Als je als ouder geen ‘nee’ durft te zeggen tegen je kind

Sta jij op het schoolplein om je kleinkinderen op te pikken, schiet je je jongvolwassenen kind financieel te hulp of maak je het huis van je kind tot in de puntjes schoon? Je bent niet de enige. Steeds vaker blijven ouders, voornamelijk moeders, hun volwassen kinderen helpen. Ook wonen veel jongeren langer thuis dan vroeger. De gemiddelde leeftijd dat jongeren op zichzelf gaan wonen is momenteel 24,6 jaar, aldus het CBS.

De meeste ouders vinden dit geen probleem, blijkt uit onderzoek van Omroep MAX onder 2.500 leden van het MAX Opinie Panel. Zo mag van zes op de tien ouders een volwassen kind altijd aankloppen voor financiële hulp, ook als diegene al jaren het huis uit is. Een even groot deel vindt het prima als een kind weer thuis komt wonen als er zich problemen voordoen.

Eén op de vijf wil vaker 'nee' zeggen

Ondanks deze cijfers vindt een op de vijf van de ondervraagde ouders wel dat ze eigenlijk vaker ‘nee’ zouden moeten zeggen als ze om hulp worden gevraagd. Bijna hetzelfde percentage geeft aan in de knel te komen door het beroep dat hun kinderen op hen doen.

Maar waarom verlaten steeds meer jongeren later het ouderlijk nest dan vroeger? Pearl Dykstra, hoogleraar empirische sociologie aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit, wijst het nieuwe studiefinancieringsstelsel en de verhoging van de huurprijzen als oorzaken hiervan aan, aldus HP/De Tijd.

Het is leuker om thuis te wonen

Ook speelt volgens Dykstra mee dat het voor jongeren vaak leuker is om thuis te wonen dan vroeger, onder meer omdat in de meeste gevallen hun ouders wil geen wet meer is. Daarnaast hebben ze vaak meer ruimte in hun ouderlijk huis. Gezinnen zijn immers gemiddeld genomen kleiner geworden ten opzichte van de jaren zestig en zeventig.

Bovendien laten de meeste ouders hun kinderen tegenwoordig volledig hun gang gaan, zegt Wim Meeus, hoogleraar adolescentie aan de universiteit Utrecht, tegen Gezondheid en Co. “Vriendjes of vriendinnetjes mogen blijven slapen. Vroeger was er iets te winnen bij zelfstandig wonen. Dat is nu minder het geval.”

Socioloog Herman Vuijsje laat aan HP/De Tijd weten dat de afhankelijkheid ook komt, omdat jongeren het gemiddeld moeilijker hebben dan vroeger. Het krijgen van een vaste baan is niet meer voor iedereen weggelegd, om maar niet te spreken over wat je als ouder kwijt bent aan kinderopvang. Ouders helpen hun kinderen graag uit de brand.

Keerzijde van de medaille

Als ouder kan het helpen van je kind een mooie invulling zijn van je tijd. Ook kan het je uit een isolement halen en de familiebanden versterken. Maar het kan ook zijn dat je overbelast raakt. Zo hebben jongeren vaak niet door dat hun ouders een herstelperiode nodig hebben na bijvoorbeeld het oppassen, omdat ze al een dagje ouder zijn en/of gezondheidsproblemen hebben, aldus Angela Maas, hoogleraar cardiologie voor vrouwen aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Je zou zeggen: als het te veel wordt, trek je als (groot)ouder toch gewoon aan de bel? Maar dat is vaak moeilijker dan je denkt. Door de liefdevolle en tolerante opvoeding in Nederland, beschouwt de huidige generatie jongvolwassenen hulp van hun ouders als iets heel gewoons. “Je hebt ouders die echt in de tang van hun kinderen zitten en min of meer door hen worden uitgebuit. Maar daar klagen ze niet over, want dat is taboe”, zegt Vuijsje.

Christien Brinkgreve, hoogleraar sociale wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, denkt dat nee zeggen ook lastig is, omdat veel ouders in de bres springen voor hun kinderen. Je wilt liever niet achterblijven.

Zeg ‘nee’

Al met al kunnen we concluderen dat er niets mis is met de handen uit de mouwen steken voor je kinderen, mits je er zelf écht achterstaat en je het aankunt. En zeg ‘nee’ als dat niet het geval is, hoe moeilijk dat ook is.

Bronnen: HP de Tijd, Max Vandaag, CBS, Gezondheid en Co