'Ik kan prima op de voorste rij in de kerk zitten en PVV stemmen'

Terwijl ik deze winter door Amerika reisde om van christelijke stemmers te horen of ze opnieuw op Donald Trump gaan stemmen, bedacht ik dat ik eigenlijk best raar bezig was: waarom stel ik zo’n vraag wel aan christenen in Amerika, maar niet in m’n eigen land? Daar hebben op 22 november immers hele christelijke volksstammen op Geert Wilders gestemd.

Maar liefst 23 procent van de christelijke kiezers kruiste het hokje van de PVV aan. En als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, stijgt dat percentage naar boven de 25 procent, zo blijkt uit onderzoek dat recent is gedaan voor het programma Dit is de kwestie.

Dus besloot ik met regisseur Rolf Vermeer op reis te gaan in eigen land. Immers: als je de plannen van de PVV naast christelijke waarden legt, kun je op z’n minst zeggen dat die combinatie soms schuurt. Is ‘Nederlanders weer op 1!’ (de titel van het verkiezingsprogramma van de PVV) bijvoorbeeld te combineren met het Bijbelse gebod om gastvrij te zijn voor vreemdelingen? En is het voornemen om moskeeën te sluiten en de Koran te verbieden te combineren met de godsdienstvrijheid die christenen zelf graag ervaren?

De PVV’ers die ik bezocht, hadden niet per se sluitende antwoorden op deze vragen. “Even nadenken hoor, dat is een goeie vraag”, antwoordde PVV-stemmer Chris uit Kerkdriel op de vraag of “Nederlanders eerst!” een christelijke boodschap is. Bert uit Wekerom zegt hetzelfde als ik hem vraag of Wilders z’n naasten even liefheeft als zichzelf.

Toch hebben ze hun stem vol overtuiging op de blonde Venlonaar uitgebracht. Nee, eigenlijk heb ik wel een punt, vindt Chris in Dit is de kwestie. “Christendom en PVV zijn misschien niet met elkaar te rijmen, maar dat hoeft voor mij ook niet. Ik kan prima op de voorste rij in de kerk zitten en op de PVV stemmen. Het kan best zijn dat het schuurt met m’n geloof, maar daar heb ik dan geen moeite mee. Ik vind dit (meer aandacht voor autochtone Nederlanders, TvdB) nu even belangrijker.”

Ik denk dat daar de verklaring ligt voor de forse opmars van Wilders onder christenen. Niet dat christenen per se hun geloof hebben verloren, maar velen kiezen ervoor hun geloofsovertuiging niet langer doorslaggevend te laten zijn bij het uitbrengen van hun stem. (Interessant detail: christenen die wekelijks naar de kerk gaan, stemmen veel minder vaak op de PVV dan christenen die dat bijna nooit doen.)

Dat is voor de christelijke partijen natuurlijk slecht nieuws. Niet alleen neemt het aantal gelovigen in ons land af, voor mensen die zichzelf wel als gelovig identificeren is het geloof een minder bepalende factor geworden bij het bepalen van hun stem.

Aan Henri Bontenbal, Mirjam Bikker en Chris Stoffer om een list te bedenken.