'Van mijzelf houden is hard werken'
Haar naasten liefhebben gaat Nina makkelijk af, maar ze merkt dat van zichzelf houden niet zomaar vanzelf gaat. Bij een concert van de voluptueuze zangeres Lizzo komt ze tot een ontroerend inzicht.
Volgens mij leggen we als christenen te veel focus op het concept naastenliefde. ‘Heb je naaste lief’, dat is belangrijk, vertellen we tegen elkaar en onszelf. Dat uit zich dan vooral in het wegzetten van jezelf. Je deur altijd open, je geld en je spullen weggeven aan mensen die het harder nodig hebben. Maar wat blijkt? De opdracht is groter dan dat. ‘Heb je naaste lief als jezelf’ staat er immers. Naastenliefde is leuk, maar het begint bij zelfliefde.
Het klinkt simpel: van jezelf houden. Soms lijkt het makkelijker om jezelf weg te cijferen dan om van jezelf te houden en goed voor jezelf te zorgen. In mijn werk in de jeugdzorg zie ik het gebeuren. Collega’s die aan zichzelf voorbijrennen om er te zijn voor anderen. Omdat de ‘goede zaak’ voorrang heeft op hun welzijn. Met oververmoeidheid, stressklachten en soms zelfs burn-out tot gevolg. Goddank lukt het mij meestal redelijk om op mijn werk de balans gezond te houden. Maar privé is dat al wat lastiger. Daar geef ik me gemakkelijker over aan naastenliefde.
Zelfliefde pur sang
Dat merkte ik afgelopen maandagavond bij een concert van Lizzo. Een prachtige volle, zwarte vrouw die met teksten als ‘I am my own soulmate, I know how to love me’ en ‘Feeling good as hell’ de wereld aan het veroveren is. Aan het begin van het concert kwam Lizzo redelijk tacky als dominee op een kansel omhoog. Ze droeg een zilveren glittertoga die - zo bleek later - ophield net boven haar onderbroek.
Tot mijn eigen verbazing was ik die eerste tien minuten van dit concert in tranen. Waarom? Ik heb hier geen therapeutische sessies aan gewijd, dus 100% zeker weten doe ik het niet. Maar ik vermoed dat het iets te maken heeft met dat dit de allereerste keer was dat ik - met mijn XL lijf - iemand met een XL achterwerk, dito bovenarmen én benen op een podium zag zingen, dansen en genieten. Niet tegengehouden door enige vorm van schaamte of een laag zelfbeeld. Zelfliefde pur sang en magisch om te zien!
(Voor iedereen die in een andere filterbubbel leeft; zie hier Lizzo op haar best; prekend in weinig kleren. Disclaimer: het is misschien even wennen om door alle billen het evangelie te zien maar geloof me, hou vol tot het einde. Mocht je het echt ingewikkeld vinden begin dan op 2:10.)
Je zelfbeeld is je basis
In diezelfde week woonde ik ook de cursus ‘Meldcode’ bij, over huiselijk geweld en kindermishandeling. Mijn jeugdzorgcollega’s en ik kregen uitgebreid les over verwaarlozende moeders en agressieve vaders. Over welke blauwe plekken bij een 14 maanden oude baby zorgwekkend zijn en welke ‘normaal’. Bij ieder onderwerp hadden mijn collega’s wel een casus bij de hand. In de huizen van Timon (voor dakloze moeders en hun kinderen, red) is kennelijk geen enkel kind helemaal ongedeerd. Of eigenlijk: geen enkele moeder. Want laten we wel wezen, wat je zelf niet hebt meegekregen kun je vrijwel onmogelijk doorgeven.
Met een laag zelfbeeld word je niet geboren. Dat is in de eerste jaren van je leven bijna 100% de invloed van je ouders. En daarna? Een ingewikkelde som van de dingen die je meemaakt en wat anderen over jou zeggen. Het zijn de weloverwogen positieve woorden van je moeder, je oma, je juf en je vrienden. Het zijn de momenten dat je op dat feestje mocht komen, dat je gezien en aangeraakt werd. Je zelfbeeld is de basis van je bestaan.
Hard werken
Niemand heeft een perfect zelfbeeld (met uitzondering van Lizzo misschien). Van jezelf houden is hard werken. Dat ervaar ik elke dag. Mijn werk in de pleegzorg vind ik bij tijd en wijle zwaar door alle verhalen die ik aanhoor. Twee miskramen verwerken is aanpoten. Van een lijf houden wat bijna anderhalf jaar op een bank zat vanwege bekkeninstabiliteit en wat nog steeds wekelijks in de weg zit is op z’n minst gezegd een uitdaging.
En dat zijn mijn eerste wereldsores.
Misbruik, geweld, verwaarlozing, gedwongen seks, nooit een positief woord van hun vader of moeder. Als ik stilsta bij wat de moeders, waar mijn collega’s en ik mee werken, hebben meegemaakt, kan ik me geen voorstelling maken van wat dát moet doen met je zelfbeeld. Hoe zij dagelijks worstelen met een laag zelfbeeld en dat op hun beurt weer doorgeven aan hun kinderen, je wordt er verdrietig van als je er te lang over nadenkt. Als ik het al lastig vind om van mezelf te houden, hoeveel moeilijker is het dan wel niet voor deze vrouwen?
Als ik na de cursus thuiskom geef ik mijn zoon 7 extra knuffels. Zindelijk worden, met mes en vork eten en dank je wel zeggen is allemaal reuzebelangrijk, maar man wat ga ik hard werken aan mijn eigen zelfbeeld voor hem. Ik zet Lizzo nog maar een keertje op en complimenteer mezelf: weer een dag in de arena van het leven overleefd. Hallo leven van mij, wat ben je goed voor me.
Foto: album cover 'Cuz I love you'
Geschreven door
Nina Müller - ter Beek
