De wijsheid van een Iraans nieuwjaarsgebed

‘Vernieuwer van harten en inzichten, 
Heer van dag en nacht,
Vormer van tijden en omstandigheden, 
Vorm ons innerlijk tot het beste gemoed.’

Dit is het nieuwjaarsgebed in Iran, waar ik vandaan kom. Het wordt gebeden vlak voor oud en nieuw, zeg maar op het aftelmoment in Nederland.

Als kind heb ik het vaak gehoord, en toen voelde het zó magisch. Iemand die alles draaiend houdt en zorgt voor wonderlijke veranderingen, zodat ‘ze nog lang en gelukkig leefden’.

Naarmate ik ouder werd, besefte ik beter wat er om mij heen gebeurde. We beleefden jaren van oorlog, dictatuur, tekort aan allerlei goederen, economische ellende en sancties uit het buitenland. Mijn ooms raakten gehandicapt in het leger en het huis van mijn opa werd gebombardeerd. Er was weinig zekerheid in mijn jonge leven. Met mijn leeftijd nam behalve realisme, ook cynisme toe. Ik begon het gebed eerst raar te vinden, en daarna suf. Dat te midden van die ellende gevraagd werd om het ‘beste innerlijke gemoed’. Ik dacht: deze mensen willen de regie niet nemen.

Ik begrijp de wijsheid van het gebed nu pas

Ik was 21 toen ik naar Nederland verhuisde. In de traditie van mijn nieuwe land was er geen ‘nieuwjaarsgebed’. Nee, we doen aan goede voornemens. We zijn assertief en doen er iets aan om gelukkiger te worden.

Tot dit jaar. Na 2020, het jaar van corona, greep ik tijdens oud en nieuw terug naar dit eeuwenoude gebed. Dat deed ik omdat ik de wijsheid ervan nu pas begrijp. Alle zekerheden van de mensheid zijn even kwetsbaar als de mens zelf. Dwars door alle moeilijkheden bepaalt jouw gemoedstoestand hoe jij de kwaliteit van je leven ervaart. En zelfs die gemoedstoestand heb je niet altijd in eigen hand. Als ellende jou overkomt, kun je niet altijd de juiste innerlijke houding aannemen. Daar heb je genade voor nodig.

Daarom bad ik dit jaar, in Nederland, voor ons allemaal, dit gebed: ‘Vorm ons innerlijk tot het beste gemoed.’

Sara van der Toorn, trainer en spreker