Help! Ik ben hoogbegaafd!
'Je manier van denken is gewoon anders'
Hoogbegaafd. Dat is wanneer je altijd tienen haalt en alles goed gaat. Toch? Niet dus. Veel jongeren, maar ook ouderen weten niet wat hoogbegaafdheid is. Ellis wel. Zij is zelf hoogbegaafd.
"Er zijn weinig mensen die het weten, hoor. Als ik mensen niet goed ken, dan zeg ik het niet tegen hen." Aan Ellis Meijer, "bijna 16," merk je niet direct dat ze hoogbegaafd is. Nou ja, ze gebruikt soms nogal moeilijke woorden volgens haar vrienden. Maar daar let ze nu een beetje op. Veel mensen hebben een verkeerd beeld bij hoogbegaafdheid, dus dan zegt ze er ook niet zo vaak iets over.
Zijn hoogbegaafden dan niet super intelligent? Dat is vaak zo, maar volgens Ellis is dit niet het belangrijkste kenmerk. "Je manier van denken is gewoon anders. Je denkt overal diep over na en neemt geen genoegen met het antwoord: ‘zo is het gewoon’."
Ellis was zelf duidelijk zo’n meisje. In haar ontwikkeling was Ellis haar leeftijdsgenootjes ver vooruit. Terwijl klasgenootjes in de derde groep van de basisschool leerden schrijven, schreef zij bijvoorbeeld een briefje met de tekst: ‘Ik wil liever naar de hemel, want daar is tenminste geen oorlog’. Haar ouders vermoedden dat er meer aan de hand was en lieten haar in groep zeven testen toen ze merkten dat ze veel huilde en zich erg onbegrepen voelde. "Ik had helemaal geen uitdaging en de onderwerpen waarover mijn klasgenootjes spraken, vond ik echt heel dom. Later ben ik ook heel depressief geworden, omdat ik te veel doordacht over vragen." Ze dacht bijvoorbeeld na over de vraag of de wereld altijd heeft bestaan en of er eeuwig leven is. "Ik werd helemaal gek en begreep niets meer van de wereld. Ik wilde alleen maar dood." Dan zou ze immers antwoord op al haar vragen hebben.
Ellis werd opgenomen in een therapeutisch centrum, waar ze zeven maanden woonde. "Ik heb daar geleerd hoe ik moest omgaan met mijn negatieve gedachten. Door de opname moest ik van vwo-3 naar havo-4." Ondanks dat ze een schooljaar miste, heeft ze het jaar vrij gemakkelijk doorlopen. "Het bevalt me prima, volgend jaar doe ik examen."
Het gezin waar Ellis uit komt, telt vijf kinderen. Misschien zijn meerderen van hen hoogbegaafd maar hun ouders laten dit niet testen, omdat ze verder goed in hun vel zitten. Ook willen ze niet dat ze een etiket opgeplakt krijgen. Uit ervaring weten ze dat basisschoolkinderen hier niet goed mee om kunnen gaan.
"Ik mocht in principe ook van groep zeven naar de brugklas doorstromen, maar achteraf gezien is het toch beter geweest dat ik de leuke afsluiting van de basisschool heb meegemaakt." Zelf was ze zo’n beetje de eerste op school bij wie een test uitwees dat ze hoogbegaafd was. De docenten vroegen zich af wat ze ermee aan moesten. "Ik kon taallesjes overslaan, want ik was vooral goed op taalgebied. Als anderen nog aan het rekenen waren, mocht ik bijvoorbeeld verhalen gaan schrijven om mijn vrije tijd op te vullen."
Discussies
Ellis heeft regelmatig contact gehad met andere hoogbegaafde jongeren. Ze is een keer naar een speciale meeting voor hoogbegaafden geweest. "Het is dan wel goed om te zien dat je niet de enige bent die met bepaalde dingen zit. Ik heb daar ook een goede vriend opgedaan." Verder doet ze mee met een maillijst van ChooChem, een vereniging die hoogbegaafde christenen ondersteunt. Per e-mail heeft ze al veel discussies over geloofsvragen gehad met lotgenoten. Ook met hoogbegaafde vmbo’ers bijvoorbeeld, die erg in religies geïnteresseerd zijn. Want niet alle hoogbegaafden zitten op het vwo.
Het piekeren over de eeuwigheid en eeuwig leven beheerst het leven van Ellis niet meer zo sterk. "Hier kan ik toch geen antwoorden vinden. Nu heb ik echt een onwijs goede vriendengroep, met wie ik erg goed kan opschieten." Ellis wil tegen jongeren die met haar ‘probleem’ zitten, vooral zeggen dat contact maken erg belangrijk is. "Dan heb je iemand die er vanaf weet." Daarnaast is het voor haar belangrijk dat God er vanaf weet. "Ik heb daardoor veel meer rust gekregen. Je hoeft niet alles te weten. God weet hoe het zit." Ellis heeft in dat vertrouwen afgelopen Pasen ook geloofsbelijdenis gedaan in haar gemeente.
Tijdens de zeven maanden opname in het therapeutisch centrum is Ellis veranderd. "Ik sluit me niet meer af van anderen, wat ik eerst wel deed. Het voelt ook niet alsof ik me heb aangepast of zo. Dat ik hoogbegaafd ben, weten weinig mensen. Als ze het horen of weten, zeggen ze: ‘O, dat is lekker makkelijk, maar je merkt het helemaal niet aan jou!’ Dan vraag ik: ‘Wat zou je moeten merken dan?’ en dan krijg ik reacties als: ‘Nou, je bent helemaal niet altijd met je huiswerk bezig, je haalt wel eens onvoldoendes, je hebt vrienden, je loopt nooit in je eentje...’"
Maar dat hoeft volgens Ellis ook helemaal niet! "Ik ervaar hoogbegaafd zijn nu als iets van mezelf, het is makkelijk dat ik niet zo heel veel aan schoolwerk hoef te doen, maar ik moet zeker wel wat moeite doen." Verder zegt ze haar hoogbegaafdheid een beetje aan de kant gezet te hebben. Want wat moet ik ermee en wat moeten anderen ermee? "Ik ben gewoon Ellis en toevallig lukt het wel aardig op school. Mooi toch?"
Tekst: Niels Eckhardt
Hoogbegaafd
We spreken van hoogbegaafd als er bij het afnemen van een intelligentietest een score (IQ) boven de 130 gemeten wordt. Dit gaat op voor ongeveer 2 tot 3 procent van de bevolking. Hoogbegaafdheid is aangeboren. Vanaf het allereerste begin reageren hoogbegaafden anders dan de gemiddelde mens op de dingen om hen heen. (bron: Choochem.nl)
ChooChem is een christelijke vereniging ter ondersteuning van hoogbegaafden in kerk, school en samenleving. Kijk voor meer informatie op Choochem.nl