'Zondagochtend een goede preek, ’s middags voetbal of Formule 1'

Tenminste, de helft van mij is dat. De andere helft ziet multimiljonairs rondkarren op met oliegeld betaalde asfaltstroken in dictaturen die zich op die manier salonfähig maken. Er is bijna geen seizoen zonder corruptieschandaal of schimmig politiek spelletje. En dan hebben we het nog niet eens over de exorbitante poppenkast van een rondreizende stad, die ieder weekend weer ergens anders opgebouwd en afgebroken wordt. Milieu wordt in deze context alleen gebruikt om de miljonairselite te omschrijven die de paddock bevolkt.

Hetzelfde zou ik kunnen zeggen over voetbal. Wat mij betreft, hoort het kijken naar 22 rondrennende mannetjes op een stukje groen gras bij de fijnere genoegens van het leven. Maar ook hier is sprake van geld-, machts- en positiemisbruik. De FIFA is een organisatie die zo door en door verrot is, dat het moeilijk is niet cynisch te worden bij de bizarre beslissingen die ze nemen (zoals een WK op drie continenten, zodat het de volgende keer in een Arabisch land kan zijn). En toch: zodra dat balletje gaat rollen, gaan mijn mondhoeken omhoog.

De christelijk-gereformeerde predikant Kempeneers oogstte in 2010 hoon in Nederland toen hij op de website Refoweb ouders ernstig vermaande hun kinderen niet naar het WK te laten kijken. Hij schreef: “Het hele evenement en alles wat er gebeurt, de hele entourage, de verdwazing, de exorbitante bedragen die erin omgaan, de afgoderij die er met de spelers gepleegd wordt, het hele WK voetbal is het toppunt van werelds vermaak.” Hij kreeg de spot van Nederland over zich heen. Mijn innerlijke dominee Kempeneers stelt me telkens de vraag: waar leg ik de grens? Want als wereldburger doe ik, of ik nu wil of niet, mee aan een gebroken samenleving. Ik deel als beperkt mens in een kapot systeem. Maar dat ontslaat me niet van een bepaalde verantwoordelijkheid. Wanneer kan ik niet meer meedoen aan zo’n circus?

De protestantse theoloog Van Ruler schokte zijn lezers eens door te stellen dat heiliging ook bestaat uit het genieten van een wedstrijd tussen Ajax en FC Utrecht. ’s Ochtends een goede preek, ’s middags de Galgenwaard, dat was zijn ideale zondag. Ik denk vaak aan hem als ik samen met anderen geniet van een mooie wedstrijd. Dat is oprecht een goed moment in de diepste zin van het woord: een moment van gemeenschap, van schoonheid, van vreugde.

En toch. Van Ruler en Kempeneers vechten in mijn hoofd regelmatig een stevig robbertje. Wie het wint, verschilt per keer – de ene keer boycot ik een WK, een andere keer juich ik samen met een veelkleurig allegaartje buurtgenoten voor Oranje. Kan ik Max blijven aanmoedigen (kerkdienst en weder dienende)? Ik weet het niet.