Alain Verheij is verslaafd aan verhalen vertellen
‘Theoloog des Twitterlands’ zoekt graag de spanning op
Alain Verheij is de ongekroonde koning van zinzoekende twitteraars. De theoloog verdient de kost met het schrijven van blogs en essays, spreken en preken. Op dit moment is hij niet aangesloten bij een kerk, maar dat is een tussenfase. “De verhalen moeten verteld blijven worden.”
De 29-jarige theoloog publiceerde dit jaar zijn eerste boek: God en ik – Wat je als weldenkende 21e-eeuwer kunt leren van de Bijbel. Hierin wandelt Alain Verheij aan de hand van Bijbelverhalen door zijn kerkelijke biografie: van een gematigde PKN-gemeente naar charismatische kringen en via een Nederlands-gereformeerde kerk naar ‘even niets’. De zelfverklaarde ‘theoloog des Twitterlands’ is goed van de tongriem gesneden. Op Twitter, het enige sociale medium waar hij plezier aan beleeft, bedient hij zich van een stijlfiguur die hij hardheid noemt. In zijn boek kom je die niet tegen.
Opwarmertje
“Ik wilde in mijn boek doen wat ik met de titel beloof: lessen uit de Bijbel doorgeven. En op zo’n niveau dat als ik hierna nooit meer een boek kan schrijven, er een flinke canon staat.”
Toch komen er nog meer boeken over de Bijbel, belooft Alain. Hij is er nu weer aan een bezig. Dat heeft de werktitel God en wij. “Het is meer maatschappelijk betrokken, enigszins politiek. Het niet-persoonlijke, het collectieve, dat pak ik mee. Oorlogs- en verzetsverhalen bijvoorbeeld, en thema’s als rentmeesterschap en milieubewustzijn, maar ook privacy. De Bijbel heeft zijn eigen input bij deze thema’s. Denk eens aan die tekst dat God al je haren heeft geteld. Worden wij daar nog blij van in een tijd waarin Google alles van je weet? Dat soort spanningen zoek ik op.”
Uittocht uit Egypte
Alain moet denken aan Israëls uittocht uit Egypte. “Als je dit verhaal leest, kun je je identificeren met Mozes, met zijn zus, met de prinses – maar wie identificeert zich nu met de farao? Terwijl in ons allemaal een kleine farao zit. Voordat ik in 2013 de kerk verliet, heb ik me hard gemaakt om de koffie na de dienst fair trade te laten zijn. Dat zijn dingen die ik vanzelfsprekend vind.”
De meeste christenen vinden dat het in de kerk om Jezus moet gaan.
“Die hyperpersoonlijke spiritualiteit... Ik snap dat mensen daar een fijn gevoel bij hebben. En bij het aanhangen van de juiste leer. Maar je kunt Johannes de Doper en Jezus ook zien als sociale activisten. En oké, ze waren ook spiritueel.”
Waar raakt jouw activisme je spiritualiteit?
“Het komt in mijn gebedsleven terecht. Dat is echt veranderd door een bepaald bewustzijn. Ik wil namelijk dat de wereld er door mijn leven een beetje mooier op wordt. En ik wil weten hoe dat kan, dus daarom bid ik.”
Ik heb geen spijt van welke tweet ook
Ben je nooit Twittermoe?
“Twitteren hoort bij mijn routine. Ik sla geen dag over. Twitter is een snelle informatiebron. Als er iets gebeurt, ontstaat meteen het gesprek erover. Twee dagen later wordt dat nog eens uitgekauwd in de krant.”
Van welke tweet heb je spijt?
“Ik heb geen spijt van welke tweet ook. Een paar keer verwijderde ik op verzoek een tweet, maar dat was meer om zakelijke redenen. Zo was ik eens in discussie met iemand die werkte voor dezelfde uitgever als ik. De uitgever vroeg ons toen de tweets te verwijderen. Er zit een goede controle op mijn Twittergedrag: ik speel niet op de persoon, maar op de zaak. Het gaat me niet om iemands uiterlijk, familie of vrienden. Ik vlieg niet uit de bocht en denk daarom nooit: dit had anders gemoeten.” Lachend: “Wel: dit had anders gekund.”
Echtscheiding
In 2014 maakte Alain op 25-jarige leeftijd en na vijf jaar huwelijk een echtscheiding mee. In dat jaar studeerde hij af, ging hij bij zijn ouders wonen en later in een oude hotelkamer in Rotterdam, “compleet met Monetposters en een föhn aan de muur in de badkamer”. Hij woont er inmiddels ruim drie jaar en heeft er zijn boeken en gitaren naartoe verhuisd. Binnen afzienbare tijd hoopt hij met zijn vriendin elders een nieuwe start te maken.
Hoe ging het met je na je scheiding?
“Diepe dalen, hoge hoogten. Ik ontdekte dat mooie momenten ook meer binnenkomen als je je niet goed voelt. Als alles vanzelf gaat, krijg je eelt op je ziel. Dat werd ervan afgeschaafd.”
Wat ging er mis?
“Daar ga ik niet op in. Mijn ex en ik hebben het altijd chic gehouden. Ik houd het verder uit de media, omdat ik alleen mijn kant van het verhaal kan vertellen en dat is niet eerlijk. ‘De liefde was op,’ zeg ik in mijn boek. Daar laat ik het bij.”
Die worsteling van Jakob bij Pniël is ook de mijne
Stenen op je pad
Alain citeert in zijn boek een oud Surinaams spreekwoord: ‘Als je de stenen op je eigen levenspad niet opruimt, struikelen je kinderen erover.’
Welke grote steen ligt er op jouw levenspad?
“Dat ik op mijn 12e charismatisch werd, samen met mijn ouders. Het vanzelfsprekende kerkelijke pad dat ik tot dan toe bewandelde, verdween voorgoed. Mijn ouders lieten zich rond hun veertigste overdopen. Ik volgde hun voorbeeld. Het gesprek over God verliep vanaf dat moment radicaal anders. En als je godsbeeld verandert, gaat je hele wereldbeeld omver. Een leerzame én traumatische ervaring. Ik besefte daar dat je God niet in je broekzak hebt. Hij is sindsdien de grote vraag onder mijn bestaan.”
Dat klinkt tegenstrijdig.
“Hoe meer mensen roepen dat ze God gevonden hebben, des te meer ik denk dat ze een wens uitspreken in plaats van een zeker weten. Ze overschreeuwen hun onzekerheid. Ik werd als tegenreactie gereformeerd en ging theologie studeren om mijzelf en God te snappen. Maar de vraag werd alleen maar groter. Eigenlijk lijd ik net zo vaak aan mijn geloof als dat ik er gelukkig mee ben. Die worsteling van Jakob bij Pniël is ook de mijne.”
Geschreven door
Reinald Molenaar