Rosacea: wat is het en wat kun je ertegen doen?

Wat zijn de symptomen?

Rosacea is een chronische huidaandoening in het gezicht. De aandoening komt meestal voor bij mannen en vrouwen met een lichte huid en begint vaak niet voor het dertigste levensjaar. Bij vrouwen komt rosacea vaker voor dan bij mannen. Het meest opvallende symptoom is roodheid op de wangen en neus waarbij verwijde bloedvaatjes zichtbaar zijn (couperose). Naast de rode kleur zijn er bultjes en puistjes te zien. Rosacea wordt vaak ten onrechte verward met jeugdpuistjes.

Naar schatting heeft 1 tot 10 procent van de mensen in Europa rosacea. De helft van deze mensen krijgt ook te maken met oogproblemen, zoals ontstekingen van de oogleden. Dit zorgt voor pijn en tranende ogen. Het is belangrijk de ontstekingen op tijd te laten behandelen, omdat er anders littekens kunnen ontstaan.

Ik durfde niet naar de supermarkt te gaan

Naast de fysieke symptomen kan rosacea zorgen voor onzekerheid en schaamte. Iemand met extreem rode wangen en bultjes kan angst ontwikkelen om naar buiten te gaan en mensen onder ogen te komen. “Mijn gezicht was zó rood dat ik niet eens naar de supermarkt durfde te gaan," vertelt Hanneke*. 

Wat is de oorzaak van rosacea?

De precieze oorzaak van rosacea is niet bekend. Wel blijkt de huidziekte erfelijk te zijn, omdat het vaak bij meerdere mensen binnen een familie voorkomt. Ook schijnt er een verband te zijn met de hoeveelheid demodexmijten die zich op de huid bevindt. Een Iers onderzoek toont aan dat bij mensen met rosacea meer van deze mijten op de huid zitten dan bij mensen met een gezonde huid. Niet een heel fijn idee, maar geen zorgen, de onderzoekers vonden ook antibiotica die goed werken tegen de bacteriën die de mijten achterlaten.

Er zijn ook een aantal factoren waarvan bekend is dat zij rosacea kunnen verergeren. “Ik hoefde maar eventjes in de zon te zitten en meteen nam de roodheid toe. Gelukkig weet ik nu beter waar ik op moet letten,” vertelt Hanneke. Als je weet wat jouw triggers zijn, kun je daarop letten om de rosacea rustiger te houden:

1. Voedingsmiddelen en alcohol: sterk gekruid of warm eten en alcohol zorgen voor verwijding van bloedvaatjes met als gevolg meer roodheid.
2. Klimaatomstandigheden: koude wind, warmte, zonlicht en vochtigheid kunnen de klachten verergeren.
3. Stress: ook stress en heftige emoties maken de symptomen mogelijk erger.
4. Overgevoeligheid: bepaalde cosmetische middelen (bijvoorbeeld met alcohol erin) kunnen voor extra klachten zorgen.
5. Hormonen: bepaalde hormonen, zoals prednison of bij vrouwen die in de menopauze zitten, verergeren de rosacea.
6. Geneesmiddelen: geneesmiddelen die corticosteroïden bevatten, sterke pijnstillers, hartmedicijnen of medicijnen tegen een hoge bloeddruk, verergeren de klachten.

Hoe ziet de behandeling eruit?

Hoewel er geen manier is om rosacea te genezen, is het belangrijk behandeld te worden om de klachten te verminderen. Bij een milde vorm wordt vaak gekozen voor een uitwendige behandeling. Je krijgt dan een crème of gel voorgeschreven. Werkt dit niet goed genoeg? Dan kan de huisarts ervoor kiezen antibiotica voor te schrijven. Sommige mensen kiezen ook voor een laser- en/of lichttherapie waardoor de roodheid vermindert. Goed nieuws, bij de meeste mensen wordt rosacea in de loop van de jaren minder. Hanneke: “Een combinatie van antibiotica en lasertherapie heeft ervoor gezorgd dat ik nauwelijks nog klachten heb. Wat een verademing!”

Tips voor mensen met rosacea

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om ervoor te zorgen dat de klachten niet erger worden:

• Vermijd sterk gekruid eten en alcohol. Warm eten kun je het beste iets laten afkoelen voor het eten.
• Ga niet te veel in de zon en bescherm je huid met een goede zonnebrandcrème (minimaal factor 15).
• Vermijd sauna’s en een hete douche.
• Gebruik geen zeep voor je gezicht.
• Gebruik een dagcrème die niet vet is, maar wel de huid hydrateert. Gebruik nooit crème met cortisone. De roodheid wordt dan in eerste instantie minder, maar wordt erger wanneer je ermee stopt.
• Je kan make-up gebruiken om de rosacea te camoufleren, maar pas op dat je geen producten gebruikt die jouw klachten verergeren. Vraag de apotheker om advies.
• Zorg voor een goede ooghygiëne, ook als je geen oogklachten hebt.
• Kies een behandeling die bij jou past en wees geduldig. Het kan soms lang duren voor je resultaat ziet.

*Hanneke is een gefingeerd persoon