Waarom het verhaal van Noach zich leent voor een klimaatdiscussie
Podcast Scheppingsdrift: masterclass kunst over bijbelverhalen
Het oerverhaal van de ark van Noach inspireert niet alleen speelgoedmakers, maar ook kunstenaars, schrijvers en muzikanten. Dit zijn drie weetjes uit de podcast ‘Scheppingsdrift’, die je in een klein uur helemaal bijpraat over de kunst, muziek, film en literatuur die er van dit verhaal te vinden is.
1 Noach is een rechtvaardige in een bontjas
Lazarus-blogger en theoloog Alain Verheij is een van de vaste panelleden van Scheppingsdrift en vertelt: ‘In de Bijbel staat dat Noach in verbondenheid leefde met God. Daar kun je twee kanten mee op: je kunt zeggen dat Noach een toffe peer was en de rest was allemaal rot. Maar er is ook een joodse traditie die zegt dat Noach minder slecht was dan de rest.
In die traditie wordt Noach in het jiddisch een Tzaddik in Pelz genoemd: een rechtvaardige in een bontjas. Het idee daarachter is: stel dat het koud is. Om het warm te krijgen kun je twee dingen doen. Je kunt een warme jas aantrekken, dan heb jij het lekker warm. Of je kunt een kampvuur aanleggen, dan kan iedereen eromheen gaan zitten en delen in die warmte. Het gevoel van de ark van Noach is het gevoel van een bontjas. Noach weet zichzelf en z’n familie en wat dieren te redden, maar we lezen nergens dat hij kwaad wordt op God en vraagt of er nog wat meer mensen mee kunnen op de ark.’
2 Het verhaal van Noach is een troostverhaal
‘Als Noach de enige is die overleefde, stammen wij allemaal af van Noach en zijn wij dus gered door die boot’, legt Alain uit. ‘De naam Noach betekent vertroosting of rust. Dus te midden van de rampen is zijn boot een veilig plekje. Daarom geven sommige mensen ook een Duplo-versie aan hun kindje. Daarin zit iets van dat veilige perspectief: ons huisje daar is het goed.’
3 Noach leent zich voor klimaatdiscussies
De link met de klimaatdiscussie wordt onder andere in de film Noah van regisseur Darren Aronofsky gelegd. De film schetst een strijd tussen de nakomelingen van Kaïn, het eerste mensenkind, en die van Seth, het derde mensenkind. De eersten zijn een soort godenzonen geworden die veel vlees eten en natuur vernietigen in hun drang naar macht. Die industriële hebzucht staat tegenover de nakomelingen van Seth, waar de familie van Noach van afstamt, zij leven in harmonie met de natuur en zijn een soort ecologische puristen. In de film wordt heel duidelijk een link gelegd met de gevolgen die de levenswijze van mensen heeft voor de natuur en een vloed die deze levenswijze uiteindelijk uitwist.
Wil je meer horen over Noach in de kunst? De podcast Scheppingsdrift is te beluisteren via diverse podcastkanalen waaronder Spotify.
