Sieny smokkelde in de oorlog honderden baby’s naar onderduikadressen
Actrice Malou Gorter vertelt in ‘Oorlogsbrief’ het verhaal van ‘De Joodse Crèche-medewerker Sieny
Sieny Kattenburg is zeventien jaar als ze tijdens de Tweede Wereldoorlog honderden baby’s naar veilige plekken smokkelt. Dit alles onder het oog van de Duisters die Amsterdam in bezetting houden. Ze voert geheime missies uit, tot het moment dat bijna alle Joden uit de hoofdstad zijn verdwenen. Dan moet ook het overgrote deel van de crèchemedewerkers op transport…
Malou Gorter, bekend van ‘Oogappels’ en nu te zien in de aangrijpende hitserie ‘De Joodse Raad’, leest in de vierde aflevering van ‘Oorlogsbrief’ het spannende verhaal van de behulpzame Sieny Kattenburg voor.
Op een dag, middenin oorlogstijd, wordt Sieny samen met haar vriendin van de huishoudschool gestuurd. Ze ontvangen hun diploma, terwijl ze nog niet eens examen hebben gedaan. ‘’We mogen niet meer naar school komen, omdat we Joods zijn’’, schrijft Sieny in één van haar brieven. Ze wil gaan werken bij de kinderopvang en ontmoet daar directrice Henriëtte Pimentel. Sieny krijgt direct een uniform aan en trots begint ze aan haar werk in de crèche.
Volgepakt met mensen
Tegenover de crèche bevindt zich de Hollandse Schouwburg. Hier is het volgepakt met mensen. Alle Joden die door de razzia’s worden opgepakt, moeten hier wachten. ‘’De kinderen worden gescheiden van hun ouders en moeten in de crèche opgevangen worden, totdat ze op transport worden gestuurd naar de werkkampen’’, schrijft Sieny.
‘Kinderen worden hier opgevangen tot ze op transport worden gestuurd’
In een paar dagen tijd bouwt Sieny samen met haar collega’s het kinderdagverblijf om tot een kindertehuis voor dag en nacht. ‘’We hebben nog nooit zoveel baby’s gehad om voor te zorgen’’, schrijft ze. Vanaf nu slaapt Sieny ook in het tehuis, omdat ze er te allen tijde aanwezig moet zijn.
Geheime missies
Sieny is samen met drie andere verzorgsters betrokken bij geheime missies van de directrice. ‘’We smokkelen kinderen weg, zodat ze niet mee hoeven op transport’’, beschrijft Sieny. Er worden verschillende manier gevonden om de kinderen weg te krijgen, lezen we in haar brieven. ‘’Ver buiten het zicht van de Duitsers, die buiten op straat staan, tillen wij in een paar maanden tijd minstens tweehonderd kinderen over de heg.’’
‘We tillen in een paar maanden tijd minstens tweehonderd kinderen over de heg’
Sieny herinnert zich het moment nog goed dat ze haar eerste geheime opdracht kreeg en naar de Hollandse Schouwburg moest. ‘’Met lood in mijn schoenen vraag ik aan de ouders: ‘Wilt u Hanna misschien tijdelijk afstaan? Er is een lief gezin dat voor haar wil zorgen, totdat jullie terugkomen.’’’ De moeder stribbelt tegen. Ze wil zelf voor haar dochter zorgen. ‘’Ze moet een onmogelijk besluit nemen. Er is een kans dat ze Hanna nooit meer zal zien.’’
In de weken die volgen, wordt Sieny steeds vaker op pad gestuurd om aan ouders te vragen hun kind af te staan. ‘’Telkens weer die verbijsterende blik, de tranen. De meeste ouders willen hun kinderen niet meegeven.’’
Melden voor deportatie
Naarmate de tijd verstrijkt ziet Sieny bijna alle Joden uit Amsterdam verdwijnen. In de crèche blijven steeds minder kinderen over om voor te zorgen. ‘’Dan komt het verschrikkelijke moment dat twee Duitsers plaatsnemen beneden in de hal van de crèche. Onbewogen lezen ze de namen op van medewerkers die zich moeten melden voor deportatie.’’
Hoe loopt dit verhaal af? Wordt ook Sieny op transport gezet?
Oorlogsbrief
In Oorlogsbrief lezen acteurs uit de dramaserie De Joodse Raad brieven, dagboeken en memoires voor van Joodse mensen in de Tweede Wereldoorlog. In elke aflevering worden de brieven visueel tot leven gebracht met beelden uit De Joodse Raad, waardoor een raam naar het verleden geopend wordt. De persoonlijke reflecties en levendige verslagen vanuit een tijdperk van moed en overleving zijn ook voor vandaag de dag nog even actueel.
Deze aflevering is gebaseerd op het boek van Esther Shaya: ‘Harry & Sieny; Overleven in verzet en liefde’. Uitgegeven door Stichting Amphora Books, Amsterdam. Foto’s: Familie Cune-Cohen, Archief Joods Museum, Esther Shaya.
Bekijk hieronder de online serie 'Oorlogsbrief' op het YouTube-kanaal van NPO Start.
