Lisa was slachtoffer van een loverboy

Op haar zestiende leert Lisa* een jongen kennen op een huisfeestje. Hij is een vriend van een neef van een vriend – op dat feestje kent eigenlijk niemand hem. Hij vraagt om Lisa’s nummer, maar die wil ze niet geven. Dan maar MSN. Ze chatten veel en worden vrienden. Na een tijdje krijgen ze verkering. “Ruim een jaar hebben we een normale relatie gehad,” vertelt Lisa (29). “We kwamen bij elkaars ouders thuis. Hij was heel beleefd en rustig. Hij zei dat hij automonteur was en bij zijn moeder woonde. Het was helemaal geen machotype met een patserbak en dure kleren. Geen type waarvan je zou verwachten dat hij een loverboy zou kunnen zijn. Hij viel juist niet echt op.”

‘Hij werd een ander persoon’

En dan wordt Lisa achttien. “Toen liet hij me zien wat hij écht deed. Een beerput ging open. Drugshandel, wapenhandel, vrouwenhandel. Het was echt een schok. Hij werd een ander persoon. Opeens kon hij heel explosief reageren – als ik ook maar iets was vergeten te stofzuigen, mishandelde hij me. Vanaf toen werd ik nooit meer alleen gelaten, omdat hij bang was dat ik naar de politie zou gaan. Ik zat alleen maar binnen, alle ramen en deuren waren afgesloten. Ik kon geen kant op. Als ik boodschappen ging doen ging er altijd iemand mee.”

Lisa moet voor hem aan het werk. “Ik moest geld ophalen, van meisjes of als hij een deal had gesloten. Als we uitgingen met een groep jongens, moest ik altijd het vertrouwen winnen van meisjes om mee te gaan. Meestal gingen we naar iemand thuis. Eerst was het allemaal gezellig en leuk, maar later werden die meisjes gedwongen de prostitutie in te gaan. Hij had een manier om hen het ‘vak’ te leren – dan gingen ze er met alle jongens overheen. Bij mij hebben ze dat ook gedaan. Maar ik verstijfde zo, dat hij me daar niet geschikt voor vond. Daarin heb ik dus wel geluk gehad.”

(lees verder onder de banner)

Vlak voor het gebeurde, zijn Lisa’s ouders uit elkaar gegaan. “Mijn vader had een appartement gekocht, maar hij is uiteindelijk bij zijn vriendin ingetrokken. Iedereen dacht dat ik in zijn appartement zat, terwijl ik op een geheim adres bij de jongen woonde. Mijn moeder probeerde de politie en Jeugdzorg in te schakelen, maar liep daarin steeds tegen een muur aan: ik was namelijk achttien en dan kunnen ze niks doen. Dat is zijn tactiek geweest. Hij had ook mijn telefoon. Als mijn moeder belde, stuurde hij een sms’je dat het niet goed uitkwam. Dat heeft hij slim aangepakt. Toen alles nog normaal was, zorgde hij dat iedereen om me heen geleidelijk op afstand kwam te staan. Rond die leeftijd is het normaal om veel met je vriendje om te gaan in plaats van met vriendinnen, dus ik heb dat nooit raar gevonden.”

Vlucht

In de tijd dat Lisa met hem is, houdt de politie haar één keer staande op de Wallen. “Ze vroegen wat ik kwam doen. Ik vertelde niets. Uit schaamte, omdat ik ergens in verzeild was geraakt, en omdat ik technisch gezien medeplichtig was aan al die onzuivere handel. ‘Als je praat, krijg je problemen met ons óf de politie’, zeiden ze. Op zo’n moment geloof je dat ook. Je zit zo in dat systeem dat je het eng vindt om naar de normale wereld te kijken. Het lukt je niet meer om zelf te denken en je raakt eraan gewend. Je wordt echt gehersenspoeld.”

Er verstrijkt ruim een jaar – en dan kan Lisa vluchten. “Ik liep in een winkelcentrum, een neef van hem was mee. Ineens moest hij weg en gaf de huissleutels aan mij. Toen heb ik snel sleutels bij laten maken. Daarna heb ik in huis gewacht op een kans. Na een ruzie had hij me van de trap naar beneden gegooid. Toen kon ik snel naar buiten. Ik heb heel hard gerend en verstopte me in een tuin. Ik wachtte tot de volgende ochtend en heb toen gevraagd of de bewoners de politie wilden bellen.”

