'Als klusser ben ik een soort Hugo de Jonge'

En er zijn nog ergere verhalen. Het schilderen van een kozijn in net de verkeerde tint (“Ah, nee lieverd, da’s nog nat, als het opdroogt trekt het bij…” Niet dus). Het schilderwerk van een badkamerplafond dat nu afbladdert en niet te vergeten het metselen van een muurtje. Ken je het verhaal van Jericho? Nou, bij mij hoefde je er niet eens omheen te lopen. Als klusser ben ik een soort Hugo de Jonge: ik beloof van alles, maar het lukt toch niet.

Punt gemaakt: ik ben geen klusser. Maar waarom wind ik me zo op? Omdat die poster zegt wat we tegenwoordig maar al te graag geloven: dat alles mogelijk is, als je maar je best doet. Je succes is je eigen verdienste. Duur woord: meritocratie. Op het eerste gezicht klinkt het logisch: hard werken loont, je bent de smid van je eigen geluk.

Maar het is niet waar. Ik kan niet alles wat ik wil. Ik kan bijvoorbeeld geen balletdanser worden, hoe hard ik ook mijn best doe. Niet omdat ik lui ben, maar omdat ik de genen en het talent gewoon niet heb. Er is heel veel waar je geen invloed op hebt (genen, opvoeding, sociale omstandigheden, geluk) wat bepaalt of je iets kunt of niet. Een vmbo’er is niet een vwo’er die zijn best niet wil doen. En iemand die het niet lukt om op gewicht te blijven, is geen luie dikzak.

• Lees ook: TimZingt fantaseert over een 'coronawijk'

In weerwil van wat alle zeven-stappen-naar-succes-boekjes en posters bij bouwmarkten beloven, zeg ik: “Je moet het proberen, maar het zou kunnen dat je het niet kunt, of dat het in ieder geval niet zo succesvol wordt als het boekje en de poster ons beloven. Is dat erg? Nee. Het is een zegen als je beseft dat je dingen niet kunt die anderen wel kunnen. Gavengericht werken, heet dat.