Drinken in ons DNA
Is het tijd voor een alcoholverbod?
8 maart 2023 · 13:02
Update: 7 juli 2023 · 16:25
In gesprek met
Rob Bovens
Onderzoeker alcoholgebruik
"Nederland heeft een drankprobleem."
Nico van der Lely
Kinderarts alcoholpoli
"Als je er normaal mee omgaat, is er helemaal niks mee."
Midas Dekkers
Bioloog en schrijver
"Alcohol is de smeerolie van de maatschappij."
In het kort
Alcohol hoort erbij en het maakt deel van onze gezelligheidsrituelen. Maar deskundigen zijn er al lang uit: drank maakt meer kapot dan ons lief is. Heeft alcohol de langste tijd gehad?
Wat denk jij?
Alcoholverbod, een goed idee?
Dit is de situatie
Alcohol hoort erbij! Of toch niet?
Een feestje, familiebezoek of de voetbalvereniging: op veel gelegenheden wordt er wel alcohol geserveerd. Drinken lijkt in ons DNA te zitten. Het hoort erbij en we vinden het gezellig.
Toch lijkt er langzaam iets te veranderen. Zo wordt het 0.0-schap in de supermarkt groter en verschijnen de eerste alcoholvrije slijterijen in het straatbeeld. Ook is het niet langer vreemd om alcoholvrij te bestellen in het café.
Desondanks drinken we in Nederland nog best veel, blijkt uit cijfers van het Trimbos Instituut en RIVM. 8 op de 10 Nederlanders drinkt alcohol. Minder dan de helft van de Nederlanders zegt zich daarbij aan het advies te houden om maximaal één glas per dag te drinken.
Dit is de discussie
Is het tijd voor een alcoholverbod?
Is het tijd voor radicale maatregelen? Een verbod op alcohol zou in de toekomst veel problemen kunnen voorkomen, maar wellicht ook nieuwe problemen kunnen creëren. Bovendien is alcohol voor een grote groep mensen ook iets moois, dat hen zou worden afgenomen bij een verbod. Hoe denken experts en (ervarings-)deskundigen hierover?
Nederland heeft een drankprobleem, zegt Rob Bovens, onderzoeker van alcoholgebruik. En daar moet volgens hem iets aan gedaan worden. De eerste stap volgens Bovens? Het minder aantrekkelijk maken van alcohol. Dat zegt hij in Dit is de Kwestie (EO).
"Ik zou zeker voor een alcoholverbod zijn, maar alleen als er draagvlak voor is. Wat mij betreft komt er wel direct een reclameverbod. Ook zou ik het echt duurder maken, bij tabak werkt dat ook goed. En je moet het veel minder beschikbaar maken. Haal het weg uit de supermarkt en plekken zoals kledingwinkels."
Een verbod? Zover wil kinderarts Nico van der Lely niet gaan. Terwijl hij dagelijks ziet wat ons alcoholgebruik aanricht. Op de alcoholpoli behandelt hij de gevolgen van alcoholvergiftiging onder kinderen. Daar merkt Van der Lely dat jongeren te weinig weten over de schadelijke gevolgen van alcohol.
"Tien procent van nieuwe kankergevallen bij mannen komt door alcohol, vaak weten de kinderen dit niet. Toch hoeft een biertje niet slecht te zijn. Als je het maar niet te veel doet, niet te vaak en niet op jonge leeftijd. Als je normaal met een product omgaat, is er helemaal niks mee."
Dat er met een biertje niets mis is, is een mening die bioloog Midas Dekkers zeker deelt. Als kind groeide hij op in de kroeg van zijn ouders en zag Dekkers de slechte, maar naar eigen zeggen ook de goede kanten van alcohol.
"Alcohol is de smeerolie van de maatschappij. Als je een motor niet op tijd smeert, dan draait hij helemaal in de soep. Als je te veel smeerolie in een motor gooit, draait hij ook in de soep. De kunst is: een drupje hier, een drupje daar op zijn tijd."
Dit is zijn verhaal
Wim begon een alcoholvrije slijterij
Volgens ondernemer Wim Boekema hoeft die smeerolie helemaal geen alcohol te zijn. Hij runt één van de vier alcoholvrije slijterijen die Nederland inmiddels telt. "In de maatschappij zie je een trend dat mensen gezonder willen leven en bewuster bezig willen zijn", zegt hij in Dit is de Kwestie (EO). "Ze willen hun eigen keuzes maken. Een daarvan gaat over alcoholgebruik."
Dat alcohol een remmend effect wegneemt? Boekema betwijfelt het. "Laatst was ik op een feestje één van de weinigen die niet dronk. Ik ben daar als enige in het zwembad gesprongen. Normaal zou je de volgende dag afvragen: wat heb ik nou weer gedaan? Nu kon ik er om lachen."
Lees hier het hele verhaal van Wim Boekema
"In de maatschappij zie je een trend dat mensen gezonder willen leven en bewuster bezig willen zijn", vertelt Boekema in Dit is de Kwestie over zijn besluit om deze slijterij te openen. "Ze willen hun eigen keuzes maken. Eén daarvan gaat over alcoholgebruik."
Ons alcoholgebruik is een groot maatschappelijk probleem, zegt Boekema. "We proberen daar op deze manier een steentje aan bij te dragen. Door mensen echt te inspireren en het suffe, beperkte idee van alcoholvrij wegneemt en echt te laten zien dat je een mooi feestje kan hebben. Er zijn veel lekkere dranken."
Remming
Alcohol is lastig weg te denken op feestjes en andere sociale gelegenheden. Zo ervaren mensen dat het wat remming wegneemt in het contact met anderen. Maar Boekema betwijfelt of dat echt zo is: "Ik denk dat dat deels bedacht is omdat alcohol dus overal aanwezig is", zegt hij.
"Laatst was ik op een feestje en één van de weinigen die niet dronk. Ik ben daar als enige in het zwembad gesprongen. Normaal zou je de volgende dag afvragen: wat heb ik nou weer gedaan? Nu kon ik er om lachen."
Wat denk jij?
