‘Ik ben niet gemaakt om gered te worden’

Diep in mij
Leeft het evenbeeld
Voort om
Eeuwig vrij verbonden
Te zijn
Zoals bedoeld
Toen de schepper
Schiep
om niet
te redden

Ik laat me slecht redden. Ben er simpelweg niet voor gemaakt. Liever regel ik mijn zaakjes zelf en behoud ik in relaties een stuk gelijkwaardigheid. Dus elkaar over en weer helpen kan ik ontzettend waarderen, maar degene zijn die gered moet worden en daar vervolgens diep dankbaar voor moet zijn, laat ik liever aan me voorbijgaan. 

Onafhankelijkheidsdrang

Lange tijd heb ik geloofd dat deze karaktereigenschap nogal haaks staat op het christelijk ideaal waarin overgave, afhankelijkheid en dankbaarheid kernbegrippen zijn. Dat die onafhankelijkheidsdrang, die volgens mij in elk mens zit, een sta-in-de-weg is voor God. In de zin dat al die eigengereide mensen de reddingsoperatie die God wil uitvoeren flink frustreren. Dat is tenminste wat ik zo ongeveer in alle Bijbelverhalen en profetieën teruglees: mensen dwalen van God af, komen in de ellende terecht, bidden en smeken om een uitkomst, worden gered, zijn heel even dankbaar om vervolgens alles weer te vergeten en lekker hun eigen gang te gaan.

Kerst is plan B

In aanloop naar deze Kerst bedacht ik dat het nooit Gods bedoeling is geweest een redder te zijn. Hij werd in Genesis 3 min of meer gedwongen een gedaantewisseling te ondergaan van Schepper naar Redder. Het alternatief was het erbij laten zitten, maar blijkbaar kon Hij dat niet over Zijn hart verkrijgen. Dus doet Hij wat moet gebeuren om te redden wat er te redden valt.

Wat dat betreft is Kerst misschien wel het ‘dieptepunt’ van de gedaantewisseling die God moet ondergaan om plan B uit te kunnen voeren. Want dat is het. En hoe goed, mooi en bijzonder plan B ook is in de gegeven situatie, het is geen plan A en dat zal het ook nooit worden. Het is een poging iets terug te winnen van wat verloren is gegaan. Om de relatie van samen opwandelen te herstellen en de afstand die is ontstaan te minimaliseren.

Uit het klassieke frame

Dus als er één is die er alles aan gelegen is om uit dat klassiek christelijke frame van ‘Redder’ en ‘reddeloze’ te komen is Hij het wel. Ik vind dit een ongelooflijke bevrijdende gedachte. Vooral omdat het me doet me beseffen dat ik letterlijk niet gemaakt ben om gered te worden. Niet om reddeloos verloren te zijn en evenmin om in een onderdanige afhankelijke dankbaarheid te leven. Door in dat laatste te blijven hangen (of me ertegen af te zetten) zet ik mezelf en God vast in iets wat nooit de bedoeling was.

Dus wellicht wordt het tijd om niet massaal in verwondering en aanbidding rond die kerststal te blijven hangen, maar voluit te leven zoals we zijn bedoeld en waarvoor we zijn gemaakt: in vrijheid verbonden met de a/Ander en de aarde, als een levend ‘Ere zij God’.