Behoudende christenen en seks: "We willen er alles over weten, maar het mag niet"

Na de publicatie van mijn debuutroman Zwaartekracht hou ik de media nauwlettend in de gaten. Groen als gras op het gebied van publieke aandacht - en een tikkeltje ijdel - speur ik het internet af naar recensies over mijn verhaal, dat gaat over een meisje dat opgroeit in een streng christelijk milieu en op zestienjarige leeftijd zwanger raakt. 

De aandacht is er en ik ben gevleid. Het blijkt dat mensen het vooral interessant vinden dat het verhaal parallellen heeft met mijn eigen leven. Ze laten zich maar sporadisch uit over mijn schrijfstijl, maar dat neem ik voor lief. 

Trending in een dag

'Annemieke Reesink maakt zich los van strenge God', staat er boven een radio-interview. 

'Wat een sfeer van schuld en schaamte doet met een tienermoeder,' schrijft een dagblad. 

Maar vooral een kop op een christelijke website doet stof opwaaien: 'christelijke 'Franca Treur' ziet groot taboe op seksualiteit in kerkelijke hoek'. 

Binnen een dag is het artikel trending. Tientallen, misschien wel honderden mensen lezen hoe ik 'nergens heen kon met mijn gevoel'. (Mijn gevoel; mijn gevoelens rond seksualiteit natuurlijk!) 

Bijna dagelijks klik ik opnieuw op de kop van het artikel, en op mijn foto, waarbij de lens van de fotograaf mild is geweest voor de lijntjes in mijn voorhoofd en waar de wind en het zonlicht mijn haren dikker en blonder doen lijken. De bijdrage die belooft inzage te geven in de seksuele frustraties van een biblebelt-meisje wordt vaker gelezen dan artikelen over machtsmisbruik binnen de kerk, het Joods-Palestijnse conflict of opzienbarende opvattingen over de eindtijd. 

Diep van binnen ben ik pienter genoeg om te beseffen dat dit gegeven meer zegt over de honger van de lezers, dan over mij als nieuwbakken auteur. Toch blijf ik gefascineerd kijken. Gevleid en een beetje huiverig. 

Eén seksscène

Een vriendin vertelt mij dat haar moeder mijn boek niet wil lezen, omdat ze mij gegoogled heeft en tot de conclusie is gekomen dat het boek 'alleen maar over seks gaat'. 

Ik lach iets te hysterisch wanneer een vriend mij verwelkomt met de woorden: 'Daar hebben we de christelijke seksgoeroe!' 

Weer een ander noemt mij Goedele Liekens uit Refoland.

Arme kerkgangers die naar de christelijke boekwinkel rennen om mijn boek te kopen, met verwachtingen van vijftig tinten Hooglied. Zwaartekracht bevat één seksscène. Eén. Hij beslaat nog geen bladzijde en er komt weinig tot geen expliciete taal in voor. Ik kan de teleurstelling van deze lezers bijna proeven. Ik weet er namelijk alles van.

Zoete damesromans

In mijn tienertijd vertaalde mijn vader boeken. Voor de christelijke markt zette hij Engelse boeken om naar helder Nederlands. Wanneer hij geluk had kreeg hij een opdracht voor een vlot lopende theologische verhandeling. Vaker echter ging het om vrouwenromans, verhalen over Victoriaanse vrouwen die hun rokken optilden tot boven hun enkels, of over de Amerikaanse subcultuur van de Amish, waarin de heldin haar witte kapje en haar lange zwarte jurk verruilde voor een bloemetjes ensemble. 

De boeken met titels als Nooit te laat en Als de morgen komt waren niet goed voor mijn vaders bui, maar wel voor zijn portemonnee. De pastelkleurige romans verkochten als warme broodjes. Zij gaven ons, kerkelijke jongedames, een kans om ons te identificeren met heldinnen die schopten tegen de gevestigde orde, zonder dat het onze eigen veilige wereld schudde. 

Van elk boek dat mijn vader vertaalde kreeg hij een aantal exemplaren voor eigen gebruik. Nooit hoefde mijn moeder meer de stad in om cadeautjes te kopen voor familieverjaardagen. 

Nooit met handen op naakte huid

Eén exemplaar werd in de boekenkast van mijn ouders gezet. Tot mijn vaders verdriet groeide de rij roze boeken met zijn naam op het titelblad aanzienlijk harder dan de bescheiden rij theologie. De godgeleerdheid prees hij aan, de damesromans verkochten.

Samen met mijn vader reageerde ik snoevend op de behoudende boekjes, wanneer hij zichzelf aan het einde van de dag zuchtend een jonge jenever inschonk, maar wanneer hij niet keek, trok ik een zoete roman uit de kast. De hele rij jonkvrouwen met smachtende blikken is door mijn handen gegaan. Vlam van Hoop, Vol vertrouwen en Vleugels van de Dageraad. 

Al lukte het mij niet altijd de verhalen van A tot Z door te komen, de hoogtepunten en laatste bladzijdes heb ik allemaal gelezen. Ik leefde mee met bekeringen en huwelijksaanzoeken, soms eindigde het geheel zelfs met een zinderende zoen, maar - helaas, helaas - nooit met handen op naakte huid.

Hoe kom ik erbij om het eens even gezellig publiekelijk over seks te gaan hebben?

Vrijmoedig taboes doorbreken

Het is met behoudende christenen en seksualiteit als met de bal die je krampachtig onder water probeert te houden; we willen er alles over weten, alles! Maar ja, het mag niet. Op ongewenste tijden en op duistere plekken schiet de bal door het wateroppervlak de lucht in. Of op christelijke websites.

Ik neem een flinke hap lucht en overpeins mijn onverwachte status van vrijmoedige taboebreekster. Hoe kom ik erbij om het eens even gezellig publiekelijk over seks te gaan hebben? Ondanks mijn drieënveertig jaren schuilt er nog altijd een blozend biblebelt-meisje in mij. Ik moest googlen om er achter te komen wie Goedele Liekens was.

Praten over porno

Gisteravond belandde ik per ongeluk in een gesprek over porno, met mijn achttienjarige zoon. Ik heb mij voorgenomen geen blad voor de mond nemen, en dus zocht ik verwoed en zonder veel succes naar woorden voor geslachtsdelen die noch kleuterachtig, noch medisch afstandelijk klonken, zonder direct over te hoeven gaan op schuttingtaal. Ik sprak met langgerekte lettergrepen. Vaa-gie-naa. Mijn zoon moest vooral niet de indruk krijgen dat ik het gênant vond om het te hebben over hele normale lichaamsdelen. Hakkelend praatte ik over lust, maar ook over tederheid, over ontdekken, maar ook over zelfbeheersing. Hij mocht mij alles vragen, dat wist hij toch wel? 

Hij stond op, rekte zich uit en glimlachte vertederd. 'Je bent lief hoor, mamaatje.' Hij kuste mij op mijn kruin en slofte de kamer uit. 

Nou, dat ging best goed, zei ik tegen mijzelf. Ik schonk mijzelf als beloning een rode wijn in, checkte mijn sociale media en zag dat ik nog altijd trending was.

Zwaartekracht | Annemieke Reesink | Uitgeverij Vuurbaak | € 19,99