De introverte vs. extraverte vakantieganger - de een is niet beter dan de ander
De zomer komt in zicht, en daarmee de vakantie. Tijd om bij te komen van alle dagelijkse beslommeringen en om nieuwe energie op te doen. Maar daarvoor hebben introverte en extraverte mensen elk zo hun eigen manieren. Wel zo handig om dat van elkaar te weten voordat je samen op pad gaat, ontdekt journalist Margaretha Coornstra.
Wat snak ik ernaar om straks in de vakantie alleen, of met hooguit enkele vertrouwde personen, op een mooie, rustige plek bij te komen. Beetje lezen, beetje wandelen … Herkenbaar? Of reikhals je juist naar die leuke groepsreis met veel activiteiten, om nieuwe contacten te leggen en ’s avonds met z’n allen gezellig iets te gaan drinken?
Eva's online training 'Hoogsensitief leven'
Hoogsensitieve personen zijn vaak introvert, maar niet allemaal! Ben jij hoogsensitief? Met deze online training ontdek je hoe je ontspannen en nuchter kunt omgaan met hoogsensitiviteit.
Wie naar een rustige plek verlangt, is waarschijnlijk vooral introvert. Zoek je daarentegen gezelschap en avontuur, dan ben je wellicht meer extravert. Aldus expert Marloes Bouwmeester, die mij hierover bijpraat: “Introverten zijn gevoeliger voor prikkels en kunnen ook minder prikkels aan. Extraverten hebben juist veel prikkels nodig om op te laden. Bij een tekort voelen ze zich heel vervelend, heel vermoeid: ‘Alsof ik in slaap val,’ zei iemand me eens. Terwijl vermoeide introverten juist op verhaal komen in een prikkelarme omgeving.”
Botsende belangen
Dat de belangen van de introvert en de extravert kunnen botsen tijdens vakanties, weten Anne (54) en zijn vrouw Elly (53) maar al te goed. “Zelf zou ik het liefst rustig in het huisje blijven met een goed boek,” verzucht Anne. “Maar als het aan Elly ligt, zijn we de hele dag in touw. Bovendien gaat ze graag met iedereen in gesprek. Zien we ergens een groep mensen, dan stapt zij erop af. Terwijl ik er eigenlijk met een boog omheen wil lopen. Dat vindt Elly maar vreemd en kil van mij.”
Mogelijk speelt het verschil in culturele achtergrond mee: “Elly is opgegroeid in Zuidoost-Azië. Daar zoek je meteen elkaars gezelschap, zelfs al ken je elkaar niet. Maar ik moet daarvoor echt uit mijn comfortzone stappen. En het idee dat zij met de kinderen iets onderneemt en ik alleen in het vakantiehuisje blijf, is voor haar onbespreekbaar: samen uit, samen thuis! Dus hebben we besloten om het af te wisselen: de ene dag op pad, de andere dag thuis. Maar ideaal is het niet.”
Een mens is zelden volledig introvert óf extravert
Een klassiek geval, bevestigt Marloes Bouwmeester. Toch wil ze wat nuance aanbrengen: “Een mens is zelden volledig introvert óf extravert. Meestal is het een combinatie. Bovendien zijn er nog andere persoonlijkheidskenmerken. Je kunt niet simpelweg zeggen: ‘O, die is introvert of extravert’ alsof dat iemands hele wezen bepaalt.” Ter illustratie noemt ze de eigenschap ‘vriendelijkheid’, in de zin van: mensgericht, in tegenstelling tot taakgericht. Wie mensgericht is, houdt van harmonie en laat de relatie altijd prevaleren boven de taak. Taakgerichte mensen daarentegen communiceren zakelijk en komen vaak meteen to the point.
Marloes: “Een vriendelijke, mensgerichte introvert laat een ander beeld zien dan een taakgerichte introvert. Ben je als introvert meer taakgericht, dan houd je je niet zo bezig met je relatie tot anderen. Als mensgerichte introvert heb je wel behoefte aan goede relaties, maar tegelijk raak je daarvan snel overprikkeld. Dan kun je dus beter andere manieren zoeken om je contacten te onderhouden: een-op-eengesprekken bijvoorbeeld, of kaartjes sturen.”
Hetzelfde zie je bij extraverten. “Een taakgerichte extravert heeft weliswaar veel contacten nodig om de benodigde prikkels te krijgen, maar is minder geïnteresseerd in die mensen zelf. Een vriendelijke, mensgerichte extravert is daarentegen behulpzaam en hartelijk.”
Ambivert
“Mensen zijn meestal overwegend extravert of introvert. Maar je hebt ook mensen die in het midden scoren. Die noemen we ambivert. Hoewel: je hebt extraverten die naarmate ze ouder worden, eerder moe worden van prikkels. Dan heeft hun lichaam meer rust nodig en vinden ze het steeds fijner om ook eens even alleen te zijn.”
