‘Dit boek helpt meer vat te krijgen op de Russische ziel’
Ruslandcorrespondent William Immink trok in een Lada door Rusland
“Het Russische leven lijkt soms meer op een toneelstuk dan op het echte leven.” Dit was een van de conclusies van Ruslandcorrespondent William Immink na zijn roadtrip. Tijdens zijn tocht ging hij op zoek naar de ‘gewone’ Rus. Hij tekende zijn belevenissen op in het boek 'De Ladarijder', een werk waarin religie een belangrijke rol speelt.
De in Nederland geboren journalist, die inmiddels vier jaar met zijn gezin in het Russische Izjevsk woont, besloot door een deel van de Russische binnenlanden te trekken in zijn Lada; een auto van Russische makelij. “Vooral die oude ‘geblokte’ Lada 2106 – die op de cover van zijn boek staat – was iconisch in de Sovjet-Unie.” Toch koos hij voor een Lada Granta, een nieuwer type. “Dit is ook een roestbak, maar hij rijdt iets comfortabeler en veiliger als je met een gezin vaak grote afstanden moet afleggen. De eerstvolgende stad bij ons in de buurt ligt op vier uur rijden. Als je hier woont, moet je eigenlijk wel een roadtripliefhebber zijn.”
Braaf luisteren
De journalist – die schrijft voor onder andere het Reformatorisch Dagblad – ging op zoek naar “het Rusland dat men in het Westen niet kent”. Hij luisterde onder andere naar bijzondere verhalen van de Oedmoertse oma’s (Oedmoertië is een autonome republiek) en ontmoette een priester die in zijn dorp vooral bekendstaat om zijn drink- en rookgewoontes. Ze spraken over de prachtige, maar steeds meer verwaarloosde kerkjes in het Russische achterland. Maar William ontmoette meer gelovigen. “Door die gesprekken zag ik opnieuw dat Rusland nooit een echte reformatie heeft gekend. De ‘normale’ Russische gelovige luistert naar de staat en de kerk om te weten hoe hij moet leven, en doet dat ook braaf.”
Patriottische christenen
“Het publieke debat is hier nauwelijks gaande, ook niet onder christenen”, vult de correspondent aan. “De meeste gelovigen die ik sprak – met name protestanten – stellen zich ook heel patriottisch op. Zij zijn bijvoorbeeld blij dat Poetin optreedt tegen lhbti-propaganda. Die steun blijft, ook nu de oorlog in Oekraïne gaande is. De meeste kerken hebben zich daar ook niet tegen uitgesproken. Dat heeft niet alleen te maken met de repercussies die plaatsvinden als ze dat wel zouden doen. Veel Russische christenen vinden dat er een strijd moet worden gevoerd tegen de westerse gang van zaken, waar ze zich niet mee willen vereenzelvigen.”
Heb jij als westerling last van die houding van christenen?
“Als conservatieve christen kan ik hier vaak meepraten over bepaalde normen en waarden die in Nederland makkelijker aan de kant worden geschoven. Met een conservatieve levensvisie is het vaak makkelijker om in Rusland christen te zijn dan in Nederland. Op andere vlakken geldt dit weer niet, bijvoorbeeld als je kijkt naar de enorme corruptie in Rusland. Daar doen ook genoeg broeders en zusters aan mee, die ik op dat vlak liever niet navolg.”
Waarom zouden mensen juist nu je boek moeten lezen?
“In een tijd als deze is het belangrijk de menselijke kant van Rusland te laten zien. Ik leef en spreek met mensen die ’s avonds ook gewoon hun tanden poetsen. Zij zijn, net als wij, onderdeel van een staat en hebben mede daardoor een bepaald wereldbeeld en een bepaalde visie. Het zijn mensen die ook gedreven worden door de liefde voor hun land. Het is belangrijk om Russen te leren begrijpen, al hoeven we de acties die zij of hun regering doen niet per se goed te keuren. Dit boek helpt meer vat te krijgen op de Russische ziel. Ook al raak je daar nooit over uitgeschreven.”
De Ladarijder. Op een roadtrip door Rusland
William Immink, Uitgeverij Elmar BV, 223 blz., € 22,99
Tekst: Lukas ten Napel
