Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Richard Rohr: 'Laten we de Bijbel gebruiken zoals Jezus die gebruikte!'

Spiritueel Bijbellezen is geschreven door de Amerikaanse Franciscaan Richard Rohr. Hoe kun je de Bijbel lezen op een heilzame en spirituele manier? Zoals Jezus de Schriften las, zegt Rohr. Een fragment.

Deel:

"(…) De manier waarop en de stijl waarin Jezus zijn eigen joodse geschriften gebruikte, hebben we in feite grotendeels links laten liggen. We hebben zijn oneliners vaak geciteerd, maar we hebben maar zelden zijn onderliggende wereldbeeld of aannames nagevolgd of zijn nogal duidelijke voorkeuren gehonoreerd. Als we kijken naar de manier waarop hij de Bijbel uitlegde, zouden we zelfs kunnen zeggen dat Jezus lichtzinnig omging met de enige Bijbel die hij kende – de Hebreeuwse Bijbel. Jezus was allesbehalve fundamentalistisch of wettisch. Dit is niet moeilijk aan te tonen; sterker nog, als we dit niet inzien, is dat culturele onwetendheid.

Jezus’ aanhoudende moed was zonder twijfel de aanleiding voor zijn veroordeling door de priesters, schriftgeleerden en de onderwijzers van de Wet. Na het genezen van een zieke man zegt Jezus tegen de Bijbelciteerders van zijn tijd: ‘U bestudeert de Schriften en u denkt daardoor eeuwig leven te hebben. Maar nu staat het leven voor jullie neus, en herkennen jullie het niet!’ (vrije vertaling door de auteur van Johannes 5:39). In plaats van de genezing als een goede vrucht te verwelkomen, verzinnen ze voortdurend smoezen (vooral dat hij op de sabbat werkte, of als God handelde) om Jezus – die zich volledig identificeerde met God (zie Jo- hannes 5:18-19 en 10:30-38) – te haten en af te wijzen. Jezus aarzelde nooit zichzelf ‘Gods zoon’ te noemen, of te laten noemen. In dat opzicht hebben we hem niet erg goed nagevolgd. We hebben daarentegen van Jezus een exclusief kind van God gemaakt, in plaats van een inclusief model voor ieder van ons, terwijl we net zo goed zoons en dochters zijn – dit laatste was precies zijn punt!

Jezus negeert het verbod op het werken tijdens de sabbat grotendeels. We zien hoe hij aren plukt en mensen aanraakt en behoorlijk vaak op zaterdag met mensen werkt, bijna alsof hij deze door mensen gemaakte regel wil provoceren. Maar we weten inmiddels dat elke al bestaande afkeer van een persoon uiteindelijk wel een rechtvaardiging zal vinden. Volgens Jezus zien onze ogen wat ze willen zien, en zien ze niet wat ze niet willen zien (zie bijv. Matteüs 7:1-5). Tweeduizend jaar voor Freud, die dacht dat hij de eerste was die deze afweermechanismen herkende, onderwees Jezus met grote helderheid over projectie, ontkenning en reactievorming. Dit mechanisme is overduidelijk en op trieste wijze zichtbaar in het modder gooien binnen de huidige Amerikaanse partijpolitiek.

We wilden Jezus voor de ‘orthodoxie’ of correcte inhoud (die kun je opleggen en afdwingen), maar we verloren hierbij het unieke proces waarmee hij ons daar wilde brengen: zijn levenshouding; de manier waarop hij doorzag dat sociale orde, economie en klasse de plekken zijn om je te verstoppen; hoe scherp hij door de vermommingen van de menselijke schaduwkanten heen wist te prikken. Die zijn uiteraard veel bedreigender voor het ego, en daarom zijn we ons vooral gaan richten op de gebruikelijke ‘klassieke zonden’, waardoor we mensen makkelijker via schuldgevoelens en schaamte onder controle konden houden. Jezus kreeg de rol toebedeeld om persoonlijke beloningen en straffen uit te delen. De rechtvaardigheid waar Jezus voor stond, zou gebouwd zijn op vergelding, en zou pas in het hiernamaals een rol gaan spelen. Dit idee van beloning en straf in een verre toekomst, weerhield ons van een basaal zelfbewustzijn en eenvoudige zelfreflectie. Ik ben ervan overtuigd dat Jezus beloning en straf ziet als de resultaten van onze keuzes, in het hier en nu. Goedheid is haar eigen beloning, kwaad zijn eigen straf. Mensen lijken de voorkeur te hebben voor het win-verlies-spel, waarbij de eigen ‘beloning’ gepaard moet gaan met andermans straf – of het ontsnappen aan de eigen straf. Dit creëert geen mooie of liefhebbende mensen – verre van dat." (p. 42-45 uit Spiritueel Bijbellezen)

afbeelding
afbeelding.

In Spiritueel Bijbelezen legt Richard Rohr uit hoe je de Bijbel kunt lezen op een heilzame en spirituele manier. Voorbeelden van slecht Bijbelgebruik zijn er helaas ook. Met de Bijbel in de hand zijn kruistochten ondernomen. Slavernij, apartheid en homohaat zijn goedgepraat met Bijbelteksten. Volgens Richard Rohr is er maar één manier waarop we de Bijbel kunnen lezen: de manier waarop Jezus de Schriften las. De Bijbel is een door de Geest van God geïnspireerde bundel teksten die alleen door spiritueel getransformeerde mensen kan worden verstaan. Rohr laat zien hoe je de Bijbel niet moet lezen en hij geeft puntsgewijs de kenmerken en voorbeelden van Jezus’ Bijbelgebruik.

Spiritueel Bijbellezen, Richard Rohr, Kok Boekencentrum, €12,- (64 blz)

Meer over Richard Rohr op Lazarus:

'Richard Rohr daagt mij uit om Christus te vinden op plekken waar pijn, woede en verdriet is'

Richard Rohr werpt een heel nieuw licht op de drie-eenheid

Richard Rohr nodigt je uit God te zien in alle dingen

--:--