De kerk overleeft niet zonder jou!

Het floepte er zomaar uit, op de eerste werkdag na m’n vakantie. Ik was in gesprek met Ferdinand Grapperhaus, de minister van Justitie en Veiligheid, voor Adieu God?. Hij vertelde openhartig over zijn geloofsontwikkeling en over zijn relatie met de kerk.

Ineens zei ik, zonder dat ik het van tevoren had gepland: ‘Ik begin me steeds meer te ergeren aan mensen die geloven en die positief zijn over de (maatschappelijke) rol van de kerk, maar er zelf nauwelijks komen.’ Even keek hij me verbaasd aan. Eerlijk gezegd schrok ik er zelf ook een beetje van.

Toch kwam het niet helemaal uit de lucht vallen. Een paar weken eerder sprak ik zanger Nielson, ook voor Adieu God? Die bleek ook allesbehalve adieu gezegd te hebben tegen God. En ja, hij was in de kerk getrouwd. En de begrafenis van opa vanuit de kerk was prachtig. Maar nee, zelf kwam hij er niet meer zo vaak.

Mijn punt is: je kunt de kerk wel een zinnig instituut vinden, en in de kerk willen trouwen en vanuit de kerk begraven willen worden, maar als je er zelf geen deel van uitmaakt, gaat de kerk wel echt verdwijnen.

Hetzelfde speelt nu in coronatijd. De verhalen van kerken die weliswaar minder mensen mogen ontvangen, maar desondanks niet vollopen, vliegen je om de oren. Kennelijk vinden we het prima om in pyjama op de bank met een kop koffie te kijken hoe anderen samenkomen. Begrijp me goed: als ik op leeftijd of anderszins kwetsbaar zou zijn, zou ik vermoedelijk ook thuisblijven. Maar als gemakzucht me thuishield, zou ik toch even goed met mezelf in gesprek gaan.

‘Geloven kan ook best zonder de kerk,’ zeggen veel mensen. Het is niet aan mij dat uit te sluiten. Er zijn inmiddels zo veel gelovigen buiten de kerk dat er vast een kern van waarheid in zit. Je kunt ook voetballen zonder op een voetbalclub te zitten (al ligt het niveau op de officiële velden doorgaans echt hoger dan op de buurtpleintjes!). Toch is dat in deze column niet mijn punt. Misschien kun jij zonder de kerk (behalve dan als je trouwt, overlijdt, of je kinderen wilt laten dopen).

Mijn punt is: misschien overleef jij zonder de kerk, maar de kerk overleeft niet zonder jou!