'God gaat door'

Mijn vader, inmiddels op hoge leeftijd, is uitgenodigd om erbij te zijn. Hij mag een deel van het avondmaalsgerei naar buiten dragen. Om me heen zie ik allerlei mensen die er 25 jaar geleden ook waren. Sommigen hebben hier hun hele leven in de kerk gezeten. De gemeenschap ontstond ergens eind 19e, begin 20e eeuw, uit zorg over de koers van de toenmalige hervormde gemeente van Kollum. De bezorgden startten naast de reguliere gemeente een ‘hervormde evangelisatie’.

In de jaren die volgden, groeide de belangstelling. Na de Tweede Wereldoorlog zat het kerkje regelmatig vol met zo’n 180 mensen. In de tijd van mijn vader, de jaren 90 van de vorige eeuw, was dat al een stuk minder en nu is de groep te klein geworden om zelfstandig voort te bestaan.

Er worden herinneringen opgehaald, ik zie hier en daar een traan en ineens realiseer ik me dat dit op veel plekken in Nederland gebeurt en al is gebeurd. Kerken sluiten hun deuren als gevolg van verminderde belangstelling.

Is het initiatief daarmee al die jaren voor niets geweest? Dat geloof ik zeker niet. Generaties gelovigen zijn in dit kerkje (op)gevoed, mensen hebben er God leren kennen, God was er aanwezig. Dat is reden tot dankbaarheid.

Tegelijkertijd voelt de sluiting voor velen vermoedelijk ook als verlies. De plek waar ze jarenlang kwamen en hun geloof beleefden, is er straks niet meer. Het gebouwtje blijft bestaan, maar zal vermoedelijk nooit meer dienst doen als kerk. De gelovigen die nog over waren, zijn inmiddels teruggekeerd naar waar de generaties voor hen vandaan kwamen: de reguliere hervormde gemeente van Kollum.

Toen ik na afloop buiten wat stond na te praten met een voormalige ouderling, die inmiddels op hoge leeftijd is gekomen, vroeg ik wat de sluiting met hem deed. Hij keek me aan en ik zag de tranen in z’n ogen staan. Maar waar ik vermoedde dat hij zijn verdriet zou uiten over het verdwijnen van de kerk waar hij z’n hele leven had gezeten, zei hij met een glimlach: ‘God gaat door.’ Het ontroerde me. Ik die als buitenstaander even langs kwam, dacht vooral teloorgang te zien. Maar deze man wees me erop dat deze kerksluiting niet het laatste woord is.