Column Martine over buurvrouw Joke
‘Zo komt het wonderlijk samen, net als toen’
Martine is getrouwd met Erwin en moeder van drie zonen in de jongvolwassen en puberleeftijd. Ze werkt als ervaringsgericht therapeut bij Spectrum, een therapie-, trainings-, en opleidingspraktijk. Voor Eva schrijft ze over wat haar opvalt en bezighoudt in het leven.
Ik ben opgegroeid in Assen. Een slaperig, gemoedelijk stadje; waar de achterdeur altijd open was en je je fiets op straat kon laten staan zonder dat deze gejat werd. Waar de buurman ‘volluk’ schreeuwde als-ie binnen kwam en je bij de SRV-wagen schuimblokken voor 10 cent kon kopen.
Toen ik 12 jaar was, kregen wij nieuwe buren. En niet zomaar nieuwe buren, maar een gezin helemaal uit Brabant… Dat stond voor mij gelijk aan het buitenland. Vreemde mensen, met een zachte g, gekke uitspraken en andere gebruiken. Die mensen waren niet zomaar verhuisd, nee die waren ‘opgekomen’. En dat was nog niet alles, ze waren ook nog eens katholiek. Wat dat precies betekende wist ik niet; maar dat het dan heel moeilijk was om in de hemel te komen, dát wist ik wel.
Ik zie haar nog bij de lantaarnpaal staan: mijn nieuwe buurmeisje Karin. “Ga maar naar haar toe,” moedigde mijn moeder mij aan, “dat vindt ze vast leuk.” En geleidelijk aan werd ‘vreemd buurmeisje’ een vriendinnetje en raakten we vertrouwd met deze mensen uit het verre Brabant.
Geleidelijk aan werd ‘vreemd buurmeisje’ een vriendinnetje
En toen werd ze ziek, buurvrouw Joke. De kanker woekerde en bleek uiteindelijk te sterk. Het is 15 december 1988. Ik zit aan de voorkamertafel de kleurplaat van de puzzeluitgave van het Nederlands Dagblad te kleuren. Als ik opkijk, zie ik de zwarte lijkauto de straat in komen. “Ach,” zegt mijn moeder, “Joke is overleden.” Die avond spiek ik door het raam bij de buren. Hoe ziet het eruit als je net je moeder bent verloren? En ik maak me zorgen over wat ik precies moet zeggen als ik mijn buurmeisjes weer zie.
Die avond kniel ik voor mijn bed. Meestal bad ik al lekker weggekropen onder de dekens, maar bij grote zaken en gebeden die gewicht mee moesten krijgen vond ik een geknielde houding toch passender. Hartstochtelijk bad ik of buurvrouw Joke toch alsjeblieft in de hemel mocht zijn omdat ze zo’n lieve vrouw was en de prachtigste Bach cantates op het orgel kon spelen. Het leek me wel dat God daarvoor zou zwichten.
Na het overlijden van buurvrouw Joke gaat het met de buurman niet goed en hij wordt opgenomen. Mijn buurmeisjes komen bij ons in huis wonen. De familie woont te ver weg en de meisjes zijn simpelweg te jong om alleen te zijn. Een verdrietige, intense tijd met veel te grote zorgen voor kleine meisjesschouders, maar ook met veel plezier. We vieren sinterklaas, halen 1-april grappen uit, kijken alle griezelfilms van ‘Nightmare on Elmstreet’ en doen in de zomer van 1999 allemaal tegelijk examen.
Zo komt het wonderlijk samen. Net als toen, daar aan de Wagnerlaan in Assen
15 december 2023. Met buurmeisje Karin ga ik naar Assen. Op deze 35e sterfdag van haar moeder. We halen bloemen bij het oude winkelcentrum en rijden de straat in waar het ooit begon. Die twee huizen, dicht tegen elkaar aan waar onze levens voor altijd verbonden raakten. ’s Avonds gaan we uit eten met haar vader en mijn ouders. We delen liefdevolle herinneringen aan (buurvrouw) Joke en vullen de gaten in elkaars geheugen aan. En als we ’s avonds gezusterlijk weer naar ‘het westen’ rijden, ligt de nieuwste Eva op de achterbank. Met daarin haar verhaal. Zo komt het wonderlijk samen. Net als toen, daar aan de Wagnerlaan in Assen.
Benieuwd naar het het verhaal van Karin uit de nieuwste Eva?
Karin heeft een samengesteld gezin: ‘Het is topsport’
Tekst en afbeelding: Martine Luchies