Schaamte

Lisa komt na haar ontsnapping eerst terecht in een anoniem Blijf-van-mijn-Lijfhuis, maar omdat de jongen haar daar opspoort, is ze daar niet meer welkom. Uiteindelijk kan ze terecht in een open vrouwenopvang in Tilburg. Ook komt Lisa in contact met de christelijke hulpverleningsorganisatie Tot Heil Des Volks in Amsterdam. “Ik werkte mee aan een documentaire. Daarna ben ik mee gaan doen met Second Step, een tweedehands kledingwinkel waar vrouwen werken die een verleden hebben met mensenhandel of prostitutie. Ook qua psychische begeleiding hebben ze me daar goed geholpen.”

Met haar ouders had Lisa destijds weinig contact. “Toen ik het mijn moeder vertelde, geloofde ze het niet. ‘Het was zó’n leuke jongen.’ Ik schaamde me, het voelde alsof ik iedereen teleurgesteld had. Het contact tussen mij en m’n moeder is nu goed hoor, maar dat heeft even geduurd.”

‘Ik verwijt God niets’

Lisa is katholiek opgevoed. “Maar ik kan me niet herinneren dat ik tijdens dat jaar gebeden heb. Het is alsof je ‘gewist’ wordt, je bent jezelf niet meer. Dat is teruggekomen in de vrouwenopvang, daar ging ik weer op zoek naar rust. Als je ’s avonds bidt en alles bij God neerlegt, slaap je ook gewoon beter. Ik verwijt God niets. De mens heeft altijd zijn eigen gedachtes – Eva at niet voor niets die appel. Ik denk wel dat God je niet méér geeft dan je aankunt. Als bijvoorbeeld mijn zusje dit was overkomen, was ze nooit uit die put gekomen. Ik heb er veel van geleerd. Vroeger was ik best naïef, ik ben beschermd opgevoed en mijn wereldje was klein. Ik snapte bijvoorbeeld niet waarom mensen in een flat gingen wonen. Wat dat betreft ben ik nu minder bevooroordeeld en kortzichtig.”

Zo let Lisa ook meer op mensen in haar omgeving. “Als iemand zich terugtrekt, vraag ik of er wat is. Ikzelf hield altijd de schijn op, daardoor werd het weggewuifd. Het is zo belangrijk om te blijven praten over je gevoel. Mensen mogen wat meer aan anderen denken.”

Eigen leven

Vanuit de vrouwenopvang is Lisa gaan studeren. Dat is uniek, want vanuit de opvang word je gestimuleerd om een bijstandsuitkering aan te vragen. “Dat vind ik zo jammer. Daardoor ontwikkel je jezelf nog steeds niet – terwijl vrouwen uit zo’n situatie juist zulke knokkers zijn. Met mijn studiefinanciering moest ik alles lenen, terwijl je met een uitkering ook nog eens 1500 euro krijgt om een huisje in te richten. Ik kan nu m’n eigen hachje redden en daar ben ik trots op, maar ik moet alles terugbetalen. Zo zonde – vrouwen moeten juist gestimuleerd worden om wat te gaan doen. Daardoor krijg je ook meer zelfvertrouwen.”

Lisa werkt nu als onderzoeker bij een recyclingbedrijf. Ze heeft een zoontje van vijf, waar ze alleen voor zorgt. “Mijn vriend en ik wonen niet samen. Dat durf ik niet. Ik raak van slag als afhankelijk van iemand denk te worden. Mijn vriend weet alles, en ziet vooral de sterke kant ervan: dat ik ben weggegaan en mijn eigen leven heb opgebouwd. Misschien dat we later kunnen samenwonen. Ik leef bij de dag, ik zie wel wat er komt. Het gaat nu goed, daar probeer ik van te genieten.”

Scharlaken Koord, een project van stichting Tot Heil des Volks, geeft preventieve voorlichting aan jongens en meiden over loverboys. Kijk hier voor meer informatie.

Willemijn strijdt tegen prostitutie: " Wie kiest ervoor om achter een raam te gaan staan?" Lees hier een interview met haar.

* De gebruikte naam is om privacyredenen gefingeerd.