Cultuurtheoloog Frank Bosman: ‘Wees als gelovige gerust een nar’
'In debatten kijken mensen niet vreemd op als een christen een afwijkende mening verkondigt'
Als je in deze tijd van secularisatie nóg – “let op het verschrikkelijke woordje ‘nog’” – in God gelooft en nóg naar de kerk gaat, beschouwt een overgroot deel van de Nederlandse bevolking je als een rare kwibus, een nar, stelt cultuurtheoloog Frank Bosman in zijn boek 'De eeuwige nar'. “Omarm die status.”
Bosman schreef dit essay ter ere van het 900-jarig bestaan van de kloosterorde van de norbertijnen. In die 900 jaar stelden honderden norbertijnen hun leven in dienst van God. “Een dwaze actie in de ogen van veel niet-gelovigen,” aldus de theoloog. Hij brengt in zijn boek zogeheten narren uit de Bijbel en de kerkgeschiedenis naar voren. Mensen die hun leven aan God wijdden en dat soms op een bijzondere manier moesten vormgeven. “Denk bijvoorbeeld aan de profeet Hosea die met de prostituee Gomer moest trouwen om Israël op zijn ontrouw aan God te wijzen.”
Narrenkoning Jezus
“Maar niet alleen profeten en norbertijnen zijn vreemde vogels,” vervolgt Bosman. “Elke christen zit in zekere zin in die narrige positie. Waarom? Omdat we narrenkoning Jezus volgen. Theoloog Harvey Cox noemde Jezus ‘een omgekeerde koning’. Hij kwam Jeruzalem binnen op een ezel, zonder allure. Hij at met mensen die slecht bekendstonden. Hij trok rond, had geen plaats om te rusten, en uiteindelijk stierf Hij aan een kruis. Ondanks dat alles is Hij onze Koning. Paulus noemt dat dan ook ‘de dwaasheid omwille van Christus’.”
Lees ook: Ds. Marien Kollenstaart schrijft boek 'Zoals Jezus'
Volgens de Theoloog van het Jaar 2011 – de eerste ooit – staat een christen voor de keuze: of je verzet je tegen die narrenstatus of je gebruikt deze als kracht. “De nar aan de middeleeuwse hoven mocht als enige grappen maken ten koste van de koning, door hem er bijvoorbeeld op te wijzen dat al zijn buitenechtelijke escapades misschien net iets te veel van het goede waren. Als iemand anders daar iets over zei, ging zijn hoofd eraf. Maar de nar kon het maken: niemand nam hem serieus. Net als die nar kunnen christenen ook bepaalde thema’s aansnijden. In debatten over huwelijkstrouw of abortus kijken mensen niet vreemd op als een christen een afwijkende mening verkondigt.”
Belangrijk verschil
Bosman spreekt regelmatig seculiere therapeuten, wetenschappers, opiniemakers en filosofen die zich bijvoorbeeld goed kunnen vinden in een betoog voor de beschermwaardigheid van het ongeboren leven. Of ze zijn van mening dat je traditionele huwelijkstrouw moet stimuleren, zodat minder kinderen de dupe worden van een scheiding. Maar in het openbaar komen ze niet makkelijk voor deze mening uit, merkt de theoloog. “Zij willen niet in die christelijke narrenpositie komen. Ik zou dan ook tegen alle christenen willen zeggen: maak er dankbaar gebruik van als een ander je als een nar ziet.”
De eeuwige nar
‘De eeuwige nar. De toekomst van het religieus gemeenschapsleven’, Frank G. Bosman, Berne Media, 96 blz., € 14,50
Tekst: Lukas ten Napel
