Hoe krijg ik weer hoop in het leven?

“Ik dacht dat hoop een emotie was. Een warm gevoel van optimisme en mogelijkheden.” Voor haar boek De moed van imperfectie deed wetenschapper Brené Brown uitgebreid onderzoek onder mensen die te maken hadden met pijn en verdriet in hun leven. Hoe krabbelden ze weer op? “Maar ik had het fout. Hoop is geen emotie, het is een manier van denken, een cognitief proces.” Dat is goed nieuws voor allen onder ons die wat sneller omvergeblazen worden in de stormen des levens. Als je van nature niet zo’n vrolijke frans bent, is er hoop voor je: hoop is te leren!  

Eigenschappen

Wat maakt iemand hoopvol? Volgens Brené Brown hebben zulke mensen de volgende eigenschappen: 

* Ze kunnen realistische doelen stellen. Ben je een hoopvol persoon, dan weet je welke doelen passen bij wie jij bent, bij jouw wensen, bij jouw omstandigheden, jouw vaardigheden en talenten. Een goede bakker streeft er niet naar om een gevierd acteur te worden, maar bakt gewoon de allerlekkerste krentenbollen.

* Ze zijn in staat om deze doelen na te jagen. Als de weg naar je doel niet precies zo loopt als je had gehoopt, probeer je het opnieuw en neem je een andere route. Iets langer misschien, maar je bent flexibel genoeg om daarmee om te gaan. 

Uithoudingsvermogen helpt bij het najagen van je doelen. Als je vandaag besluit een boek te schrijven, heb je dat niet binnen een maand op de plank liggen. Zoiets is een lang proces waarbij je het moet volhouden op weg naar je doel.  

* Ze hebben zelfvertrouwen. Als iets niet direct lukt, als bijvoorbeeld dat boek wordt afgewezen door een uitgever, is het belangrijk om te blijven vertrouwen in je eigen kunnen. Een stem binnenin je zegt: “Ik ben nu nog niet goed genoeg, maar ik kan het leren. Ik kan dit doen!” 

Naasten

Ook goed om te weten: we leren om hoopvol en doelgericht te denken als we de juiste mensen om ons heen hebben. Kinderen leren hoop vooral van hun ouders, in relaties die gekenmerkt worden door grenzen, continuïteit en ondersteuning. Dat is mooi: als je zelf hoop hebt geleerd, kun je het dus doorgeven aan je kinderen! 

Doorzettingsvermogen 

Hoopvolle personen blijken ook waarde te hechten aan doorzettingsvermogen en hard werken, merkte Brené Brown op. Dit gaat in tegen de heersende gedachte dat alles maar snel, makkelijk en leuk moet zijn. Je ontwikkelt een hoopvolle geest als je begrijpt dat zinvolle inspanningen soms moeilijk en tijdrovend zijn, niet per definitie prettig. Juist dat geeft hoop: het geloof dat we zelf iets kunnen bijdragen aan verandering.  

Tekst: Els van der Vlist
Foto: Shutterstock

Lees ook: Hanneke Ouwerkerk over de pieken en dalen in het geloof: ‘Ook al ben ik wankel, God is dat niet.’