Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘Ik blijf zoeken naar Maysoon’

EOdoc 'My Maysoon', donderdag 15 juni, 22.20 uur, NPO 2

In de indringende documentaire 'My Maysoon; gaat de Syrische filmmaker Batoul Karbijha (32) op zoek naar antwoorden rond de verdwijning van haar jongste zus Maysoon op de Middellandse Zee. Het is een verhaal vol hoop en twijfel, waarbij Batoul wordt geconfronteerd met de harde realiteit van vermiste migranten en met de onmacht en onverschilligheid van de buitenwereld.

Deel:

Op 24 augustus 2014 verdween de 20-jarige Maysoon Karbijha op de Middellandse Zee. Ze was op weg van Syrië naar Europa toen de boot waarop ze zat omsloeg. Van de 712 opvarenden werden er 488 vrijwel direct gered, en 24 drenkelingen werden later uit het water gehaald door de Italiaanse marine. De rest van de opvarenden wordt sindsdien vermist. Maysoon is één van hen.

Grote leugen

“Mensen zeiden dat tijd alle wonden zou helen,” vertelt Batoul, “maar dat was een grote leugen. Hoe kun je helen na het verlies van je zus? Ik wil uitzoeken wat er met Maysoon is gebeurd. Misschien vind ik geen antwoord op mijn vragen, maar ik heb toch besloten haar te gaan zoeken.”

Batoul gebruikte het maakproces van deze film als middel om erachter te komen wat er in 2014 precies is gebeurd. Daarnaast was het maken van deze film een manier om met het verlies van Maysoon om te gaan. Voor Batoul zelf, voor haar familie, en voor alle families die geliefden hebben verloren op weg naar een veilige toekomst.

Stilzwijgen

“Na een onterechte arrestatie en de marteling van mijn broer in 2014 door het regime, besloten onze ouders dat ze zo snel mogelijk Syrië wilden ontvluchten”, vertelt Batoul. “Ik was dat jaar in april al naar Europa gevlucht. Mijn zusje Maysoon besloot mij in augustus te volgen, samen met mijn broer en vader. Helaas kapseisde de overvolle boot en Maysoon belandde waarschijnlijk onder het vaartuig. Mijn broer en vader hebben de reis overleefd, maar Maysoon raakte vermist. Haar lichaam is nooit gevonden.”

De zoektocht leidde ook tot spanning in de familie van Batoul en Maysoon. Familieleden kunnen al jaren niet meer over het gemis van Maysoon praten en weigeren te accepteren dat ze er misschien niet meer is. “Mijn moeder denkt dat Maysoon misschien in Italië is. Maar thuis praten we eigenlijk nooit over Maysoon. Er hangen geen foto’s van haar aan de muur en we hullen ons in stilzwijgen. Ik heb het gevoel dat het hele proces nog lang niet afgesloten is, we zijn nog steeds bezig met rouwen. Alhoewel – niet echt rouwen. Want om te kunnen rouwen, hebben we antwoorden nodig, en die hebben we niet.”

25.000 migranten verdwenen op zee

Margit Balogh, hoofdredacteur EOdocs: “De film over Batouls zoektocht naar haar vermiste zus vertelt een veel groter verhaal. Sinds 2014 zijn volgens het Missing Migrants Project meer dan 25.000 migranten verdwenen op de Middellandse Zee, terwijl ze op weg waren naar Europa. De meesten van hen zijn verdronken, maar voor velen is zelfs die uitkomst onzeker. Zij zijn verdwaald op zee. Al deze vermisten hebben families die ze achterlieten. Families en vrienden die een manier moeten vinden om ermee om te gaan. Deze film probeert een beeld te schetsen van de immense pijn die achter deze cijfers schuilgaat.”

Italiaanse rechercheur

We volgen de vastberaden Batoul als ze afreist naar Italië. Veel schipbreukelingen spoelden aan op Sicilië, maar daar lijkt niets te zijn gedocumenteerd. Deze onverschilligheid komt hard bij Batoul binnen. Ze heeft gesprekken met diverse hulpverleners, en met een Italiaanse rechercheur die de schipbreuk destijds heeft onderzocht. Helaas levert dit tot haar grote frustratie ook niet veel concrete informatie op. Dan lijkt er een nieuw spoor te zijn in Tunesië. Ook daar blijken in augustus 2014 lichamen te zijn aangespoeld. Batoul vertrekt naar de kust van Tunesië en spreekt met hulpverleners van het Rode Kruis. Ook bezoekt ze de plek waar honderden slachtoffers zijn begraven. Zal Batoul eindelijk een aanwijzing kunnen vinden?

Willekeurige vluchteling

“Deze film is niet een zoveelste documentaire over zomaar een willekeurige vluchteling”, besluit Batoul. “Het vertelt vooral het verhaal van onze familie en het gemis van een dochter en zusje. Mensen die iemand uit hun gezin zijn verloren door een auto-ongeluk zullen zich ook kunnen herkennen in dit verhaal van Maysoon.

En ik zal niet stoppen voordat ik een antwoord heb of kan zeggen dat ik alles heb geprobeerd om haar te vinden. Ik blijf zoeken naar Maysoon en de andere vermisten.”

EOdoc My Maysoon

EOdoc 'My Maysoon', donderdag 15 juni, 22.20 uur, NPO 2

Wie is Batoul Karbijha?

Batoul Karbijha (32) is een Syrische journalist en filmmaker, woonachtig in Amsterdam. Batoul heeft een bachelor journalistiek en massacommunicatie gevolgd aan de Damascus Universiteit en een master media en theologie aan de Universiteit van Amsterdam. Ook volgde ze een filmopleiding in Leipzig. Ze werkt als creatief producent voor korte documentaires, met name in conflict- en oorlogsgebieden. In haar werk richt ze zich op mensenrechten, immigranten en vluchtelingen.

Batoul Karbijha en Jana

Geschreven door

Miriam Duijf

--:--