Janneke emigreerde naar Zweden: ‘De ratrace in Nederland paste niet meer’
Janneke vertrok met haar gezin naar het Zweedse platteland
Een jaar geleden liet Janneke Steen, samen met haar man Rémon en hun dochters Naomi en Elin Nederland achter zich voor het rustige Zweden. Het gezin zit hier inmiddels helemaal op hun plek, maar dat had ze nooit verwacht. “Mijn man heeft altijd heimwee in het buitenland en ik als kind ook”. Janneke vertelt hoe ze besloten om te emigreren en hoe het leven op het Zweedse platteland hen bevalt.
De eerste keer dat Janneke in Zweden kwam, inmiddels veertien jaar geleden, werd dat meteen een memorabele reis. “We gingen op bezoek bij een oom en tante van Rémon, maar ik wist niet dat hij mij hier ten huwelijk zou vragen. Beeld je een plaatje in van een klein berghutje, en een besneeuwd pad met lichtjes. En dat terwijl ik helemaal geen romantische man heb maar zijn tante heeft hem geholpen.”
Dat ze ooit samen in Zweden zouden gaan wonen, hadden ze toen nog niet kunnen bedenken. “Het was puur een vakantie, voor de rest hadden we er geen gedachten bij. Daarna zijn we er jarenlang niet geweest, omdat dat met twee jonge kinderen een lange en dure reis zou worden.” Überhaupt stond emigreren nooit op de planning. “Mijn man had altijd heimwee, en ik als kind ook, dus dit hadden we nooit verwacht.”
De emigratie
Het idee om naar Zweden te verhuizen ontstond tijdens hun tweede reis naar het land, nu twee jaar geleden. “We waren hier een week en toen zei ik grappend: hoe zou het zijn om hier te wonen?” Eenmaal terug in Nederland maakten Janneke en Rémon een lijstje met voor- en nadelen. De voordelen bleken voor hen duidelijk in de meerderheid te zijn.
We beseften dat we niet meer in de ratrace van het leven in Nederland pasten
Een paar jaar eerder was Rémon thuis komen te zitten met PTSS, die later omsloeg in een depressie. “Dan speel je niet meer mee op de arbeidsmarkt. We merkten toen dat de eerste vraag op een verjaardag in Nederland vaak is: wat doe je voor werk? Daarmee kwam het besef dat wij misschien niet meer in die ratrace van het leven in Nederland passen. Hier in Zweden lijkt dat minder belangrijk te zijn, alles is wat relaxter.” Ook de rust en ruimte van de Zweedse natuur waren een belangrijke overweging.
Met het lijstje met voordelen van emigreren in hun hoofd, besloten ze er voor te gaan. “We willen niet leven met de gedachte ‘wat als’. Over een jaar gaan we nog eens evalueren en als er dan iemand niet op zijn plek blijkt te zitten, gaan we terug naar Nederland. Dat zou dan niet voelen als teruggaan, eerder als verder gaan, met een mooie ervaring op zak.”
De kinderen werden vanaf het begin in het emigratie-proces betrokken. “Het is niet zo dat Rémon en ik dat gesprek hadden en het daarna aan onze dochters meedeelden. Zij zaten erbij toen het voor het eerst geopperd werd, en gingen op een natuurlijke manier mee in het hele traject. Het scheelde ook dat zij wisten dat in Zweden al familie woont die Nederlands spreekt.”
Paasontbijt
De eerste dagen in Zweden verliepen soepel. “Het scheelt dat we hier familie hebben waarop we kunnen terugvallen. We kwamen met Pasen aan, dus we hebben meteen bij hen een paasontbijt gekregen, dat voelde als een warm ontvangst. Vlakbij ons huis staat een vakantiehuisje, waarvan de eigenaars dat weekend ook aanwezig waren. Zij waren heel blij om buren te krijgen, en hebben ons direct uitgenodigd.”
Eén van de meest voorkomende stereotypes over Zweedse mensen is dat ze vaak gereserveerd zijn in de omgang met nieuwe mensen, maar dat herkent Janneke tot nu toe niet. “Alleen op school is het contact leggen met nieuwe mensen lastig. In Nederland ben je gewend om op het schoolplein speelafspraakjes te maken voor de kinderen. Hier gaan ze vaak met de bus naar school, dus zie ik de andere ouders weinig. In de kerk maken we wel leuke contacten. Gisteren hadden we nog mensen te eten die we kennen uit de kerk, daar zijn we heel dankbaar voor.”
Bruin café
Het belangrijkste cultuurverschil dat Janneke opvalt is hoe anders Zweden in het leven staan. “In Nederland is er altijd de drang naar meer, groter en beter. Op de basisschool zijn kinderen al bezig met wie er merkkleding draagt. Hier zijn mensen tevredener met wat ze hebben.” Ze noemt een voorbeeld: “Als je hier je huis verkoopt is het gebruikelijk dat je je inboedel laat staan. Vaak laten de nieuwe inwoners dat gewoon zo, wat er is vinden ze goed genoeg. We leven hier al een jaar met oude spullen, onze woonkamer ziet eruit als een soort bruin café. Dat went heel snel, omdat er hier minder op wordt gelet.”
Mensen zijn hier tevredener met wat ze hebben
De rust in Zweden bevalt het gezin ook goed. “Ik denk dat ik de drukte in Nederland het minst mis. Als wij ‘s ochtends naar het dorp rijden voor Zweedse les zijn er bijna geen tegenliggers. Eerder vond ik rijden niet heel relaxed, maar hier vind ik dat wel.”
Het lastige aan emigreren is de afstand tot familie. “Dat is wel een nadeel, onze kinderen groeien op zonder opa en oma in de buurt. Onze familie vindt het ook vreselijk dat we zijn vertrokken. We proberen in ieder geval twee keer per jaar naar Nederland te gaan om hen te zien.”
Daarbuiten missen ze hun thuisland weinig. “We maken weleens grapjes over kroketten, en dat we niet even snel op de fiets naar het dorp kunnen is ook jammer. Toch hebben we nog geen spijt gehad van onze verhuizing, we vinden het leven hier heerlijk.”
Wachtkamer
Janneke voelt sterk dat God een plan heeft voor haar en haar gezin in Zweden. “Met dat idee zijn we hier naartoe gegaan. Dan denk je dat er direct iets spectaculairs gaat gebeuren, maar dat is nog niet zo. We zitten nu in een soort wachtkamer, en weten niet wat ons doel hier precies is, maar zijn vol vertrouwen dát er een doel voor ons is.”
Terwijl ze dat zegt laat ze de Zweedse natuur zien, in Janneke’s eigen achtertuin. “Ik kijk even uit het raam hoor,” zegt ze, “er loopt hier een reetje langs.”
Geef je relatie wat extra liefde
Tekst: Lonneke Tijhof