Hoop in oorlogstijd: Irina (39) deelt spullen én liefde uit

Na twee jaar is het leger van Oekraïne doodop van de strijd. De media-aandacht verslapt, de financiële steun neemt af en voorraden raken op. Irina probeert als burger en vrijwilliger de soldaten aan het front te helpen door goederen te brengen. Eten, medicijnen, gereedschap... Zelfs autobanden of auto's levert ze af dichtbij het front, zonder angst voor de beschietingen in de buurt.

Op reis met Irina

In Kerst onder vuur gaan we twee weken met Irina mee op reis door een door oorlog verwoest Oekraïne. We zien onder andere hoe ze een bezoek brengt aan een dorp dat zeven maanden lang werd bezet. De komst van Irina geeft de bewoners een sprankje hoop in een zware tijd. "De mensen hadden geen eten, geen elektriciteit en een gas", vertelt Irina. Tijdens haar bezoek zorgt ze voor essentiële benodigdheden, zoals brood en olie.

Onder het puin

Niet ver bij deze plek vandaan, wordt de impact van de oorlog duidelijk zichtbaar. Gebouwen zijn compleet verwoest en de omgeving is verlaten en doods. De meeste mensen konden de gebouwen gelukkig op tijd verlaten, maar niet iedereen kon op tijd vluchten. "Onze reddingswerkers doen er alles aan om iedereen te redden, maar veel mensen liggen nog onder het puin", zegt Irina aangeslagen. "Het is zo pijnlijk om dat te beseffen."

Kolya raakte gewond door een antitankmijn

Kilometers verderop stopt Irina haar bus met hulpgoederen opnieuw. Samen met presentator Arjan Lock maakt ze kennis met de 24-jarige Kolya. Als boerenzoon deed hij niets liever dan werken op het land. Tot hij met zijn trekker op een antitankmijn terechtkwam. Hij raakte zwaargewond aan zijn arm en rechterbeen. En daar houdt zijn verhaal niet op... Door de oorlog is alles kapot: zijn huis, zijn bezittingen en het land dat hij als boer bewerkt. Tijdens een rondleiding rond zijn huis vertelt de jonge Oekraïner hoe de Russen zijn garage als mitrailleurpost gebruikten. "Vanaf hier hadden de schutters volledige controle over het gebied."

Hoewel Kolya veel heeft om zich zorgen over te maken, hoopt hij op een mooie toekomst:

'Ik geloof in menselijkheid'

Als Irina en Arjan de boerderij van Kolya verlaten, reizen ze verder. Naarmate ze dichterbij het front komen, nemen de verwoestingen toe. Verwoeste huizen, kapotgeschoten benzinestations en verlaten gebieden.

Wie de gruwelijkheden van het front van dichtbij ervaart, is Oleksei. Hij identificeert lichamen - of overblijfselen van lichamen - van soldaten die vochten aan het front. Een baan die nauwelijks is voor te stellen en vol te houden. Irina en Arjan ontmoeten Oleksei op de plek waar hij werkt: tussen een grote hoeveelheid zwarte (lijk)zakken... "Ik heb zoveel mensen zien sterven door deze oorlog", vertelt Oleksei aan Arjan. "Maar je went nooit aan deze verschrikkingen. Ik probeer deze zielen met respect te behandelen om ze een waardige plek te geven. Wij doen dit werk omdat ik in menselijkheid geloof."

Gekweld door pijn en verdriet vertelt Oleksei over de vraag die hem elke dag bezighoudt: "Waarom kunnen we deze oorlog niet stoppen?"

Over een gammele loopbrug naar het front

Oleksei is niet de enige die de strijd van dichtbij meemaakt. Irina's vriend Alexander was voor de oorlog dominee, maar vecht nu mee aan het front. Irina en Arjan ontmoeten Alexander vlakbij een gammele loopbrug; de enige weg die op die plaats nog toegang biedt tot het front. De hulpgoederen die Irina in haar auto heeft meegenomen, worden één voor één uitgeladen en lopend naar het front gebracht. En terwijl het geluid van de artillerie op de achtergrond klinkt, vertelt Alexander waarom hij soldaat is geworden én wat hem in de oorlog staande houdt.

Verlaten

Dat hoop in oorlogstijd soms ver te zoeken is, weet ook oma Ira. Deze dame op leeftijd woont in een nagenoeg verlaten dorpje. Ze liet haar huis - ook tijdens de Russische bezetting - lange tijd niet achter. Pas op het laatste moment besloot ze te vluchten. Haar huis werd tot de grond gebombardeerd. Inmiddels woont ze in de gerepareerde schuur naast haar huis, waar ze haar dagen grotendeels eenzaam doorbrengt. In Kerst onder vuur zien we dat het bezoek van Irina en Arjan haar veel vreugde brengt. "Deze maanden was ik zo eenzaam en hulpeloos", vertelt ze openhartig. "Ik smeekte God: 'Stuur alstublieft goede mensen. Ik hou het niet meer vol.' En wat denk je? Jullie vrijwilligers zijn gekomen."

Met Irina, Kolya, Oleksei, Alexander en oma Ira

Ontdek meer: kijk naar 'Kerst onder vuur'

Deze uitzending zie je op zaterdag 23 december om 22.25 uur op NPO 2. Of kijk de uitzending op NPO Start.