Jorien Ouweneel: ‘ongewenste kinderloosheid is eenzaam’

“Echtparen en singles die te maken hebben met verminderde vruchtbaarheid of ongewenste kinderloosheid hebben er vaak al een lange, soms pijnlijke en veelal eenzame weg op zitten”, weet Jorien uit ervaring. “Het verlangen naar een kind en het proberen te verwekken ervan hang je meestal niet aan de grote klok. Maand na maand verstrijkt. De spanning en onzekerheid lopen steeds hoger op. Drempels van schaamte en kwetsbaarheid moeten worden genomen om medisch te laten vaststellen of er een oorzaak gevonden kan worden.”

Jorien vertelt dat als een stel eenmaal in de medische mallemolen stapt, er vele behandelmogelijkheden, keuzes en (ethische) grenzen zijn waarover zij moeten nadenken. “Hoe ver ga je om je kinderwens in vervulling te laten gaan? De verschillen in beleving tussen man en vrouw worden soms pijnlijk duidelijk. De vraag is hoe je met elkaar blijft communiceren en de relatie goed kunt houden als er zoveel spanningen zijn.” 

Begeleiding

“Eén op de zes stellen heeft te maken met ongewenste kinderloosheid of verminderde vruchtbaarheid”, weet Jorien. “Ik hoop dat ongewenste kinderloosheid, in welke vorm dan ook – of je nou geen kinderen hebt, je nooit een tweede of derde kind hebt gekregen terwijl je daar wel heel erg naar verlangde of dat je geen partner hebt  – meer bespreekbaar wordt gemaakt in deze maatschappij en binnen de kerk.”

Ik hoop dat ongewenste kinderloosheid meer bespreekbaar wordt gemaakt in deze maatschappij en binnen de kerk

Het is voor sommigen te moeilijk en veelomvattend om alleen met hun ongewenste kinderloosheid te moeten worstelen. “Deze mensen verdienen begeleiding”, vindt Jorien. Daarom wil zij hen helpen om uit de schaamte en het isolement te komen en stappen te ondernemen in de richting van groei van hun geloof, relatie en identiteit om uiteindelijk tot een zekere vorm van acceptatie te komen. “Ik wil inzicht geven in de fases die er zijn in de verwerking van kinderloosheid en samen op creatieve wijze verkennen welke andere dromen en verlangens God in hun leven geplant heeft.”   

Rouwproces

Als mensen weten dat zij definitief geen kinderen kunnen krijgen, gaan zij vaak een rouwproces door. “Soms keren zij zich naar binnen toe en komen in een isolement terecht. Ze krijgen het gevoel er niet meer bij te horen nu zij geen kinderen kunnen krijgen en iedereen om hen heen zwanger wordt. Het is belangrijk dat zij hun kinderloosheid leren accepteren voordat zij verder kunnen. Ook moeten zij gaan bedenken hoe zij hun leven gaan vormgeven nu een zwangerschap is uitgesloten. De verwachting die zij van het leven hadden zal moeten worden bijgesteld.” Jorien weet uit ervaring dat het pas mogelijk is om berusting te ervaren als de pijn van het verlies van dromen en verlangens is doorleefd. “Het is aan te raden om op een bewuste en symbolische manier afscheid te nemen van de hoop die zij hadden en daarna te bedenken op welke manier zij hun leven kunnen inrichten nu alle hoop op een zwangerschap hun is ontnomen.” 

Ik weet nu dat mijn leven niet minder waard is omdat ik geen kinderen heb gekregen

Jorien benadrukt dat het heel belangrijk is om de pijn toe te laten en je er bewust van te worden.” Zelf heeft zij ondervonden dat deze pijn als een kruis meegaat in haar leven en altijd aanwezig zal blijven. Desondanks heeft haar ongewenste kinderloosheid haar relatie met God verdiept. “Tot in mijn diepste kern weet ik mij een geliefde dochter van Hem. Waar ik eerst nog een stukje identiteit zou kunnen verlenen aan het hebben van kinderen, moest ik nu écht en helemaal mijn identiteit bij God zoeken. Waar ik soms letterlijk fysiek een lege buik voelde, voel ik me nu compleet, heel en sterk.”

Coachen

“Ik geloof dat God ons heeft geschapen om vruchtbaar te zijn en dat wij door de gevolgen van de zondeval in een gebroken wereld leven, waar helaas ook onvruchtbaarheid uit voort is gekomen”, erkend Jorien. “Als onvruchtbaar stel zul je hier, samen met God, mee moeten leren leven.

Ik weet nu dat mijn leven niet minder waard is omdat ik geen kinderen heb gekregen. Ik mag weten dat ik een uniek schepsel ben dat door God is bedacht en waardevolle talenten heeft gekregen die ingezet mogen worden in deze wereld.”

