Lies Boven-Boonstra verloor haar zoon tijdens een wielertraining

“De titel STIL is meer dan alleen de stilte die volgde op het overlijden van mijn zoon”, vertelt ze. “’Stil, ik moet fietsen’ waren ook zijn laatste woorden in onze familieapp. Wielrennen was zijn passie, waar hij veel van zichzelf in kwijt kon. En hij nam ons mee in zijn leven, de plekken waar hij kwam tijdens de wedstrijden, vakanties in de bergen en het rijden van de Elfstedentocht als wielrenner. Dat hij zou overlijden tijdens het uitoefenen van zijn grootste hobby, had ik nooit kunnen denken.”

Lies: ‘Mijn leven lag van het ene op het andere moment aan flarden’

Klaasjan botste tegen een jurybus die onverwacht gestopt was. Hij week uit om niet in een valpartij terecht te komen, maar klapte vol op de jurybus die langs de baan geparkeerd stond. “Mijn leven lag van het ene op het andere moment aan flarden”, vertelt Lies. “Ik heb een leven voor en een leven na het sterven van Klaasjan. Zijn sterven confronteerde me met een hoop dingen, ook rond mijn geloof. Waarom had God dit laten gebeuren? En bovenal, was Klaasjan wel gered? Zou ik hem in de hemel terugzien? Dat heeft me echt slapeloze nachten bezorgd. Hij is met christelijke normen en waarden opgegroeid, hij deed ook belijdenis in de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt). Klaasjan was wel steeds meer met het geloof bezig in de loop de jaren, maar hij wilde het los zien van alle ‘franje’, zoals hij dat noemde. Daarmee bedoelde hij dat hij alles wat niet direct met het geloof te maken had, weg wilde snijden. Hij wilde ontdekken wat er daarna als kern overbleef. Maar wat als hij te ver had gesneden? Wat als er niets meer over was gebleven? Dat hield mij nachtenlang wakker.”

Gevoelens

“Het boek ben ik gaan schrijven om mijn verhaal kwijt te kunnen. Ik ben getrouwd met een man met Asperger en dat valt niet altijd mee. Gevoelens delen zit er niet echt in, daarvoor heb ik andere mensen en manieren nodig. Een relatie met iemand met Asperger is moeilijk en wat me staande houdt is dat ik gezien heb wat er onder deze laag zit. Toen mijn man Harm jaren geleden heel ziek was en hij zelfs aan de beademing moest, leefde hij een week zonder prikkels. Dat liet zijn ware ik zien, hoe hij is en wat hij voelt. Hij zei toen tegen me: ‘Wat ben ik blij dat jij er bent’. Dat inkijkje was een grote troost voor mij, dat deed me heel goed.”

Lies: ‘Ik wist dat ik mijn zoon kwijt was, maar ik voelde het niet’

“Een man met Asperger heeft ook voordelen. Ik had die avond van Klaasjans overlijden nooit vanuit Hoogezand naar Bolsward kunnen rijden, maar mijn man kon dat gewoon. Zijn emoties lopen niet over in zijn doen en laten. Hij kon de dingen regelen die geregeld moesten worden en daarin was hij een steun voor mij. Als ik nog denk aan die rit naar Bolsward en de ontmoeting met onze schoondochter en de kleinkinderen… zo onwezenlijk en niet te bevatten. Ik was mijn zoon kwijt, maar zij haar man, wat voor mij op dat moment toch zwaarder woog. Bij aankomst zei ik tegen haar moeder: Wat erg dat jullie dochter al zo jong weduwe is. Waarop zij antwoordde: ‘Maar jullie zijn je zoon kwijt.’ Dat wist ik, maar ik voelde het nog niet.”

Brief aan Job

“Omdat ik mijn gevoelens kwijt moest, ging ik schrijven. Ik had ook veel aan mensen om me heen, familieleden en vrienden met wie ik het wel kon delen. Maar ik wilde niemand lastigvallen met mijn problemen. De eerste weken na de begrafenis kon ik niet naar de kerk. Ik wilde de kerkleden niet met mij als rouwende moeder confronteren en ik moest mezelf beschermen tegen vragen, opmerkingen en alles wat ik tegen zou kunnen komen, positief of niet. Tóch miste ik de diensten. Ik kwam opeens op het idee om een brief aan Job te schrijven en die bij de eerstvolgende dienst voor te lezen. Dat heb ik gedaan en dat heeft goed uitgepakt. De mensen om mij heen wisten door deze brief precies wat ik wel of juist niet nodig had.”

Lies: ‘Wie weet racet hij wel samen met Jezus een berg op’

“Ik bleef wel zitten met de vraag of Klaasjan wel in de hemel was, totdat ik op een nacht de stem van Klaasjan hoorde en ik in gesprek met hem ging. Hij begroette me alsof hij naast me stond. Op mijn vraag hoe het daar was, antwoordde hij: SCHIT-TE-REND! Dat stelde me gerust. Ik vond het ook zo mooi dat mijn schoondochter tijdens de aflevering van Ik mis je zei dat hij in de hemel is, toen haar gevraagd werd waar haar man nu is. Ik ben ervan overtuigd dat hij nu geniet, wie weet racet hij wel samen met Jezus de hoogste berg op om te kijken wie het hardst kan fietsen! Dat zou schitterend zijn en helemaal passen bij hem.

Na zijn overlijden, leerde ik vrienden van Klaasjan kennen tijdens een barbecue. Zij reageerden op mijn gedrag: ‘Dat is nou precies Klaasjan’, zo mooi om te horen! Hij bleek ook een verbinder te zijn, net als ik. Hij deed van alles op zijn werk, zoals een inzameling als iemand in de problemen zat en hij zorgde voor zijn collega’s. Dat soort dingen heb ik nooit van hem geweten. Het is eigenlijk triest dat je zoiets pas ontdekt na het sterven, maar het is ook wel weer heel mooi. Aan de andere kant vroeg ik me af of ik me niet meer had moeten bemoeien met zijn leven, of ik wel genoeg aandacht heb gehad voor hem.”

Boek

“Met het schrijven van dit boek, heb ik onder woorden gebracht wat voor veel ouders niet onder woorden is te brengen. Het gevoel van een amputatie als je kind opeens weg is, ook al had dat kind al een eigen gezin. Ik krijg veel feedback van ouders die zich gehoord voelen. Dit boek helpt mensen van clichés af te stappen. Ik ben nooit gaan schrijven om het uit te geven als boek, dat dat toch gebeurd is en dat het mensen diep raakt, is prachtig mooi. Het leven is niet altijd leuk en mooi, maar ook met de minder leuke dingen kun je naar God gaan, dat heb ik wel ontdekt. En dan is Hij er op een of andere manier tóch voor je. Het gemis wordt niet minder, ik mis Klaasjan nog iedere dag, maar ik weet nu dat ik hem zal terugzien in de hemel.”

‘STIL’ Rouw uit een moederhart, Lies Boven-Boonstra, uitgeverij Triple Boeken, € 17,95, ISBN 9789083027869

Lees ook: 'Vera's man had jarenlang heftige psychoses'