Heeft Amerika wel geleerd van Onafhankelijkheidsverklaring?

4 juli is een jaarlijks hoogtepunt in de VS. Op Independence Day vieren de Amerikanen dat op deze datum in 1776 de onafhankelijkheidsverklaring werd aangenomen. In het licht van demonstraties tegen racisme en ongelijkheid krijgt de dag dit jaar wellicht een ander tintje. Het radiomagazine EO Live spreekt erover met historicus James Kennedy.

Met de onafhankelijkheidsverklaring scheidden 13 staten op het Amerikaanse continent zich af van kolonisator Engeland. Samen vormen ze de Verenigde Staten van Amerika en in de zogenaamde Declaration of Indepence verwoorden ze hun motivatie om als aparte staat verder te gaan. Bekend is de frase dat ‘alle mensen als gelijken worden geschapen’.

(Tekst loopt door onder de foto.) 

Dit lijkt in schril contrast te staan met de honderden jaren durende ongelijkheid voor bijvoorbeeld zwarte Amerikanen. Een van de opstellers was de latere president Thomas Jefferson, die zelf tientallen slaven bezat.

Alle mensen?

“De vraag is natuurlijk wat ze bedoelden met alle mensen”, zegt James Kennedy, historicus en werkzaam bij het University College Utrecht. “Keken ze alleen maar naar zichzelf, degenen die zich wilden afscheiden? Tegelijkertijd heeft bijvoorbeeld Jefferson er wel over nagedacht of deze tekst dan ook impliceerde dat hij afscheid moest nemen van zijn slaven.”

Thomas Jefferson bezat zelf tientallen slaven

De Declaration of Independence wordt nog altijd beschouwd als een belangrijke tekst met waarden die ook nu nog relevant zijn. Zoals de gelijkheid van mensen en bepaalde onvervreemdbare rechten die mensen bezitten. Toch blijkt het zelfs honderden jaren later nog steeds lastig om de waarden uit deze teksten tot wasdom te laten komen in de samenleving.

Is de geschiedenis niet af?

Niet alleen de Verenigde Staten worstelen met ongelijkheid en racisme, ook in Nederland zijn er bevolkingsgroepen die in de afgelopen tijd opnieuw aandacht vroegen voor hun positie. "We zijn nu nog steeds bezig om de opvattingen uit deze documenten een plek te geven," denkt Kennedy. Is de geschiedenis, anno 2020, dan eigenlijk wel af?

Beeld: Shutterstock