Schaamte in een wereld waarin kwetsbaarheid in is

Terwijl ik door het gangpad van de alleswinkel struin, valt mijn oog op een strak, bamboe exemplaar. Een beetje Scandinavisch, zoals de middenmoot van trendy Nederland betaamt. Precies wat ik zoek. Die van ons is ooit wit geweest maar neigt nu meer naar geel, wat gezien zijn functie nog een extra vervelende associatie met zich meedraagt. Daarbij is de badkamer ook een jaar na verhuisdatum nog steeds het grote dieptepunt van ons nieuwe huis. Tijd voor een flitsende wc-borstel dus. 

‘Tot mijn verbazing bemerk ik een flits van gene’

Ik steek mijn hand uit om de borstel van het schap te pakken, en bemerk dan tot mijn verbazing een flits van gene. Ik kan de neiging om me heen te kijken helaas niet bedwingen, en wanneer ik zie dat er een tiener enigszins schaapachtig naar me staart, wil ik het liefst doorlopen. Net doen of ik die hele schrobber nooit gezien, laat staan gewild heb. Na een korte interne super-analyse geeft ik mezelf een mentale schop onder het lichaamsdeel dat binnenkort op een brandschoon geborsteld toilet zal zitten, en leg het apparaat in mijn mandje. Bij het afrekenen overvalt me weer het gevoel van schaamte. De neiging het hele betaalgebeuren te willen afraffelen en mijn nieuwe aankoop zo snel mogelijk in mijn rugzak te proppen. Wat vervolgens allesbehalve vloeiend verloopt. Allicht.

Ik zag mezelf door de ogen van de ander

Terwijl ik de winkel uitloop ontleed ik met vermaak en verbazing het mechanisme dat net in gang werd gezet. De menselijke schaamte. Die neutrale wc-borstel waar iedereen gedachteloos langs loopt, werd in mijn handen opeens een product van verlegenheid. Op het moment dat het míjn wc borstel werd. Gelinkt aan mijn wc. Gelinkt aan mijn, nou ja, je weet wel. Ineens was het niet langer een neutraal object, maar zei het van alles over mij en voelde ik me, hilarisch genoeg, betrapt bij de gedachte dat ik een bekende zou tegenkomen die zou zien dat ik een toiletborstel nodig heb. Ik zag mezelf door de ogen van de ander, en dat voelde toch een beetje viezig. Je weet wel, dat meisje met die wc-borstel.

Kwetsbaarheid is in, maar wel met een entertainmentfunctie

Schaamte heeft een functie. Het overtuigt van moreel overtreden en motiveert ons tot het houden van een bepaalde standaard. Ik vrees echter dat mijn standaard een flink steekje los heeft vandaag. Ongetwijfeld als gevolg van een paar kronkels in mijn brein. Maar óók met dank aan het leven in een wereld waarin het steeds lastiger wordt het echte plaatje te laten zien. Oh ja, kwetsbaarheid is ‘in’. Maar dan wel graag met een beetje entertainmentfunctie. Mens zijn zonder glamour wordt lastiger. Misschien is het tijd dat we allemaal maar eens een toiletborstel in onze tas stoppen. En dan af en toe even zwaaien. Dag mens.

Lees ook: Benoem je grote neus: werken aan schaamteveerkracht