Column Kefah: "Toen haar leven op het spel stond, nam ze dít mee"

"Het zijn vaak de kleine dingen die je onthoudt van grote dramatische momenten. Details. Ogenschijnlijke bagatellen in het grote verhaal. Het zijn juist die close-ups, die vaak verloren gaan in het totaalshot, die het gewicht van een gebeurtenissen het treffends kleuren, dichtbij brengen, raken. Een stoel die is blijven staan te midden van dystopisch puin na een bombardement, één enkele bloem op grauw slagveld, een aangespoeld schoentje op een strand vol wrakstukken. Het zijn de kleine dingen die het ‘m doen, die de grote, niet te bevatten catastrofe terugbrengen naar het menselijke.

In de afgelopen twee jaar moest Hala, net als duizenden anderen, van het een op het andere moment vluchten voor haar leven. Letterlijk binnen een paar minuten weggaan van de plek die haar thuis was. Zonder te weten of ze er ooit zou terugkeren, of de plek nog zou bestaan àls ze terugkeerde. Niet een keer, maar meerdere keren moest zij met haar familie hun boeltje bij elkaar pakken en weer op weg gaan, weer op zoek gaan naar een veilig onderkomen. Op een plek in de wereld waar nergens veiligheid is.

Natuurlijk kon ik me van alles voorstellen bij de impact van zo’n vlucht. Maar niets raakte me zo vol in het hart als toen Hala vertelde wat ze bij die eerste vlucht in allerijl meenam. Foto’s natuurlijk, die handeling begreep ik maar was niet wat me trof. Het was Mila, de pop die ze als klein meisje van haar moeder had gekregen. Toen de bommen om haar heen vielen en haar wereld, haar leven aan gort werd geschoten, greep Hala haar Mila, die wilde ze bij zich hebben. Een pop. Ze was vijftien, dus dat popje moet ergens in een la hebben gelegen, niet langer speelgoed waar een tienermeisje mee gezien wil worden. Maar toen haar leven op het spel stond, toen haar wereld voor haar ogen ineenstortte moést dat popje bij haar zijn.

Toen ik vier was lag ik in het ziekenhuis. Mijn keelamandelen werden verwijderd, dat gebeurde toen, bijna routinematig, bij veel jonge kinderen. Ik hoefde er maar een nachtje te blijven, het was niet iets ernstigs. Maar voor een klein hummeltje is een nacht die je niet in de nabijheid van mama doorbrengt een groot drama. Ik kon die nacht niet slapen. Het bed was vreemd, de geluiden eng, en de geuren nog enger.

Ik lag op een kamer met een meisje van ongeveer mijn leeftijd. Toen ze doorkreeg dat ik verdrietig was bood ze mij het gezelschap aan van Japie, een knuffelaapje. Zij had toch genoeg knuffels, deze mocht ik die nacht wel bij me in bed hebben. Ik snapte niet zo goed wat ik met die aap aan moest. Wij hadden thuis geen knuffels in bed. Wij hadden überhaupt geen knuffeldieren. Het meisje legde me uit dat ik Japie tegen me aan moest houden en dat ik dan vanzelf in slaap zou vallen.

Ik volgde gedwee haar instructies op en viel warempel in slaap. Niet meteen, maar snel genoeg. Japie hielp mij die nacht door.

Er zijn later in mijn nog vaak momenten geweest dat ik naar een Japie heb verlangd. Ik ben blij dat Hala Mila heeft, het helpt niks tegen het geweld, de honger, de dood en de vernietiging die gaande is in haar bestaan, maar hopelijk helpt ze haar wel de nachten door."