'Dit was geen kringgebed, maar een kreungebed'

Hardop bidden was in mijn hervormde jeugd iets voor de professionals en als een amateur zich eraan waagde, was het een uitgeschreven gebedje dat werd voorgelezen met een bibberende stem. Iedereen luisterde ademloos en met diep ontzag: wat een geestelijke moed!

Toen ik als tiener verkering kreeg met een pinkstermeisje was het wel even schakelen: die evangelische wereld was next level. Er werd gebeden uit de losse pols, informeel, soms onaangekondigd en met open ogen en ongevouwen handen. Buitengewoon verwarrend.

Ik wilde niet onderdoen en oefende droog, totdat ik net brutaal genoeg bleek om hardop te durven bidden. Opvallend was dat het ademloos luisteren naar mijn gebed bepaald geen evangelische basisvaardigheid bleek te zijn (dat geldt ook voor de vaardigheid ‘luisteren in het algemeen’ maar da’s een andere column): terwijl ik mijn goed geoefende gebedje stamelde, gingen anderen vrolijk door met bidden dwars door mijn gebed heen. Fluisterend, soms hardop, soms verstaanbaar, soms niet, zuchtend, kreunend. Ik was verbijsterd: dit was geen kringgebed, maar kreungebed.

Het mag allemaal geestelijk klinken en goed bedoeld zijn, maar het speelde mij direct uit de gebedswedstrijd. Ik kon geen coherente zin meer samenstellen, omdat ik telkens werd afgeleid door flarden kreungebed. Panische paniek: had mijn zin al een gezegde? Had ik al een onderwerp genoemd? Wat is het verband met mijn vorige zin? Ik was de draad volledig kwijt, maar dat leek de anderen niet te deren: ze kreunden vrolijk door.

Ik heb mijn lesje wel geleerd en houd gewoon mijn mond als anderen kreunen – daar praat ik niet graag doorheen. Kwestie van fatsoen: je onderbreekt een geanimeerd gesprek niet.

Ik vind kreungebed niet geestelijker dan gewoon stil luisteren naar het gebed van anderen. Het lijkt het vieren van je eigen feestje. Prima, maar vermoei andere mensen in de kring daar niet mee. Dat is niet geestelijk, dat is gewoon onbeleefd. Ik verlang af en toe wel terug naar het hervormde kringgebed, waarbij iemand doodleuk kon zeggen: ‘Ik ga voor in stil gebed.’ In de gewijde stilte die volgde, slaakte iedereen een zucht van verlichting.

Beeld: Willem-Jan de Bruin