Je hebt extraverten die naarmate ze ouder worden, eerder moe worden van prikkels
Het omgekeerde komt ook voor. “Veel introverten leren in de loop van hun leven prikkels steeds beter te hanteren. Denk aan een koekoeksklok: als die er pas hangt, hoor je hem de hele tijd. Maar je went eraan en uiteindelijk valt het geluid niet meer op. Totdat de klok weg is en je opeens denkt: hé, ik mis iets. Hetzelfde verschijnsel zie je bij nieuw werk. In het begin word je daar heel moe van, maar je raakt eraan gewend. Zo raakt een introvert soms gewend aan prikkels; die verdwijnen naar de achtergrond. Daardoor lijkt het alsof diegene steeds extraverter wordt.”
Bestel nu het nieuwe Eva Zomerboek
In het nieuwe Eva Zomerboek lees je nog meer grenzeloze liefdesverhalen. En ook: een complete roman, reisinfluencers over hun favoriete vakantieplek en test jouw innerlijke kompas. Bestel hem nu.
Stille krachten
Een introvert in mijn omgeving zei me: “Het valt me op dat introversie vaak als ‘minder’ wordt gezien dan extraversie. Prestaties van introverten worden amper opgemerkt, terwijl juist zij vaak de stille krachten zijn binnen een bedrijf.” Dat is voor Marloes Bouwmeester uitermate herkenbaar. “Wat het lastig maakt voor introverten is dat de maatschappelijke norm vooral extravert is. Bij vergaderingen bijvoorbeeld vallen introverten minder op. En zodra ze onder druk worden gezet om iets te zeggen, blokkeren ze. Met extraverten werkt dat heel anders. Die denken en spreken tegelijk, en vormen al pratend hun ideeën. Maar introverten willen eerst nadenken: ‘Goh, wat weet ik hier eigenlijk van …? Ze maken ze een hele rondgang in hun hoofd, tot vanzelf het moment komt waarop ze met hun ideeën naar buiten treden.”
De maatschappelijke norm is vooral extravert
En dan blijken ze vaak uitstekende sprekers, weet Marloes: “Barack Obama is een introvert en wordt nota bene gezien als een van de meest inspirerende sprekers ooit. Maar niets is voor een introvert zo overprikkelend als spreken voor een groep, als alle ogen op hem of haar gericht zijn. Extraverten kunnen dat ook heel spannend vinden, maar die krijgen er tegelijk energie van. Een introvert kan een prima spreker zijn en daar veel voldoening uit halen, maar is na afloop wel kapot.”
Te bescheiden of te brutaal
Terug naar de vakantiesores: ook de planning en besluitvorming pakken introverten en extraverten verschillend aan, vertelt Marloes. “Introverten gaan eerst zorgvuldig na wat er zoal kan gebeuren, welke risico’s eraan kleven. Pas als ze alles op een rijtje hebben, nemen ze een besluit. Extraverten daarentegen nemen snel en vaak besluiten, maar komen daar even makkelijk op terug. De extravert roept bijvoorbeeld: ‘Dit jaar wil ik naar Spanje en nergens anders heen!’ De introvert denkt: oké, Spanje, en begint te plannen. Maar vervolgens bedenkt de extravert weer iets anders: ‘Of nee, laten we naar Frankrijk gaan!’ Introverten plannen graag alles grondig: welke route nemen we, wat gaan we doen, waar en hoe laat? De extravert gaat gewoon op pad en die ziet wel.”
Dit is althans in een notendop wat ze hoort in haar praktijk: “Maar nogmaals: dit is een ruwe schets. Want ook hierbij spelen de overige persoonlijkheidstrekken een rol.”
Een bekend misverstand: dat introverten voorzichtig en saai zijn
Uitdrukkelijk benoemt Marloes Bouwmeester de grootste valkuil, zowel op het werk als in de vakantie: “Dat je het gedrag van de ander alleen door je eigen bril bekijkt en er negatieve kwalificaties aan hangt. Op die manier ontstaan akelige misverstanden. Zo menen extraverten al gauw dat introverten gebrek aan initiatief en sociale vaardigheden hebben. Dat ze te voorzichtig zijn, te aarzelend, te bescheiden, te saai. Omgekeerd vinden veel introverten dat extraverten te impulsief zijn, lawaaierig, opdringerig, opschepperig of brutaal. Maar het een is niet beter dan het ander. Het is allebei goed. Als introvert en extravert heb je ieder je eigen kwaliteiten. Sterker nog: ik denk dat die kwaliteiten elkaar heel goed aanvullen wanneer je elkaars gedrag beter begrijpt. Juist ook in de vakantie.”
Tekst: Margaretha Coornstra