In 1952 kwamen in kasteel Oud Wassenaar in Wassenaar in het diepste geheime Joodse en Duitse leiders bijeen om te onderhandelen over het onmogelijke: compensatie voor de overlevenden van de industriële massamoord door de nazi’s. De documentaire Reckonings reconstrueert de wordingsgeschiedenis van de meest bizarre herstelbetalingen ooit. Reckonings wordt door de EO uitgezonden in verband met de Internationale Holocaust Herdenkingsdag op zondag 6 augustus.
Reckonings is een documentaire van de hand van de Amerikaanse filmmaker Roberta Grossman. De EO zendt deze uit binnen de Joodse programmering. De film beschrijft het grillige onderhandelingsproces met als inzet compensatie voor het Joodse volk. De overlevenden hadden dringend hulp nodig, maar konden de vernietiging en het lijden ooit financieel gecompenseerd worden? En was dit principieel aanvaardbaar voor de nabestaanden? De documentaire is een combinatie van archiefbeelden, interviews met overlevenden van de Holocaust en historici en reconstrueert de onderhandelingen.
Bonn en Jeruzalem
Te zien is hoe na grote weerstand aan beide kanten, zowel de Joodse als de Duitse leiders namen enorme risico’s door uiteindelijk samen te komen. Voor hun eerste bespreking troffen ze elkaar op een geheime locatie, kasteel Oud Wassenaar onder de rook van Den Haag. De film neemt de kijker mee van de toenmalige Duitse hoofdstad Bonn waar felle discussies woedden over de manier waarop de oorlogsschulden afgerekend moesten worden tot de straten van Jeruzalem. Hier leidden de gesprekken met Duitsland tot gewelddadige protesten die uitliepen op een bestorming van de Knesset, het Israëlische parlement.
Politieke wil
Met interviews met overlevenden van de Holocaust, gerenommeerde experts en het laatste overlevende lid van de onderhandelingsdelegaties, illustreert Reckonings hoe de politieke wil, gecombineerd met een morele plicht om de krachten te bundelen, de gapende kloof kon overbruggen.
Door de confrontatie met het verleden wisten de Duitse en Joodse onderhandelaars een toekomst voor een getraumatiseerd volk te realiseren. Hun inzet leidde er gaandeweg toe dat ook individuele slachtoffers van de Holocaust materiële compensatie van de daders zouden ontvangen.