Ariaan Baan (47) heeft huntington: 'Wat mijn moeder overkwam, is mijn voorland'

Ariaan: “Dapperheid gaat voor mij niet om spierballenkracht, maar om de moed om mijn eigen kwetsbaarheid onder ogen te zien. Tien jaar geleden werd de ziekte van Huntington bij me geconstateerd, een progressieve hersenziekte waardoor ik problemen krijg met bewegen, praten en gevoeliger ben voor stemmingswisselingen. Mijn moeder overleed aan dezelfde aandoening. Het is een bizar idee dat wat mijn moeder overkwam, mijn voorland is. Van dichtbij maakte ik het aftakelingsproces mee. Dat is zwaar. Aan de andere kant heb ik daardoor wel geleerd hoe ik met de ziekte om wil gaan. Mijn moeder was heel dapper en open, soms op het confronterende af. Wanneer ze zich voorstelde, grapte ze: ‘Ik heb huntington én humor.’ Tot het einde toe probeerde ze om haar leven vrolijk te laten zijn."

'De onzekerheid grijpt me enorm aan'

"De onzekerheid die deze ziekte met zich meebrengt, grijpt me enorm aan. Maar iedere keer als ik mezelf dreig te verliezen in wanhoop, vind ik telkens weer hoop. Ik ervaar daarin Gods hulp. Hij zorgt ervoor dat ik in iedere situatie, hoe donker ook, hoop vind.

Ik wist dat het christelijk geloof enorm helpt om een goed leven te leiden, maar sinds ik ziek ben, ervaar ik dat meer dan ooit. Iedere dag voel ik me gesteund door God en de mensen om me heen."

Minder prikkels

"Als dominee ben je zichtbaar. Mijn ziekte had ik voor mijn gemeente kunnen verbergen, maar ik koos ervoor om open te zijn. Voor mij was dat de enige manier om niet te vervreemden van mijn omgeving. Door de hersenaandoening verdraag ik minder prikkels en kan ik niet aan alles meedoen. Doordat ik mijn kwetsbaarheden deelde, hield ik contact met anderen. Er gebeurde nog iets bijzonders: het contact verdiepte zich. Het werd zelfs zo rijk dat het me ontroerde. Mensen die naar het pastoraat kwamen, gingen nu bidden voor mij. In die periode ontdekte ik: als je je kwetsbaar op durft te stellen, is dat een geschenk."

Oorlogen en polarisatie

"Toen ik ziek werd, voelde ik een intens verlangen om alles wat ik anderen wil meegeven op te schrijven in een boek. De vraag hoe je je als mens staande houdt in deze ingewikkelde wereld vol oorlogen en polarisatie, vind ik interessant. Er is zo veel gebrokenheid en de technologie gaat zo snel. Hoe blijf je te midden van alle hectiek trouw aan God en je naasten? Het volgen van de tien geboden biedt onvoldoende houvast om een ethisch kompas te ontwikkelen dat richting geeft."

Zeven deugden

"Ik ben gepromoveerd op Stanley Hauerwas, een theoloog die veel schreef over de deugdenleer. Van oudsher zijn er zeven deugden. Hoop, geloof en liefde zijn de Bijbelse deugden. Dapperheid, verstandigheid, rechtvaardigheid en matigheid de andere vier. Door actief met de deugden bezig te zijn, ontwikkel je als mens veerkracht. Veerkracht maakt dat wanneer je valt, je weer op kunt staan. Dat is nodig in deze grote wereld, maar ook in je persoonlijk leven, waarin het flink kan stormen.”