Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Twijfel jij of je goed genoeg bent?

Leef jij vanuit gevoel, maar ben je altijd bang dat je er niet toe doet? Jorn vertelt ons over de 3 hart-typen in het Enneagram, die last hebben van angst en schaamte. Hoe reken je daarmee af, zodat er ruimte komt voor de verbondenheid waar je zo naar verlangt?

Deel:

Vorige week had ik twee baaldagen. Soms voelt het alsof emoties mij overvallen: ik het slachtoffer ben van mijn eigen gevoel. Ik was somber en onzeker. De korte dagen en bevroren tenen hielpen ook niet mee. Maar ook al ga ik niet zo lekker, de hond moet uitgelaten worden. Dik ingepakt stapte ik naar buiten en ging ik het bos in. De dauw bedekte de grond en langs de kale bomen scheen de zon, terwijl ik naar muziek van Typhoon luisterde. De schoonheid van het bos, de zon, de muziek, het leven, ademen – de schoonheid van dat alles overviel me. En zo plotseling als de somberheid kwam twee dagen daarvoor, zo plotseling was daar de verwondering die mij rust en zekerheid gaf en mij in beweging zette.

Wat gebeurt er als je je minder laat leiden door je ego? | Enneagram #2
Wat gebeurt er als je je minder laat leiden door je ego? | Enneagram #2

Ik ben een gevoelsmens. Eerst gebeurt er vanbinnen veel met me, dan voel ik het pas in m’n lichaam en uiteindelijk kan ik het (soms) onder woorden brengen en begrijpen in m’n hoofd. Ieder mens reageert en leeft primair vanuit zijn/haar hart, hoofd of (onder)buik. Ook het Enneagram is ingedeeld in 3 energiecentra: de ‘hart-typen’ (2,3,4), de ‘hoofd-typen’ (5,6,7) en de ‘buik-typen’ (8,9,1). Elk van deze 3 zogenaamde triades hebben moeite met een bepaald gevoel (schaamte, angst of boosheid). In deze blog ga ik wat dieper in op 3 van Enneagramtypen, namelijk de hart-typen. Dit zijn Type 2 (de Helper), Type 3 (de Bereiker) en Type 4 (de Romanticus). Zie het plaatje hieronder.

afbeelding
afbeelding.

Type 2, 3 en 4 zijn gefocust op hun zelfbeeld en ze geloven dat de verhalen over zichzelf en hun aangenomen kwaliteiten hun werkelijke identiteit vormen. Diep van binnen is het ego druk bezig om gevoelens van schaamte te vermijden. Brené Brown zegt dat schaamte de angst is om niet in verbondenheid te zijn, de angst om geen betekenis te hebben. Schaamte ontstaat vanuit de overtuiging dat we onvolledig en niet belangrijk genoeg zijn. De hart-typen worden ook wel de imago-typen van het Enneagram genoemd. Hun gevoel van eigenwaarde wordt steeds weer bepaald en gespiegeld door de mensen om hen heen. Laten we kort inzoomen op deze typen en de rol van schaamte.

Om iets meer feeling te krijgen bij elk type kan ik van harte aanraden om de liedjes two, three en four van Sleeping at Last te luisteren en de tekst te lezen. Deze artiest heeft voor elk van de Enneagram-types een lied geschreven.

Type 2: de Helper

“It's okay if you can't catch your breath, you can take the oxygen straight out of my own chest.”

Deze mensen zijn gefocust op de ander, willen zorgen voor de mensen om hen heen. Het voelt voor hen alsof ze het zorgen voor de ander onbaatzuchtig doen, maar ze verlangen eigenlijk naar erkenning, gezien worden. Type 2 kan vaak lastig bij zijn/haar eigen behoeften komen, omdat die worden onderdrukt. Ze hebben de overtuiging dat hun eigen gevoelens en behoeften in de weg staan om voor de mensen om hun heen te kunnen zorgen. Hun ego wil dat ze onmisbaar zijn – de mensen om hen heen hebben de zorg van de Helper nodig. De Helper heeft nodig om voor anderen te zorgen, om maar niet geconfronteerd te worden met eigen onvolmaaktheden (schaamte) vanbinnen.

Type 3: de Bereiker

“Maybe this trophy isn't real love, and with or without it I'm good enough.”

Deze mensen hebben de overtuiging dat ze moeten presteren om ertoe te doen, om gezien en geaccepteerd te worden. Ze hebben het idee hun waarde steeds weer te moeten bewijzen aan de buitenwereld door succesvol te zijn in bijvoorbeeld hun werk of gezin. Ze kunnen lastig bij hun gevoelens komen, omdat ze zich voor zichzelf (én voor anderen) verschuilen achter een ‘masker’ van dingen die ze doen of bereikt hebben. Constant aan het werk om dit succesvolle beeld staande te houden en erkenning van anderen te ontvangen. Diep van binnen is ook Type 3 op zoek naar rust en erkenning, maar de schaamte om te falen en door de mand te vallen onderdrukt deze behoefte.

Type 4: de Romanticus

“And this blurry photograph is proof, of what I'm not sure but it feels like truth.”

Deze mensen zijn zich heel erg bewust van hoe ze overkomen op de ander, ze kunnen soms verdrinken in gevoelens van melancholie en onzekerheid terwijl ze ‘mooi weer’ spelen voor de buitenwereld. Ze zijn gevoelig en verlangen naar een diepere waarheid en creativiteit. Type 4 is constant bezig met het web van relaties waar hij/zij zich in bevindt, maar kan daar lastig rust en vastigheid in vinden: steeds op zoek naar het ontbrekende puzzelstukje. Diep van binnen is er de schreeuw naar erkenning, naar ‘erbij willen horen’, maar de overtuiging dat ze niet bijzonder of speciaal genoeg zijn (schaamte) onderdrukt deze behoefte en zorgt voor onrust.

De hart-typen reageren primair vanuit hun gevoel. Zelfs al kunnen ze dit gevoel niet benoemen of erkennen, het is de drijvende kracht achter alles wat ze doen. Zoals ook in de vorige blog benoemd: ons ego is het verhaal over onszelf dat we onszelf vertellen, maar het is niet alles wat we zijn. Voor de hart-typen is er de uitnodiging om de gevoelens van schaamte onder ogen te komen. Het te erkennen en er niet meer steeds voor weg te rennen. En wat gebeurt er als de hart-typen stoppen met rennen, zich omdraaien en de schaamte recht in de ogen kijken? Dan verliezen de woorden en gevoelens van schaamte steeds meer hun kracht en komt er ruimte om te luisteren naar de kern. De essentie die zegt dat je ‘goed genoeg’ bent – onafhankelijk van de stemmen van buiten. Pas als de hart-typen leren te luisteren naar de kern, kunnen ze ervaren waar ze zo naar verlangen: verbondenheid.

In de volgende blog duiken we in de hoofd-typen en hoor je hoe het Enneagram voor mij de ‘18e kameel’ is. Als je meer wilt lezen over de verschillende Enneagramtypen, raad ik je het boek ‘Kleine ego’s, grote zielen’ aan.

Lees ook de andere blogs van Jorn over het Enneagram:

'Ik voelde me betrapt' - Hoe het Enneagram Jorn confronteerde met zichzelf

Wat gebeurt er als je je minder laat leiden door je ego?

afbeelding
afbeelding.

Geschreven door

Jorn den Hertog

--:--