'We moeten gelovigen de kerk uit lokken'

Het was de reactie van een dominee op de pop-upinstallatie van Rikko Voorberg. De installatie, een glazen kas, stond in december op een pleintje in Amsterdam. Het idee voor de installatie kreeg Rikko door een opmerking van een buurvrouw, die zei dat ze een plek zou willen hebben om te rouwen. Samen met kunstenaars ontwierp Rikko toen een ‘Rouwen & Vieren-plek’. Een glazen kas die sober is ingericht met kaarsen en bloemen. Je kon als voorbijganger de kas betreden, een kaarsje aansteken om te rouwen, je kon iets in het gastenboek schrijven over diegene die je mist en op een lint schrijven waar je dankbaar voor bent. Deze zogenaamde vierlinten werden in een van de kerstbomen rond de kas gehangen.

De belangstelling was enorm. Juist in de maand december is gemis extra schrijnend en mensen vonden heel natuurlijk hun weg naar deze plek, midden op het plein. Juist de combinatie van het rouwen om de dood en het vieren van het leven maakte diepe indruk. Er ontstonden gesprekken, mensen kwamen op verhaal, vonden troost en hadden ontroerende momenten.

Mijn eerste gedachte toen ik Rikko hierover hoorde vertellen was dezelfde als van de dominee: dit is toch gewoon wat je in een kerk kunt doen?! Waarom komen ze niet gewoon naar een van die vele kerken in Amsterdam? De hoop van de dominee was ook mijn stiekeme hoop: zie je wel, de mensen hebben behoefte aan dit soort spirituele liturgie en symbolen. Als ze naar de kerk komen, kunnen ze dat elke zondag krijgen.

Rikko was resoluut: het gaat niet gebeuren. De drempel van de kerk en de ballast van het gebouw en alles waar het voor staat, is te groot. Rikko hield me voor dat het juist omgekeerd is. Het gaat er niet om dat we ongelovigen de kerk in lokken, maar dat we gelovigen de kerk uit lokken, om te dienen waar de mensen zijn. Drempelloos en transparant helend aanwezig zijn. Daar op een plein popt de kerk spontaan op.