'Zonder dat we het wisten, namen we afscheid van elkaar’ – Eline over het verlies van haar man Chris

In de uren die volgen, schakelt Eline instinctief over op wat ze anderen zo vaak aanraadt: ademhalen, vertragen, voelen. Ze dekt Chris toe, vredig, alsof hij slaapt. “Ik ving de kinderen rustig op. Samen zaten we bij hem, tot de huisarts kwam.”

Als traumatherapeut weet ze veel over rouw en verlies. Ze heeft talloze mensen begeleid in het verwerken van trauma. “Maar niets bereidt je voor op het moment waarop het jezelf overkomt. Mijn hoofd wist wat er gebeurde, maar mijn hart schreeuwde het uit. Geen pen kan ooit beschrijven wat ik voelde toen ik Chris vond.”

Eline groeit op in een gezin waar verlies en onveiligheid vroeg binnenkomen. Ze verliest drie jongere zusjes op verschillende manieren en op verschillende momenten in haar jeugd. “Dat tekent je”, zegt ze. “Ik leerde al jong om sterk te zijn, emoties weg te duwen en voor anderen te zorgen.”

Als jonge vrouw ontmoet ze Chris.“Officieel heet hij Christian, maar niemand noemde hem zo. Voor iedereen was hij gewoon Chris”, vertelt Eline met een glimlach. “Vanaf het eerste moment voelden we ons diep met elkaar verbonden. Of je nu gelooft in liefde op het eerste gezicht of niet, bij ons was het zo.”

Misschien waren we saai, maar wel heerlijk samen-saai

Een leven samen met littekens
Hun verkeringstijd is niet zonder uitdagingen. Eline draagt het verdriet van haar jeugd nog met zich mee. “Ik had moeite om echt te vertrouwen”, zegt ze. “Maar Chris bleef. Hij was veilig, geduldig, en leerde me wat liefde is.”

In 2001 trouwen ze. Ze krijgen samen vier kinderen. Dit jaar zouden we vijfentwintig jaar getrouwd zijn. We genoten van het gewone: koffie in de tuin, een knuffel op de bank. Misschien waren we saai, maar dan wel heerlijk samen-saai.”

00

scherm sluiten

00

Hoe dan liefste, hoe dan verder, in de rauwe kou en leegte, nu zo zonder jou? - Eline

00

Geloof dat ging leven

Geloof is altijd onderdeel van hun leven, maar aanvankelijk vooral vanuit traditie. Tot Chris op een zondag in de auto zegt: “Waarom geloof ik eigenlijk, als ik niet eens zeker weet of God bestaat?” Dat moment vormt het begin van een zoektocht die zijn leven verandert. “Chris vond rust in Psalm 32: ‘Mijn zonden maakte ik U bekend, en U vergaf mij mijn ongerechtigheid.’ Die psalm werd het hart van zijn geloof. Hij zei: ‘Als ik ooit sterf, moet deze psalm op mijn rouwkaart.’”

Ook Eline begint te zoeken. “In het begin vond ik het irritant hoeveel hij in de Bijbel las”, biecht ze op. “Maar de rust die hij uitstraalde, raakte me. Hij moedigde me aan om God ook persoonlijk te leren kennen.

Trouw in depressie

Wat Eline jarenlang heeft weggeduwd, komt toch naar boven. Onverwerkt trauma haalt haar in. “Mijn leven werd overleven. Altijd sterk zijn, altijd doorgaan – tot ik brak onder mijn eigen last.”
Eline zakt weg in depressie, angst en zelfdestructief gedrag. Ze belandt in de psychiatrie en wordt een aantal jaar opgenomen. Maar Chris blijft. “Hij stond er alleen voor met de kinderen, maar hij gaf me nooit op. Hij zag wie ik was achter mijn pijn. En hij bleef van me houden.”

