Verbluffend, ontroerend en soms ontluisterend
Aldith Hunkar over Firma Erfgoed
Half maart kreeg ik een appje van Ida Overdijk. “Ha Aldith, ik zou je graag even spreken. Wanneer schikt het je?” Ik had een vrije dag ingepland om persoonlijke zaken af te handelen, dus ik had meteen tijd. Wat ik ook verwachtte, het was zeker niet de vraag of ik het EO-programma ‘Firma Erfgoed’ wilde presenteren!
Om heel eerlijk te zijn, dacht ik dat mijn televisiejaren waren geteld toen ik 14 jaar geleden vertrok bij de NOS en mijzelf ontwikkelde tot internationaal dagvoorzitter, debatleider en trainer. Mooi werk waar ik erg van geniet en waarin ik – zeker tijdens de huidige pandemie – profijt heb van camera-ervaring. Toch kon ik al die jaren nog weleens met verlangen terugdenken aan het televisievak, het werken met een team professionals, het maken van mooie programma’s.
Erfgoed van de Lage Landen
Ida vertelde mij wie er in het team zaten en wat de bedoeling is van het programma – op zoek gaan naar cultureel en religieus erfgoed dat ons verhalen vertelt over wie we zijn – en ik zei meteen ja. En zo ging ik in mei en juni op pad met een onvolprezen team programmamakers.
In Den Haag, West-Brabant, Zeeland en Groningen gingen wij op zoek naar het erfgoed – vaak met een religieuze achtergrond - dat Nederland heeft gevormd. Wat daarbij voor mij persoonlijk fascinerend was, is hoe complex het kleine Nederland is en hoe alles met alles te maken heeft in ons land.
Zo komt het thema ‘religieuze vluchtelingen’ vaak terug in onze serie. De Hugenoten, de Walen en de Portugese Joden die naar Nederland vluchtten, hebben grote invloed gehad op het Den Haag dat wij nu kennen – vooral op de architectuur. De Nederlanders die naar het noorden en zelfs naar Duitsland vluchtten voor Hertog Alva waren de grondleggers van het Protestantisme, maar ook van het feminisme dat pas dik twee eeuwen later gestalte kreeg.
Slavernijverleden
In West-Brabant is het rijke Roomse leven ogenschijnlijk nog springlevend, maar schijn bedriegt. Katholieken staan voor lastige keuzes als het gaat om het erfgoed. Wat blijft? Wie beheert het? Welke waarde wordt eraan gehecht en door wie?
En in Zeeland is op talloze plaatsen te zien hoezeer ook religie verbonden is aan het verborgen verleden van de slavernij. In de catacomben van het Zeeuws Archief in Middelburg huist de grootste intacte boekhouding ter wereld uit die tijd. In Vlissingen bleek het lastig het gesprek aan te gaan over nationale held Michiel de Ruyter, die toch ook het een en ander op zijn kerfstok had.
Lees verder onder de afbeelding
Roadmovie
Het zijn allemaal verhalen en feitjes die de meeste Nederlanders wel kennen. Desondanks, onze road movie door de Lage Landen en mijn gesprekken met kenners van al dat erfgoed waren voor mij meestal verbluffend, vaak ontroerend en soms ontluisterend.
Meewerken aan dit programma van de EO is voor mij de kers op de taart van 2021. Ik weet nu dat er nog zoveel te leren valt over ons mooie land. Ik weet ook met zekerheid dat ik nog steeds van het televisievak houd. Ik weet opnieuw hoe heerlijk het is om met gelijkgestemden een mooie serie te maken. En ik weet zeker dat ik ook zou kijken naar Firma Erfgoed als ik er niets mee te maken had.
Firma Erfgoed is vanaf 7 augustus vier weken lang, iedere zaterdag te zien om 19.15 uur bij de EO op NPO 2.
Credits: Wilberry Jakobs, regie; Wiro Felix, camera; Mark Wessner, geluid; Guus van den Hout en Janine van Dijk, research; Pauline Veltman en Marita Ruyter, productie; Noël van Rens, montage; Ida Overdijk, eindredactie.
