Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Herman van Hoogdalem over EO-programma 'Getekend'

Kunstenaar portretteert slachtoffers kindermishandeling

Deel:

Volgende week is het de Week tegen Kindermishandeling. De EO start voorafgaand aan deze week met het programma Getekend van oud-presentator Gijs Wanders. Herman van Hoogdalem tekent de slachtoffers, terwijl ze vertellen over hun kinderjaren. Visie portretteert de kunstenaar, die vindt dat kindermishandeling uitgebannen moet worden.

In elke aflevering tekent Herman van Hoogdalem een van de slachtoffers. In zijn atelier vertellen de slachtoffers hem in Getekend - sporen van kindermishandeling over hun duistere kinderjaren, waarover een aantal van de geportretteerden nooit eerder heeft gesproken. “Ik ben heel lang en aandachtig met ze in gesprek."

'Pijn van vroeger en kracht van nu'

"Soms stel ik een vraag, dan zit ik weer even te tekenen. Een soort ‘langzame aandacht’, waarbij de afstand wegvalt en ik veel meer kan zien dan bij een korte, oppervlakkige ontmoeting," licht de kunstenaar toe. "Op die manier kan ik iets weergeven van de pijn van vroeger, maar ook van de kracht waarmee ze nu in het leven staan.”

Wie is Herman van Hoogdalem?

• 64 jaar
• Kunstschilder
• Studeerde aan Academie Minerva in Groningen, waar hij nu docent is
• Bracht met Gijs Wanders, Tjeerd van Zanen en Dirk Buwalda Wereld in eigen hand uit
• Schilderde de portrettenreeks Gezichten van Dementie, die ook in boekvorm verscheef
• Vanaf 11 november te zien in het programma Getekend van Gijs Wanders, dat de EO uitzendt rond de Week tegen Kindermishandeling; het boek bij de serie verschijnt 16 november

“Ik hoop dat veel mensen zullen kijken en luisteren naar het eerlijke verhaal van onze gasten. Kindermishandeling zou echt not done moeten zijn, dus ik hoop dat Getekend daar een steentje aan bijdraagt," zegt Herman van Hoogdalem. "Maar het blijkt de deelnemers zelf ook goed te doen erover te vertellen. Dat maakt dit project heel waardevol.”

(Tekst loopt door onder de foto.) 

Getekend Jurgen Herman van Hoogdalem
Terwijl Jurgen zijn verhaal vertelt in 'Getekend', werkt Herman van Hoogdalem aan zijn portret.

Wat wilde je als kind worden?
“Ik had geen idee, maar het leek me een ramp om op kantoor te werken," herinnert Herman zich. "Toen ik een jaar of 10 was, bedacht ik een prettig alternatief: boswachter. Ik zag mezelf al herten voeren in een besneeuwd landschap. Maar ik tekende als kind ook al veel. Op een dag, ik was een jaar of 15, was ik bij een vriend op bezoek. Toen ik het atelier binnenliep, waar zijn vader achter zijn ezel stond te schilderen, wist ik: dit is het!”

Met welke eigenschap heeft God je royaal bedeeld?
“Ik kan heel aandachtig kijken, waardoor ik oog heb voor verborgen schoonheid en me goed kan concentreren. Ik ben heel dankbaar voor deze eigenschap en ik kan er ook wel in meegaan dat ik die van God gekregen heb. Ik ben christelijk opgevoed, maar zie God niet zozeer als een Persoon; meer als een geheel, waarvan we allemaal deel uitmaken. We hebben het goddelijke in ons en hebben de plicht het goede te zoeken.”

Jurgen, Hermans eerste gast in 'Getekend'

Zijn vader had zijn zusje op schoot. Jurgen wilde er ook bij, maar hij werd weggeslagen. Die afwijzing deed hem meer pijn dan de klap zelf, vertelt hij in de eerste aflevering van Getekend, de nieuwe tv-serie van Gijs Wanders. De vader van Jurgen was een boze man. 's Nachts kwam hij vaak dronken thuis. Dan lag Jurgen, een jochie nog, wakker in bed. Altijd alert, wetend wat er kon gebeuren. Mishandelingen tekenden zijn leven. Hij werd van slachtoffer uiteindelijk pleger. Jurgen wordt getekend door kunstschilder Herman van Hoogdalem. Hij vertelt over zijn angsten en hoe hij zich bevrijdde van zijn trauma’s. Nu helpt hij andere slachtoffers en plegers van huiselijk geweld.

Wat doe je op je eerste dag als baas van Nederland?
“Op mijn eerste werkdag zal ik mijn kabinet aansporen meer werk te maken van gelijkheid in ons land," antwoordt Herman. "In landen met kleine inkomensverschillen komen relatief weinig misdaad en ziekte voor. Ook op grond van de Bijbel is er veel te zeggen voor een gelijke verdeling van de welvaart.”

Wat is het beste boek ooit geschreven?
De meeste mensen deugen van Rutger Bregman is een recent boek dat me erg aanspreekt, omdat hij daarin heel overtuigend afrekent met veel hardnekkige negatieve verhalen over de mens. We kunnen er echt voor kiezen het goede te zien, zonder naïef te zijn. Zelfs moeilijkheden kunnen we op een positieve manier benaderen.”

We hebben het goddelijke in ons en hebben de plicht om het goede te zoeken

Wat is je favoriete Bijbelverhaal?
“Het verhaal van Job heeft me altijd beziggehouden, omdat er zulke ingewikkelde tegenstellingen in zitten: goed en kwaad, mooi en lelijk, sterk en zwak. De les die ik eruit trek, is: zo complex is het nu eenmaal en daar moeten we het mee doen. Natuurlijk kun je daar moedeloos van worden, maar ik bewonder mensen die – geconfronteerd met zo veel vragen en leed – ervoor kiezen het goede te doen.”

'Getekend' rond Week tegen Kindermishandeling

Jaarlijks worden in Nederland rond de 119.000 kinderen mishandeld. Tientallen overlijden aan de gevolgen. Velen zijn getekend voor het leven. De verhalen van Jurgen, Mary-Jane, Sabrina, Fouad en Hameeda zijn intens. De één is getekend door huiselijk geweld, de ander door seksueel misbruik. In Getekend, een programma van Gijs Wanders, vertellen ze hun verhaal. Ze zijn getekend, maar er is ook herstel. Dat legt kunstenaar Herman van Hoogdalem vast in zijn portretten. De EO sluit met Getekend aan bij de Week tegen Kindermishandeling (16 t/m 22 november).  

Vanaf 11 november, iedere woensdag, 21.10 uur, NPO 2

Kijk 'Getekend' hier terug

Geschreven door

Bart van Delen

--:--