Column Martine: ‘Het zijn de kleine dingen die het doen’

Ik voel me bezwaard.
Ik ben met mijn gezin op vakantie in Spanje. Heerlijk om er even uit te zijn en te genieten van zon, zee en strand. So far so good.

Waar ik me dan bezwaard over voel?
Ik geef u de zwart-witversie.
De witte mensen zitten voor hun tent, caravan of camper en liggen lekker te zonnebaden op het strand, terwijl er een heel leger aan donkergekleurde mensen hard aan het werk zijn in de schoonmaak en het onderhoud op de camping.
Op het strand sjouwen mannen en vrouwen in de verzengende hitte met hun koopwaar de stranden af in een poging een schamele boterham te verdienen. Doorgaans genegeerd of weggewuifd door witte mensen die verveeld hun zoveelste biertje naar binnen hijsen. Ik zie de krotten net buiten het dorpje, waar deze arbeiders gedurende het seizoen bivakkeren. Vaak ver weg van hun gezinnen. En het knaagt …

Oh ja, ik hoor de nuancerende opmerkingen al.
Er zijn in Spanje nu eenmaal meer gekleurde mensen dan witte mensen, het is toch fijn dat ze een baan hebben, wie zegt dat ze er zelf last van hebben, ze kiezen er toch zelf voor …
Ik ken alle sussende opmerkingen en ik breng ze mezelf ook allemaal te binnen. Ik hoef mijn vakantie toch niet te laten bederven? Ik heb er hard voor gewerkt. En al zou ik het willen, ik kan er toch ook niks aan veranderen?
Maar het helpt niet. Het blijft knagen.

En dat is precies goed. Dat het knaagt.
Want er klopt toch ook werkelijk iets niet? Ik heb er natuurlijk geen zin in om dat te voelen, want het is ongemakkelijk. En ik houd niet van ongemak. Al helemaal niet tijdens mijn vakantie.
Maar ik hoor het roepen van mijn ziel. Dat instrument van binnen dat mij vertelt dat er iets niet in orde is, dat ‘de ordening’ niet wordt geëerd. Ik doe er goed aan dat te beluisteren. Ik geloof dat God een gevoel van eerlijkheid en recht diep in ons heeft geplant. Zo bezien is lijfelijke onrust een mooie richtingwijzer.
Het is ook vaak de reden dat mensen in therapie gaan of een training of opleiding volgen. Omdat er zich van binnen iets roert wat om aandacht vraagt.

Ik houd niet van ongemak. Al helemaal niet tijdens mijn vakantie.

Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar ik voel me vaak super machteloos als ik met dit soort groot onrecht geconfronteerd word. Ik heb nu eenmaal niet de hersencapaciteit om goed na te kunnen denken over de complexiteit hiervan. Het zijn zulke grote levensthema’s: rassenongelijkheid, de kloof tussen rijk en arm. Ik zou daar graag in het groot iets aan willen bijdragen, maar oog in oog met het onrecht voel ik me vaak juist zo klein.

Tegelijk heb ik wel een kloppend hart.
En dat kan ik laten spreken. En dus groet ik heel bewust de hardwerkende mensen die ik tegenkom en informeer ik, zo goed en zo kwaad als dat gaat, naar hun welzijn. Ik heb een paar Spaanse woorden en zinnetjes geleerd om deze mensen in ieder geval te laten weten dat ik ze zie en waardeer. Ik deel koud water uit aan de mensen op het strand en ik koop voor de dames in de schoonmaak een cadeautje. Ik hang er een briefje in het Spaans aan waarin ik ze bedank voor hun inzet en ze de vrede van God toewens.

Helpt het ? Vast niet in het groot, mogelijk wel in het klein. En het zijn nog altijd de kleine dingen die het doen.

Moge God ons zegenen met ongemak bij gemakkelijke antwoorden, halve waarheden en oppervlakkige verhoudingen, zodat we diep uit ons hart mogen leven. 

Moge God ons zegenen met woede bij onrechtvaardigheid, onderdrukking, en uitbuiting van Gods schepselen zodat we mogen werken aan rechtvaardigheid, vrijheid en vrede.
(…)
En moge God ons zegenen met genoeg dwaasheid om te geloven dat we een verschil kunnen maken in de wereld, zodat wij kunnen doen waarvan anderen zeggen dat het niet gedaan kan worden.

- Franciscaanse zegenbede