De oorsprong van gospelmuziek en de rol van spiritualiteit
Met uitleg van 'Gospel Guides' Giovanca Ostiana, Berget Lewis en Shirma Rouse
In de online EO-serie 'The Gospel Guides' praten negen gospelkenners je bij over de achtergrond van gospelmuziek. In afleveringen van tien minuten leer je meer over de kenmerken van gospel, de hoopvolle boodschap en de ontstaansgeschiedenis van dit genre.
Gospel is ontstaan op de Amerikaanse katoenvelden en slavenschepen waar de Afrikaanse slaven liederen zongen om hoop uit te putten. Gospel bezingt de hoop naar een betere toekomst; een verlossing uit het lijden. "De muziek heeft een lading die je niet kan en mag vergeten", vertelt zangeres Shirma Rouse. "Daarom is het zo powerful. Je voelt de bezieling van de mensen die de muziek zingen en uitvoeren. Je moet de urgentie voelen. Dát is gospel: een bepaalde nood."
Hoop op betere tijden
EO-presentator en zangeres Giovanca vult aan: "In de melodieën die daar - op de katoenvelden - zijn ontstaan, claimen de tot slaaf gemaakten eigenlijk de overwinning op iets wat nog niet gebeurd is. Ze halen ergens de kracht en de overtuiging vandaan dat het maar een fase is. Dat ze eruit zullen komen. Dat ze het zullen redden. Zo ontstonden de spirituals; de basis van de gospel."
Van klaaglied tot communicatiemiddel
In de tweede aflevering van The Gospel Guides legt Giovanca uit dat de liederen niet alleen werden gebruikt om pijn en verdriet te uiten. De muziek werd ook een communicatiemiddel tussen de slaven. "Een spiritual is nooit gecomponeerd", zegt Giovanca. Dirigent Edith Castelyn beaamt dat: "Het niet afgesproken. Dat is hoe de Heer werkt. Het is de belevenis van iemand die werkelijk voelt wat hij of zij zingt."
Gospel is voor iedereen
Gospel raakt gelovigen en niet-gelovigen. Hoe kan dat? Volgens Giovanca is het de kracht van de boodschap. "Ook als de persoon die het zingt zelf niet gelooft, maar zich wel openstelt, kan hij of zij een instrument worden. Die persoon is dan de stem van iets wat op zichzelf staat en alles overstijgt. Dat is al genoeg. Moet je nagaan hoeveel lading het heeft voor mensen die ermee zijn opgegroeid én geloven wat er wordt gezegd én de achtergrond hebben van voorouders die slaven zijn geweest."
