Presentator Anne-Mar: 'Iedereen is tegen pesten, maar bijna niemand doet wat'

Stip it: de pestbril is het nieuwe wapen in de strijd tegen pesten. Anne-Mar: “Eerder ging ik met de Anti Pest Club langs bij klassen waar gepest werd. In Stip it: de pestbril nodigen we in vijf afleveringen twintig leerlingen uit groep 7, 8 en de brugklas uit in een gymzaal. Ze verdiepen zich in het pestverhaal van iemand die ze niet kennen, samen met een bekende influencer.”

De hele groep krijgt een virtualrealitybril (VR-bril) op. Zo kijken ze door de ogen van een gepest kind en ervaren ze hoe het is om gepest te worden. “Ze worden ondergedompeld in dat gevoel. Dat is heel belangrijk, want uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat hoe beter je iemands situatie kent, des te meer je je in iemand kunt verplaatsen en des te groter de bereidheid is om voor iemand op te komen.”

Waargebeurd

Via de VR-bril krijgen de deelnemers allerlei pestsituaties te zien. “Wat ze zien, is echt gebeurd in het leven van een kind of tiener. Iemand die in hun broodtrommel tuft, foto’s die worden rondgestuurd, je telefoon afpakken, iemand werd met stokken geslagen, duwen en trekken in de klas, bij de kluisjes en buiten op het plein. Een van de hoofdpersonen kreeg te horen: ‘ik hoop dat je kanker krijgt en heel langzaam doodgaat’. Die waargebeurde situaties spelen acteurs na.”

De pestscènes komen stevig binnen, merkte Anne-Mar tijdens de opnames. “Vaak reageren de tieners al terwijl ze kijken. Maar als de brillen af gaan, barst het helemaal los. Dan bespreken we met elkaar wat ze gezien hebben. En ik stel ze vragen. Wat hadden jullie gedaan? En wat vind je van de reacties van vrienden en omstanders? Ze zijn echt geraakt.”

Warm bad

Wat de kinderen en de influencer niet weten: de persoon die gepest is, kijkt mee vanuit de kleedkamer. Na de VR-scènes en het eerste gesprek komt hij of zij binnen. Een hoogtepunt, wat betreft Anne-Mar. “Voor die persoon is het een warm bad. Een groep vreemden die gevoel hebben bij wat jij hebt meegemaakt en die oprecht geïnteresseerd zijn in jouw verhaal. Je merkt dat er direct verbinding ontstaat en compassie is. De tieners mogen ook vragen stellen aan de hoofdpersoon. In die gesprekken gebeurt echt iets moois.

Je hoort de hoofdpersoon iets vertellen wat hij soms jaren voor zichzelf heeft gehouden en op zijn zolderkamertje heeft moeten verwerken. Alleen al dat lucht op. En ze voelen zich speciaal. Dat er ook een bekende influencer als Qucee naar hun verhaal luistert, vinden ze echt megatof.”

Schrijnend

In totaal doen vier tieners hun verhaal. In de eerste aflevering staat Sem centraal. “Sem heeft ADHD en kreeg daarvoor medicatie. Daardoor werd hij wat dikker. Van de ene op de andere dag keerde een aantal jongens zich tegen hem en zette zelfs zijn beste vriend tegen hem op. Zo schrijnend. Sem voelde zich in die tijd dusdanig eenzaam dat hij uit het leven wilde stappen.

Gelukkig wist hij op te krabbelen na zijn overgang naar de middelbare school. Hij nam zelf contact op met zijn beste vriend en hun contact herstelde. Ik vond het ook zo bijzonder dat Sem gewoon naast me zat en er nog is. Terwijl hij eigenlijk niet meer wilde leven. Ik ben gewoon apetrots op hem dat hij de kracht heeft gevonden om door te gaan. Het is ook troostend om te zien dat je er dus uit kunt komen. Dat het pesten voorbij is, geldt trouwens niet voor alle personen die we portretteren. Sommigen worden nog steeds gepest.”

Ik plaagde gewoon een beetje'

Anne-Mar is zelf nooit gepest, maar inmiddels kent ze zo veel verhalen dat het thema haar niet meer loslaat. “Het blijft gewoon altijd nodig om hier aandacht aan te besteden. Want iedereen is tegen pesten, maar bijna niemand doet wat. En pesters hebben geen idee hoe erg het is wat ze doen. ‘Ik plaagde gewoon een beetje’, zeggen ze dan.”

Anne-Mar gelooft dat we met elkaar echt iets kunnen betekenen en dat ook dit programma daarin een rol speelt. “Wat mij betreft is het een van de belangrijkste programma’s die ik maak en daarom doe ik het elk jaar weer zo graag. Ik weet zeker dat het programma ook de pesters raakt. Gelukkig pesten de meeste kinderen in Nederland niet. Juist die kinderen heb je nodig, zodat zij opkomen voor iemand die gepest wordt.”

Stip-it: de pestbril

EO-presentator Anne-Mar: “Je kunt iets aan pesten doen en dat geeft mij hoop. Het supersterke van de pestbril vind ik dat je je echt verdiept in het gevoel van gepest worden. Als je een ander beter begrijpt, ben je meer bereid om voor elkaar op te komen.”