Lazarus staat op | Het kwaad gebeurt toch wel

Het kwaad gebeurt wel – PopUpGedachte woensdag 8 april 2020

Niet de meest opwekkende titel op zo’n rustige woensdagochtend, maar het is natuurlijk wel waar. Wie er ook de oorzaak van is en hoe schoon je ook je handen houdt, dat betekent niet dat de wereld opeens vrij is van het kwaad. Het is het meest gehoorde argument in de politiek, maar ook in het bedrijfsleven – ik zie ook wel dat iets negatieve consequenties heeft, maar als ik het niet doe, dan doet iemand anders het en dat is waarschijnlijk iemand die het beroerder of immoreler doet dan ik.

En dat kan nog waar zijn ook. Het is de reden waarom sommige partijen in de politiek, die hartelijk voor de goede zaak staan, niet de strijd voor een kinderpardon of voor iets waarvan ze wéten dat het rechtvaardig is, tot het einde toe voeren. Want je kunt ongeveer berekenen wat voor nieuwe regering er aantreedt als dit kabinet valt en dan moet je overwegen of dat een regering is waarin de kans groter is dat zo’n pardon of wat dan ook wordt uitgevoerd. Het zijn legitieme realistische argumenten. En toch.

Als ik die schuld niet ga opeisen bij die arme ziel, dan gaat mijn collega het doen en dat is een veel grotere hufter dan ik. Ik weet dat het niet rechtvaardig is, maar zo lopen de dingen nu eenmaal. Moraal die plaatsmaakt voor, ja voor wat eigenlijk?

Het kwaad gebeurt toch wel, maar door wie gebeurt het? Vandaag in deze stille week een fragment over Judas, een van de leerlingen die met Jezus is opgetrokken en hem nu gaat verraden zodat de religieuze leiders hem op een stille plek kunnen arresteren.

Onder de maaltijd sprak Jezus: 'Voor­waar, Ik zeg u: een van u zal Mij overleveren.' Smartelijk getroffen begon de een na de ander Hem te vragen: 'Ik ben het toch niet, Heer?' Hij antwoordde: 'Die met Mij zijn hand in de schotel steekt, zal Mij overleveren.
Wel gaat de Mensenzoon heen, zoals van Hem geschreven staat, maar wee de mens door wie de Mensenzoon wordt overgeleverd! Het zou beter voor hem zijn als hij niet geboren was, die mens!'
Judas, zijn verrader, nam ook het woord en zei: 'Ik ben het toch niet, Rabbi?' Hij antwoordde hem: 'Gij zegt het.'

Ik ben het toch niet, hè? Zegt Judas dan ook maar. Ach, zegt Jezus, inderdaad, was jij het maar niet. Het feit dat Jezus een gewelddadige dood tegemoet gaat, stond al heel lang in de sterren – of in de boeken  - geschreven, maar wee degene door wie het gebeurt. Het gaat niet alleen om het kwaad zelf, maar ook wie het doet. Het gaat niet alleen over het effect, maar ook over mijn handen, mijn keuzes.

Niet eenvoudig om te beseffen. Waar draag ik aan bij, wat doe ik. Vraag maar aan de klimaatbeweging, zij gebruiken dezelfde gedachtes: het gaat er niet alleen om dat er minder uitstoot is, maar ook dat mensen zelf besluiten minder uit te stoten. Ze hebben er vaak een wat minder religieus verhaal voor – omdat een Eeuwige in de hemel die jou persoonlijk verantwoordelijk houdt voor je eigen keuzes, en niet alleen voor het effect, niet helemaal tot het jargon behoort. Maar je hebt het nodig. Een paar ogen aan de andere kant van de tafel dat zegt: jij toch niet, hè?

Ik voel ze wel. Die ogen. En vraag me af waar ik me nog van mag bekeren in deze laatste dagen voor Pasen. Daarna kan het ook gewoon nog hè? Maar dit zijn de dagen ervoor.

Een hele goede woensdag gewenst – en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.