Marieke duikt drie keer per week in ijskoud water: 'Je traint je mentale weerbaarheid'

Net als voor vele anderen is Mariekes eerste ervaring met koudetraining een nieuwjaarsduik in Scheveningen. “Dat was voor de fun, ik was mij totaal nog niet bewust van de gezondheidsvoordelen en had zeker niet gedacht dat het ooit mijn hobby ging worden.” Dat verandert als Marieke, op dat moment fulltime juf, zich verdiept in gezondheid en leefstijl. “Ik voelde me vaak gespannen en gestrest zonder reden, ook had ik veel last vanvermoeidheid. Dan stond ik voor een kleuterklas met dertig kinderen en was ik na de lunch helemaal ingestort. Regelmatig dacht ik: hoe kom ik de middag door?”

Genieten

Ze besluit zich te verdiepen in voeding en gezondheid. “Ik ben daarmee gaan experimenteren en heb zo’n positief verschil mogen merken. Daar ben ik nog steeds heel dankbaar voor. Eerder stond ik altijd in de overleefmodus, nu kan ik echt genieten van het leven.” Tijdens haar onderzoek naar gezondheidsinterventies ontdekt ze de voordelen van koudetraining. “Koud douchen kreeg ik niet consequent in mijn systeem. Vier jaar geleden stelde iemand mij voor om in een onverwarmd zwembad te gaan ‘dippen’. Dat werkte voor mij veel beter dan dat koude gespetter van een douche. Sindsdien doe ik dat drie keer per week, vaak met een aantal buren.”

Ik dacht: wanneer mogen we weer?

De eerste keer in een onverwarmd zwembad staan, is geen pretje voor Marieke. “Dat was pittig, je hebt nog geen idee wat je kunt verwachten. Ik was ook altijd een koukleum, dus ik hield het vol op puur doorzettingsvermogen en wilskracht. Na afloop gaf het zo’n kick dat ik dacht: wanneer mogen we weer? De eerste 30 tot 60 seconden in het koude water zijn heftig, maar daarna wordt het makkelijker. Intern worden er allerlei processen in gang gezet en warmte gegeneerd. Het is prachtig hoe je lichaam dat doet, en hoe God dat heeft gemaakt.”

Gezondheidsvoordelen

Op de vraag wat de gezondheidsvoordelen van koudetraining zijn, komt Marieke met een hele opsomming. Een greep uit de lijst: “De acute stress maakt je lichaam sterker, het geeft je immuunsysteem een boost, zorgt dat je lichaam beter in staat is zichzelf warm te houden, maakt je stressbestendiger en is goed voor je hart en bloedvaten.” Het is geen medicijn voor alles, benadrukt ze, maar het kan wel veel doen voor je gezondheid. “De voordelen worden steeds meer wetenschappelijk onderbouwd, omdat er meer onderzoek naar wordt gedaan. Als je bedenkt dat de oorzaak van een groot percentage van onze huidige ziektes leefstijlgerelateerd is, hoe tof is het dan dat we met deze relatief simpele interventie zo’n grote positieve invloed kunnen uitoefenen op onze algehele gezondheid?”

Het is geen medicijn voor alles, maar het kan wel veel doen voor je gezondheid

Koudetraining is echter niet altijd voor iedereen gezond. “Het brengt je veel, maar het vraagt ook veel van je lichaam. Bij zwangerschap, hartklachten of ziekte is het een no go. Bij borstvoeding, ongesteld zijn of vermoeidheid is voorzichtigheid geboden. Dat moet je aanvoelen: kan mijn lijf dit of is dit het nu niet voor mij?”

Ook is het belangrijk om je grenzen te kennen. Dat weet Marieke uit ervaring maar al te goed. “Ik het begin dacht ik: hoe langer hoe beter. Eén keer kreeg ik na het dippen mijn deur niet meer open. Ik heb een hele tijd staan pielen en wilde bijna iemand vragen om me te helpen, ik kreeg het gewoon niet voor elkaar. Dan weet je dat je te ver bent gegaan. In principe heb je zo goed als alle voordelen in twee minuten binnen. Zelf vind ik vijf minuten prima. De ambitie in het opvoeren van de tijd heb ik niet meer, omdat ik weet dat dat niet per se gezonder voor je is.”

Tips

Ze zou wel honderd-en-een tips kunnen geven, maar Marieke noemt een paar dingen op die je moet weten als je zelf met koudetraining aan de slag wilt. “De belangrijkste is de juiste mindset. Je lichaam kan bijna alles aan, het is je hoofd die je moet overtuigen. Je brein is ingesteld op veiligheid en comfort. Door de baas te zijn over de stemmen in je hoofd train je ook je mentale weerbaarheid.”

Het doel is om comfortabel te worden met het oncomfortabele

Daarnaast is het van belang om ontspannen te zijn en rustig te blijven ademhalen. “Of je nu al lang aan koudetraining doet of net begint, je voelt altijd weerstand. Het doel is om te ontspannen in de stress en comfortabel te worden met het oncomfortabele. Dat is ook een mentaal voordeel dat je meeneemt in andere situaties. Zorg daarnaast voor een gecontroleerde ademhaling. Als je lichaam stress ervaart, ga je al snel te vlug ademen. Door naar een rustige en diepe buikademhaling te gaan, creëer je rust in je lijf en hoofd.”

Tot slot raadt Marieke aan om het rustig op te bouwen en op de juiste manier op te warmen als je uit de kou komt. “Snel opwarmen wordt afgeraden. Als je direct onder een hete douche of in een jacuzzi stapt, dan is het contrast met de kou te groot. Je kunt dan een afterdrop krijgen, dat voelt erg onprettig, en als je het heel bont maakt, kan het zelfs gevaarlijk zijn.” Een betere optie is om op te warmen door middel van beweging, warme kleding en een kop thee, tipt ze.

Enthousiast

In haar omgeving en via haar Instagramaccount @fitenblij raken steeds meer mensen enthousiast om mee te doen. “In het begin kon men niet geloven dat het gezond was. Iedereen is grootgebracht met het idee dat je ziek wordt van de kou. Nee, je wordt ziek van een zwak immuunsysteem. Nu begint koudetraining langzaam meer in de media te komen en willen meer en meer mensen het ervaren. Als ze het eenmaal geprobeerd hebben denken ze vaak: hé, dit is best wel nice.”