Special: 10 jaar koningschap Willem-Alexander

“Tien jaar is geen groot staatsgebeuren, maar het past mooi bij hoe Willem-Alexander koning wil zijn voor iedereen”, vervolgt Simone. Gewoon is een woord dat regelmatig terugkomt als ze terugblikt. “Prinses Beatrix was veel afstandelijker als koningin. Voor haar was de waardigheid van het ambt heel belangrijk. Haar zoon lijkt daarin meer op zijn grootmoeder Juliana. Koning Willem-Alexander viert zijn tweede lustrum ook niet met de groten der aarde, maar met honderd gewone Nederlanders. Dat past bij hoe hij zijn koningschap ziet.”

‘Even wuiven’

Wat zijn voor Simone de momenten die ze zich nog goed herinnert? “De inhuldiging natuurlijk. Een mooie dag die vrijwel vlekkeloos is verlopen. Ik vond de balkonscène een bijzonder moment. Beatrix nam met haar ‘even wuiven misschien’ voor een laatste keer de regie.

Zijn toespraken vind ik opvallend. In elke toespraak heeft de koning wel een zin die blijft hangen. Ik vond ‘Nederland is meer dan 17 miljoen selfies’ in zijn kersttoespraak heel mooi. Je kunt zeggen: hij heeft een goede speechschrijver. Vergeleken met Beatrix is hij veel directer. Zijn toespraak op de Dam maakte hij persoonlijk door zich af te vragen waarom zijn overgrootmoeder zich nooit tegen Jodenvervolging heeft uitgesproken. Dat was heel eerlijk. Het was ook mooi dat de koning aanwezig was toen de 45 kisten na de MH17-ramp op Eindhoven aankwamen. Persoonlijk vind ik zijn speech op de Haagse markt na de aanslagen in Brussel historisch. Hij speechte voor de groentekraam een minuut lang op camera tegen terreur en voor vrijheid. Tussen de tomaten en de worteltjes. Hij besefte dat hij als koning iets moest zeggen. Een heel sterk moment.”

Populariteitscijfers

Simone constateert dat de rol van de koning met de jaren niet eenvoudiger is geworden. “Zijn populariteitscijfers waren in het begin heel hoog. Het was een soort frisse start. Máxima speelde daarbij zeker een rol. Zij heeft hem losser gemaakt en hem zelfvertrouwen gegeven.

Tot 2020 ging het goed met de populariteit van de koning. Door corona kon hij geen bezoeken brengen, terwijl het voor een koning belangrijk is om zichtbaar te zijn. Gaandeweg is de kritiek toegenomen. Er ontstond ophef over de Griekenlandvakantie en de aanschaf van een jacht in coronatijd. Volgens de letter van de wet deed hij niets fout, Griekenland was geel. En toen kwam nog het feestje van Amalia… Ik wil het geen dieptepunten noemen, maar het was wel onhandig en onverstandig.

Willem-Alexander wil samenbinden, maar de saamhorigheid in de samenleving is momenteel sowieso ver te zoeken. Toch blijft hij zich hiervoor inzetten en gaat hij in gesprek met groepen die zich onbegrepen voelen: de Groningers, de toeslagenouders en de boze boeren. Ik hoop hij kan werken aan vertrouwen. Het is voor Nederland niet goed als de koning steeds kritiek krijgt.”

Special

In de special Willem-Alexander 10 jaar op de troon komen mooie beelden uit tien jaar koningschap voorbij. Naast gesprekken met deskundigen Simone Lamain, Hans Jacobs en Rick Evers zal presentatrice Anne-Mar Zwart in het land verschillende mensen spreken die vertellen over hun ontmoeting met de koning.