Langzaam knokt Eline zich terug. Het wordt de voedingsbodem voor haar beroep. “Ik begeleid als traumatherapeut mensen zoals ik zelf begeleid had willen worden. Met zachtheid. Zonder oordeel. Ik geloof in het verhaal achter het gedrag, en in verbinding als sleutel. Als mensen willen, bid ik graag met ze. Maar ik zeg er altijd bij: verwacht genezing niet van mij. Ik ben maar een instrument.”

Groeiende onrust

Terugkijkend ziet Eline dat de signalen er al waren. Chris is langere tijd moe, maar ze denken dat het door drukte komt. Begin 2025, als ze hun 25-jarig huwelijk plannen, grappen ze nog over ouder worden. “Als we het maar halen,” zegt Eline met een knipoog – half gekscherend, half bezorgd. In het voorjaar wordt zijn vermoeidheid voelbaar zwaarder. Chris ligt vaker op bed, maar de huisarts vindt niets afwijkends: zijn bloedwaarden zijn goed. Eind mei zijn ze nog in Italië voor het huwelijk van hun oudste dochter. Chris geniet zichtbaar.

Zonder dat we het wisten, namen we afscheid van elkaar

Toch groeit bij Eline de onrust. “We praatten, lachten, huilden, baden. We groeiden nóg dichter naar elkaar toe. Zijn vermoeidheid bleef, maar hij bleef zeggen wat hij altijd zei: ‘God zorgt.’"

Pas nu beseft ze hoeveel waarde die woorden hebben. “Alles wat gezegd moest worden tussen ons, ís gezegd. Dat zie ik als een groot geschenk. Zonder dat we het wisten, namen we afscheid van elkaar.”

• Hoe Jan Pool de hoop verloor - en hervond

  Hoe Jan Pool de hoop verloor - en hervond

En dan komt die ochtend in augustus, die alles stilzet. Na zijn overlijden volgt het onvoorstelbare. Regelen, beslissen, afscheid nemen. Maar alles met liefde. “Alles moest weerspiegelen wie hij was: warm, trouw en vol geloof.” Eline blijft terugvallen op zijn woorden: God zorgt. “Misschien niet zoals wij zouden willen. Maar wel op zijn manier.”

Wat haar het meest helpt, zijn mensen die durven te zwijgen. “Ga niet invullen. Vraag liever: ‘Klopt het dat...?’ En als je iets wilt delen, zeg dan: ‘Mag ik iets met je delen…?’ Geef vooral ruimte en erken de pijn. De mensen die mij het meest bemoedigen, zijn gewoon aanwezig. Niet met oplossingen, maar met liefde.”

Over de exacte doodsoorzaak bestaat nog altijd geen duidelijkheid. Uit de eerste bevindingen van de obductie bleek geen acute oorzaak, zoals een hartinfarct, embolie of andere zichtbare afwijkingen. Er wordt nog verder onderzoek gedaan, maar misschien zal het antwoord uitblijven. Voor Eline is dat geen belemmering om verder te kunnen. “Wat de uitslag ook wordt, we krijgen Chris er niet mee terug. En ik voel daar vrede over.”

00

scherm sluiten

00

Het klinkt misschien cliché, maar ik zie je in alles om me heen. Ik zie je, ruik je proef je, en in elke ademteug adem ik je mee - Eline

00

Nu, een paar maanden na het overlijden van Chris, voelt het gemis niet minder, maar juist dieper. “Het leven om ons heen gaat door, en dat mag ook. Maar daardoor wordt het stiller om mij heen. De pijn zit in alles, in elk moment, op elke plek. Als ik de was opvouw, mis ik zijn kleding. Als ik koffie maak, wil ik er twee maken. Als er iets gebeurt, wil ik hem bellen. Ik mis Chris elke dag.”

Ze zwijgt even. Dan vervolgt ze: “Soms wil ik niet sterk zijn. Dan wil ik gewoon huilen, en Chris terug. De leegte blijft, maar ook de belofte: God zal alle tranen afwissen. Tot die dag leef ik verder, niet zonder tranen, maar met hoop. Tot de dag dat we elkaar weerzien, aan Jezus’ voeten. Tot die dag weet ik: God zorgt.”