‘Oma zou veel van Laure gehouden hebben’
Afscheid nemen in coronatijd: 'We hebben rouwrituelen gemist'
Het afgelopen jaar hebben we veel mensen moeten missen. Door de coronamaatregelen was afscheid nemen van een geliefde voor veel mensen anders dan normaal. Wilgertine verloor vorig jaar haar schoonmoeder en vertelt hoe dit was.
“Het ziekenhuis en de echopraktijk staan op een steenworp afstand van elkaar. Terwijl Rudi zijn moeders hart zag stoppen, hoorde ik een hartje kloppen. Het feit dat ons dochtertje haar oma alleen door de verhalen zou leren kennen, deed ontzettend pijn.
Ik had mijn schoonmoeder Hennie – blakend van gezondheid – voor het laatst gezien op de verjaardag van mijn zoontje. Pas toen ze in het ziekenhuis lag, bleek dat ze corona had. Daarom mochten we haar niet bezoeken. In het begin appte ze nog met ons, maar haar gezondheid ging snel bergafwaarts. Voordat ze naar de intensive care ging, heeft mijn schoonvader haar gebeld en hebben ze met elkaar gebeden. ‘Tot ziens,’ zeiden ze tegen elkaar – of dat dan hier op aarde was, of hierna. Dat is dan het afscheid van je vrouw! Na krap een week op de intensive care, hoorden we dat het niet meer goed kwam. Alleen mijn schoonvader en hun acht kinderen mochten om de beurt nog even aan haar bed staan. Zo kon Rudi haar nog ‘vertellen’ dat ze een kleindochter zou krijgen.
Door de coronamaatregelen hebben we een aantal rouwrituelen gemist, waardoor de verwerking nu ook anders gaat. De kist was bijvoorbeeld al dicht toen Hennie werd thuisgebracht. Ik dacht alleen maar: wie zegt mij dat ze écht in die kist ligt? En we hadden allemaal verdriet, maar ik kon niet eens mijn schoonzus vastpakken. Echt heftig vond ik dat. Tegelijkertijd werden we overladen met kaarten en bloemen. Ondanks alles heeft Hennie een mooi afscheid gehad, zoals ze had verdiend. Maar in andere tijden hadden we het heel anders gedaan.
Wat we ons dochtertje Laure later over oma willen vertellen? Hoe liefdevol ze was. En dat ze ook veel van Laure gehouden zou hebben. ‘Wat mis je het meest aan oma?’ vragen we weleens aan onze andere kinderen Noré (5) en Riff (3). ‘De aardbeien,’ zeggen ze dan. Noré vertelt aan iedereen dat oma nu in de hemel is en daar zakdoekjes, aardbeien en cola uitdeelt. Dat is toch een mooi beeld? Hennie was een warm mens met een groot hart, waar iedereen in paste. Die herinnering willen we graag levend houden.”
Wilgertine van der Stege (33) verloor vorig jaar april haar schoonmoeder Hennie aan corona. Op 30 augustus is haar dochtertje Laure geboren.
Kijk 'Ik mis je' terug
Beeld: Ruben Timman
Geschreven door
Arianne Ramaker
