Een liefdesverhaal in tijden van oorlog: ‘Ik houd het niet uit zonder jou!’
De 17-jarige Ellis Paraira en Bernie Spier worden tijdens de Tweede Wereldoorlog smoorverliefd op elkaar. Maar de kalverliefde wordt al gauw bruut verstoord als de familie van Ellis twee maanden eerder moet onderduiken dan die van Bernie. Zo wordt het stel gescheiden tijdens de Duitse bezetting. Ze spreken af allebei een dagboek bij te houden, zodat ze na de oorlog de tijd alsnog samen kunnen beleven. Maar, komt het wel zo ver?
Monic Hendrickx en Nils Verkooijen, acteurs in de aangrijpende hitserie De Joodse Raad, lezen in een aflevering van Oorlogsbrief échte dagboekbrieven voor. Zoals die van de Joodse Ellis en Bernie. Laat je meevoeren in een bijzonder liefdesverhaal.
Het is 1942; de Tweede Wereldoorlog is in volle gang. Ellis denkt terug aan de laatste avond dat ze Bernie zag. In haar dagboek schrijft ze: ‘’We zaten op bed en maakten afspraken voor later. Waar treffen we elkaar als de oorlog afgelopen is? Bernie stelde het Belgischeplein voor en allebei lachten we. Dat was de plek van onze eerste kus.’’
Licht in de toekomst
Bernie weet op zijn beurt niet waar Ellis is ondergedoken. Hij weet zelfs niet of ze veilig op haar onderduikadres is aangekomen. Dat baart hem grote zorgen. Hij schrijft van zich af: ‘’Vlak voor mij staat het portret van Ellis, het meisje waar ik van hou. Dat mij trouw gezworen heeft en dat mij beloofd heeft mijn vrouw te zullen worden. Dit alleen houdt mij staande en geeft mij kracht om mij door deze tijd heen te worstelen. Het laat mij een licht in de toekomst zien om samen met Ellis een lang en gelukkig leven te hebben.’’
Als er op een nacht flink wordt geschoten, is Ellis angstig. Verscheidene luchtgevechten vinden plaats boven het huis waar ze zicht bevindt. ‘’Liever, ik houd het niet uit! Ik houd het niet uit zonder jou, ik wil terug!’’, schrijft ze op. ‘’Ik wil alles doormaken, maar dan samen met jou. Niet alleen, niet zo wanhopig, hopeloos alleen. Waarom moeten jonge mensen die elkander zo liefhebben als wij dat doen uit elkaar gerukt worden. Waarom?’’
‘Waarom moeten jonge mensen die elkander zo liefhebben als wij dat doen uit elkaar gerukt worden?’
Het is een grimmige tijd en de dagen worden steeds angstiger. Bernie wil een vaste aanstelling bij de Joodsche Raad krijgen. Zo ontvangt hij een vrijstelling; een zogeheten ‘Sperre’. Met een Sperre voelt hij zich veilig. Bernie vertrouwt erop dat hij dan niet wordt gedeporteerd, zoals bij veel andere Joden wel gebeurt. Maar hoelang moet hij zijn hoop hier nog op vestigen?
De trein naar Den Haag
Ondertussen zit Ellis muisstil op de kamer die ze niet mag verlaten. Het gevoel van onzekerheid of ze Bernie ooit wel terug zal vinden, knaagt bij haar. ‘’Ik verbeeld mij dat je iets overkomen is. Oh mijn liefste, dat mag niet. Soms denk ik dat ik maar op de trein naar Den Haag zal stappen en op de één of andere manier erachter komen waar jij bent. Dan wil ik bij je blijven tot het einde, maar dat kan ik mijn ouders niet aandoen.’’
Naarmate de tijd verstrijkt, wordt ook de situatie voor Bernie steeds gevaarlijker. De razzia’s zijn begonnen, maar hij zit vooralsnog thuis met zijn papier van de Joodsche Raad. Hij schrijft: ‘’Als dit de laatste woorden zijn in dit dagboek dan zullen deze luiden: ‘Nog steeds geloof ik eens Ellis tot mijn vrouw te kunnen maken’.’’
Komen deze twee geliefden ooit nog samen? Je ziet het in ‘Oorlogsbrief’.
Oorlogsbrief
In ‘Oorlogsbrief’ lezen acteurs uit de dramaserie De Joodse Raad brieven, dagboeken en memoires voor van Joodse mensen in de Tweede Wereldoorlog. In elke aflevering worden de brieven visueel tot leven gebracht met beelden uit De Joodse Raad, waardoor een raam naar het verleden geopend wordt. De persoonlijke reflecties en levendige verslagen vanuit een tijdperk van moed en overleving zijn ook voor vandaag de dag nog even actueel.
Deze aflevering van ‘Oorlogsbrief’ is gebaseerd op het boek ‘Bernie & Ellis: Het verhaal van een Scheveningse liefde in oorlogstijd' | Geschreven door: Ellis Lehman & Shulamith Bitran | Van uitgeverij Balans, Amsterdam.
Bekijk hieronder de online serie 'Oorlogsbrief' op het Youtube-kanaal van NPO Start.
