Gevaarlijke dieethype of super gezond?
Intermittent fasting is een hype: wat doet al dat hongerlijden met je?
22 februari 2023 · 13:12
Update: 19 juni 2023 · 22:09
In gesprek met
Samefko Ludidi
Specialist 'intermittent fasting'
"Het is bewezen dat vasten je gezondheid een boost kan geven."
Guido Camps
Voedingswetenschapper
"Het heeft een bepaalde hype- en coolheidsfactor."
Antoine Bodar
Priester
"Je kunt vasten niet 'los' verkrijgen."
In het kort
In veel religies is vasten, het tijdelijk niet of nauwelijks eten en drinken, een gebruik in een bepaalde periode. Tegenwoordig doen niet alleen gelovigen aan vasten, maar ook sporters en mensen die willen afvallen: intermittent fasting. Wat is dat en is het eigenlijk wel zo goed voor je?
Wat denk jij?
Heb jij wel eens gevast?
Dit is de situatie
Vasten: van geloofsritueel naar afslankmethode
Zoals je waarschijnlijk wel weet, is het vasten het tijdelijk niet of nauwelijks eten en drinken. In veel religies is dat vaste prik in een bepaalde periode. Het meest bekend zijn de vastenperiodes van het christendom en de islam. Misschien ken je het vasten van de tijd tussen Aswoensdag en Pasen, of van de ramadan.
Intermittent fasting
Tegenwoordig doen steeds meer mensen aan niet-religieus vasten, zoals 'intermittent fasting' en 'One Meal A Day'. Daarbij draait het om wanneer je eet en niet om wat je eet. Wie dit eetpatroon volgt, wisselt vastperiodes van bijvoorbeeld zestien uur af met periodes van eten. De periode van het vasten duurt altijd langer dan die van het eten.
Intermittent fasting staat dus voor periodiek vasten. Je mag dan bijvoorbeeld alleen eten binnen een periode van acht uur, vaak van 12 uur 's middags tot 8 uur 's avonds, de rest van de dag eet je niet. Volgens het Voedingscentrum kan intermittent fasting gunstige gezondheidseffecten hebben en ervoor zorgen dat je afvalt, als je minder calorieën binnenkrijgt dan je gebruikt. Het is nog niet duidelijk wat het op de lange termijn doet en wat de gevolgen kunnen zijn.
Dit is de discussie
Is vasten, zoals intermittent fasting, een goed idee?
Vasten is door dieetgoeroes gebombardeerd tot succesvolle afslankmethode. Daarmee is een oeroude religieuze traditie ineens de nieuwste dieethype. Wat doet al dat hongerlijden met je lichaam? En wat vindt de kerk hier eigenlijk van?
Samefko Ludidi is voedingswetenschapper, bestseller auteur en privé coach. Hij schreef een boek over de voordelen van intermittent fasting en zweert bij deze methode. Volgens hem word je er gezonder van en kun je er ook door afvallen.
"Het is bewezen dat vasten je gezondheid een boost kan geven. Maar starten met vasten zonder plan, heeft geen zin. Als je denkt 'ik wil het wel een keer proberen', dan vrees ik dat je niet de juiste mindset hebt. Dan ga je beren op de weg tegenkomen."
Niet iedereen is het eens met Ludidi. Voedingswetenschapper van de Wageningen Universiteit Guido Camps heeft er zo zijn twijfels bij, zegt hij in Dit is de Kwestie (EO). Volgens hem is er weinig bewijs dat dat iets anders doet dan gewoon minder eten. Daarnaast doet een bepaalde groep mensen volgens Camps vooral mee aan vasten om interessant over te komen.
"Het heeft een bepaalde hype- en coolheidsfactor. Het klinkt cooler dan ‘ik ben aan de lijn’ en het is makkelijk uit te leggen en in te voeren. Het vergt discipline en als mensen het volhouden zijn ze trots en vertellen ze er vaak over."
Niet iedereen is het er mee eens dat je zomaar kunt gaan vasten. Antoine Bodar, de bekendste priester van Nederland, vindt het moderne vasten te veel op het zelf gericht. Volgens hem horen vasten en het geloof onlosmakelijk bij elkaar.
"We leven in het ik-tijdperk. Wanneer je probeert jezelf wat minder in het centrum te zetten, maar bijvoorbeeld andere mensen of God, dan ben je veel minder met jezelf bezig. Dat is goed voor je geest. Je kunt vasten eigenlijk niet los verkrijgen, het hoort samen met bidden en je bekommeren om andere mensen."
Dit is zijn verhaal
Waarom vasten zo bijzonder is voor religieuze mensen
Intermittent fasting staat volledig los van het vasten wat je uit religieuze overwegingen doet. Niet iedereen is het er mee eens dat je zomaar kunt gaan vasten. In het Minderbroedersklooster in Megen, vlakbij Oss, vasten de broeders samen, op een traditionele manier. "De vastentijd is een tijd waarin je relaties kunt herstellen", vertelt een van de broeders.
Hij moet niet zoveel hebben van het moderne vasten, wat tegenwoordig veel wordt gedaan. Dit is te veel op het individu gericht, vindt hij. “Het versterkt het centraal stellen van je eigen individu. En ik vraag me af: maakt dat wel gelukkig? Duurzaam geluk zit in andere dingen, in relaties. Vasten, doe het met anderen.”
Vasten & religie: wie doet het wanneer?
- Moslims vasten tijdens de Ramadan, de negende maand van de islamitische kalender. Zij vasten van zonsopkomst tot zonsondergang. Na zonsondergang is er de Iftar, Arabisch voor maaltijd.
- Sharad Navratri is het feest van de hindoes waarbij gevast wordt. Twee keer per jaar wordt Navratri groots gevierd over de hele wereld. Sommige hindoes vasten volledig of houden het bij één of twee lichte maaltijden per dag, gecombineerd met water.
- Binnen het Boeddhisme bestaan niet echt strenge regels over vasten. Wel kiezen boeddhistische monniken er soms voor om twee keer per maand te vasten: bij nieuwe en bij volle maan. Over het algemeen eten en drinken monniken vanaf de middag niets meer.
- In het Jodendom wordt vrij weinig aan vasten gedaan. Joden kennen geen langere vastenperioden, het blijft steeds bij een dag of hooguit een paar dagen. De Grote Verzoendag, de tiende dag van de maand Tihsri, is de belangrijkste vastendag.
Wat denk jij?
