Na zijn vertrekt uit de kerk voelt Jorn zich met lege handen staan
Na zijn besluit om buiten de kerk op zoek te gaan naar God, voelt Jorn zich met lege handen staan. Hij wordt overvallen door paniek en probeert grip te krijgen op zijn situatie en geloof, wat hem niet direct lukt. Het is eerst tijd om bij te komen.
Blijven peddelen, maar vooral blijven ademen. In het Abel Tasman National Park in Nieuw-Zeeland, probeer ik m’n hoofd boven water te houden. Vervuld met paniek en met een bonzend hart probeer ik grip te krijgen op de situatie. De situatie van binnen, wel te verstaan. Want van buiten is het plaatje ideaal: ik zit in een kano in een prachtig blauwe oceaan, er zwemmen zeehonden en guide Roy is goed gezelschap met z’n flauwe grappen. Hoe kan het dat ik niet kan genieten van al deze mooie dingen om me heen?
Slapeloze nachten
Vier maanden voor deze vakantie maakte ik de keuze om afscheid te nemen van mijn kerk. Terwijl ik afscheid nam van die manier van geloven begon ook mijn stage als pastoraal werker bij een hervormde gemeente. Geweldige timing… Ik rende maar door en gaf mezelf helemaal over aan dit werk, terwijl er nog zoveel teleurstelling en twijfel binnen in mij zat. Ik gaf een cursus over geloven, terwijl mijn eigen geloof steeds verder afbrokkelde.
‘Te lang had er spanning gestaan op mijn geloof en identiteit.’
Pas toen ik me ging voorbereiden op de vakantie naar Nieuw-Zeeland en Australië voelde ik de impact van de beslissing die ik had genomen. Ik had slapeloze nachten, paniekaanvallen en hartkloppingen, terwijl ik eigenlijk mijn spullen moest pakken en zin moest hebben in een geweldige maand vakantie. Het was een chaos. De huisarts zei dat dit de klachten waren van een burn-out en dat de vakantie me goed zou doen. Paniekerig, in mezelf gekeerd en met het liedje In Your Presence van Jason Upton als laatste strohalm in mijn gedachten stapte ik in het vliegtuig richting Auckland.
Toen ik eenmaal in die kano door het Nieuw-Zeelandse paradijs voer, was ik uitgeput. Te lang had er spanning gestaan op mijn geloof en identiteit. Te lang rende ik door. En nu was ik op, uitgeblust, ik moest loslaten. Alles loslaten.
Ik wist alleen niet meer hoe ik moest bidden. De toverwoorden ‘in Jezus’ naam’ werkten niet meer als ik in paniek raakte en niemand leek te begrijpen wat er in me om ging. Op wie kon ik nog vertrouwen? God? Wie, wat, hoe en waar is Hij? Zij?
Podcast uit de hemel
Ik besloot om al mijn twijfels, vragen en verlangens op te schrijven zodat ik voor mezelf meer overzicht zou krijgen in wat er met me gebeurde. Ergens hoopte ik ook dat God mee las, in zou grijpen en mij een ‘dikke Gods-ervaring’ zou geven. Dat alles weer gewoon oké was: rustig, overzichtelijk en controleerbaar.
Er kwam geen briefje uit de hemel, maar wel een podcast. Via de muziek van Gungor kwam ik bij de podcast van The Liturgists. Een (toen nog) klein project waarin Michael Gungor en Mike McHargue een (christelijk) onderwerp bespreken en bekijken vanuit de wetenschap, kunst en het geloof. In deze podcast vond ik zo ontzettend veel erkenning. Met tranen over m’n wangen, ergens aan de andere kant van de wereld luisterde ik naar de verhalen van Mike en Michael. Langzaam begon ik te zien dat een ‘nieuwe start’ ook mooi kan zijn en dat loslaten daarbij hoort. Vooral de episodes over Lost and Found hebben mij diep geraakt.
Twee pijlers
Geïnspireerd door The Liturgists ging ik vol goede moed opschrijven welke dingen ik nog wél kon geloven. Een jaar eerder zou dat een ellenlange lijst zijn met overtuigingen, maar nu was ik snel klaar. Twee dingen. Mijn geloof bestond nog uit twee overtuigingen. Hoe langer ik hierover nadacht, hoe dieper, echter en completer ze voor mij werden.
‘Ik wilde niet meer geloven in een God die hoge eisen stelt, ver weg is en wiens liefde je moet verdienen.’
De enige twee pijlers waar mijn geloof op kon staan waren: 1. ‘God is er’, en 2. ‘God is liefde’. Ook al begreep ik er niets van – God ís er, God is erbij, altijd, overal. En deze God is liefde – alles wat God doet is uit liefde, ik ben geliefd en overal waar liefde is, is God. Nog steeds zijn dit twee belangrijke constanten voor mij – de rest doet er eerlijk gezegd niet zoveel toe.
In Nieuw-Zeeland en Australië zette ik de eerste stappen naar een nieuwe, inclusieve manier van geloven. Ik moest accepteren dat het nooit meer zo zou worden zoals het was. Voelde me niet meer thuis in mijn zelfgemaakte arkje van theologische overtuigingen van toen, zoals ik in mijn vorige blog al schetste. Ik wilde niet meer geloven in een God die hoge eisen stelt, ver weg is en wiens liefde je moet verdienen.
Toestemming
Het was lastig, maar ik leerde ook om hoopvol naar voren te kijken, omdat het niet altijd zou blijven zoals het op dat moment was. De storm zou gaan liggen. De podcast, maar ook blogs die ik toen las, gaven me ‘toestemming’ om te twijfelen. Toestemming om leeg te zijn, op de bodem te zitten en opnieuw te beginnen.
Ik had het nodig om te horen dat het ‘goed’ is. Toen ik helemaal op was, geen reserves meer over had, stond ik open en kon ik opnieuw beginnen.
Hieronder het lied dat ik bij deze blog geschreven heb: All Alive Lives and Dies.
De tekst van bovenstaand lied vind je hier.
Volgende week blog 3: Jorn ontdekt dat hij niet de enige is die de kerk verlaat.
Jorn den Hertog: Creatieveling die zingt, schrijft, speelt en af en toe voor de klas staat. Houdt van mensen en meer, zoals Utrecht, hamburgers, poëzie, boeken. Ter afsluiting van zijn opleiding Godsdienst Pastoraal Werk schreef Jorn in 2016, in samenwerking met Lazarus, het afstudeeronderzoek ‘Dakloos – zonder kerk door met God’. Voor Lazarus deed hij ook al verslag van diverse 7keer7-avonden in het land en is hij betrokken bij de cursus Mensen van de weg.
Nu schrijft Jorn voor Lazarus een serie van zeven blogs over zijn proces van teleurstelling, afscheid, hoop, ontmoeting en verwondering dat ‘geloven’ heet. En elke week speelt hij er een (zelfgeschreven) liedje bij.
Foto boven artikel: Suzanne Lok – Smallenbroek
Geschreven door
Jorn den Hertog