In 2009/2010 heeft Jorien heel lang stilgestaan bij het feit dat zij kinderloos was. Ook vroeg zij zich af wat zij met de rest van haar leven wilde doen nu haar dromen in duigen waren gevallen. “Omdat er ergens nog een – zeer kleine – mogelijkheid was dat er een zwangerschap zou kunnen ontstaan, had ik de keuze om mij daar de komende jaren volledig op te richten, en dit al mijn keuzes te laten bepalen, of door te gaan met mijn leven. In het eerste geval zou ik als het ware in de wachtstand komen te staan, zonder optimaal van het leven te kunnen genieten, met de zeer waarschijnlijke mogelijkheid om uiteindelijk alsnog met lege handen te staan.” Jorien koos ervoor om verder te gaan met haar leven. “Ik heb een carrièreswitch gemaakt en ben mij gaan verdiepen in het coachen van andere kinderloze stellen en singles.”  

Boosheid

Als Jorien iemand in haar praktijk begeleidt die veel boosheid ervaart, gaat zij eerst aan de slag met deze boze gevoelens. “Boosheid is heel begrijpelijk. We willen zo graag de controle in handen houden en begrijpen waarom er geen kinderen komen. Dit zijn zaken die ons begrip te boven gaan en bij God gebracht moeten worden. We hoeven het niet eens te zijn met Zijn weg, maar we moeten wel onze eigen wil en verlangens – ons ego – bij God brengen en ons overgeven en/of opnieuw toevertrouwen aan God. Word je bitter of beter als je dagelijks zoveel pijn, verdriet en gemis ervaart? De lijn daartussen is erg dun en daar zul je elke keer opnieuw een keuze in moeten maken.  

Jorien legt uit dat in een definitief kinderloos leven, van zowel een echtpaar als een single, een structurele verandering zal moeten plaatsvinden. “Om niet langer te moeten leven met hoop en teleurstellingen is het noodzakelijk dat er afscheid wordt genomen van de gedachten aan het leven waarop je jarenlang hebt gehoopt. In dit proces moet je naar jezelf gaan kijken en je afvragen hoe je jezelf altijd hebt gezien en hoe je jezelf opnieuw kunt bekijken. Waar ben je goed in, wat zijn jouw talenten en wat zijn de dromen die je naast je kinderwens had? Je zult afstand moeten nemen van de droom van een gezin en op zoek moeten gaan naar nieuwe dromen. Of dat nu een gezin in de vorm van adoptie of pleegzorg betekent of dat je een andere baan of nuttige invulling zoekt.” 

Advies

Tot slot wil Jorien stellen en singles die merken dat zij bepaalde situaties gaan mijden en geen zin meer hebben in sociale contacten, oproepen om hulp te zoeken. “Als je de hoop niet los kunt laten en altijd bezig bent met de waaromvraag is het goed om hulp in te schakelen. Ga op zoek naar een coach die weet waar je doorheen gaat en kan invoelen hoe zwaar dit onvervulde verlangen is. Zoek daarnaast contact met lotgenoten, dat kan bijvoorbeeld door lid te worden van besloten facebookgroepen voor mensen met een onvervulde kinderwens (zie de links onder dit artikel). Ook raad ik je aan werk te zoeken waar je gelukkig van wordt. Blijf jezelf ontwikkelen, maar vooral: vier je bestaan! Er blijven zoveel zegeningen over waarvan je kunt genieten. Probeer deze zegeningen te blijven zien en tevreden te zijn met wat je wél hebt gekregen in plaats van je te focussen op wat er niet is. Investeer in vriendschappen en geniet van de kinderen van je vrienden en familie.”

Laat je vreugde niet roven, daarvoor is het leven te kostbaar!

Je kunt als stel of single ook een vervuld leven leiden, ondanks de onvervulde kinderwens. “Daarvoor zul je moeten overstappen op plan B, nu plan A zo anders verliep dan gehoopt”, adviseert Jorien. “Samen met God zal dit lukken! Ik moet denken aan de Bijbeltekst in Johannes 10 vers 10 waarin staat dat de duivel is gekomen om te roven en te stelen, maar dat Jezus is gekomen om ons volheid van leven te geven. Het is zo verleidelijk om je mee te laten voeren in bittere gevoelens en wrok, door de weg die je moet gaan. Kies er in plaats daarvan voor om in dankbaarheid te leven, soms tegen je gevoelens in, en laat je vreugde niet roven, daarvoor is het leven te kostbaar!”  

Lees ook: Diny is ongewenst kinderloos: “Die pijn die je voelt als je weet dat het écht niet lukt, is niet te bevatten.”

Voor meer informatie kun je terecht op de website: https://mijnlevenisok.nl

Ook zijn er verschillende Facebook groepen waar je in contact kan komen met vrouwen die in dezelfde situatie zitten als jij: voor vrouwen met een onvervulde secundaire kinderwens, voor ongewenst kinderloze vrouwen en hier de groep voor singles met een onvervulde kinderwens. 

Foto: Brenda van Leeuwen Photography