Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Koud en warm tegelijk

8 maart 2023 | Leestijd 3 min

Het lijkt erop dat we vandaag niet op pad kunnen gaan. Dit keer niet door een orkaan, aardverschuivingen of moessonregens. Maar door spekgladde wegen. Want de hele nacht heeft het geijzeld hier in Balti, een stad in Moldavië. Het armste land van Europa.

Beter lachen dan huilen 

Als we uiteindelijk toch bij oma Larissa aankomen, staat ze ons al op te wachten. Dik ingepakt tegen de kou. We krijgen een hartelijke knuffel en volgen haar naar binnen. Het huisje is oud en er gaat een extra blok hout in de kachel. De laatste. Oma Larissa woont hier samen met haar man Micha. Hij is blind en kan nauwelijks lopen. Daardoor ligt hij de hele dag in het grote bed dat bijna de hele kamer in beslag neemt. Want naast slaapkamer is dit ook de woonkamer. De enige plek in huis die een beetje warm is. Ze laat ons een oude foto van hem zien. Een jonge man in legeruniform kijkt serieus de camera in. “Wat is ie knap, hè? Dat kan je toch gewoon niet weerstaan.” Ze straalt van oor tot oor. Haar motto, zo leer ik de komende dagen, is: 'Het is beter te lachen dan te huilen, al zitten de tranen hoog'.

Geen geld voor eten

Oma Larissa biedt ons stoelen aan en op tafel staan schalen met snoepjes, koekjes en een speciale Moldavische lekkernij: warme broodjes met een kaas of kersenvulling. Ondertussen vertelt ze ons blijmoedig hoe ellendig het is voor ouderen hier. Velen kunnen niet rondkomen van hun kleine pensioentje. Nu de oorlog in buurland Oekraïne de prijzen extra opvoert, is het leven onbetaalbaar. De kosten aan gas zijn gelijk aan wat er maandelijks binnenkomt. Dus is er niets over voor eten, water, hout, zeep, elektra en andere basisbehoeften.

Alles delen 

Ze maakt grapjes terwijl ze voorzichtig stukjes koude aardappel, gekregen van de kerk, aan Micha voert. Ze maant ons toch vooral de broodjes op te eten. Cameraman Hans en ik kijken elkaar aan en kiezen het allerkleinste broodje. Want het is onbeleefd zo veel lieve gastvrijheid af te slaan. Moeilijk is het wel. Deze mensen hebben nauwelijks genoeg om zelf te overleven, maar geven zonder wroeging zo veel mogelijk weg. Ook de hulp die ze krijgt, wordt direct met de andere bejaarde buren gedeeld.

Onvoorstelbare gastvrijheid  

Oma Larissa stelt voor om samen te zingen. Al kan ze totaal geen wijs houden, waarschuwt ze ons. Haar man beaamt dat met een grote grijns. Ze zingen: “Goed bent U, Heer...” Ik kijk om me heen naar de enorme armoede, het grote wandkleed dat de kou moet tegenhouden, oma Larissa die liefdevol haar mans hand vasthoudt en de schalen broodjes op de tafel. Het mag buiten dan koud zijn, hierbinnen is het heerlijk warm. Warm door liefde en ónvoorstelbaar hartelijke gastvrijheid.

Geschreven door

Lise van der Eijk

Meer over het project

--:--